Burdąg: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
| (Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
| Linia 8: | Linia 7: | ||
|dopełniacz wsi = Burdąga | |dopełniacz wsi = Burdąga | ||
|zdjęcie = Burdag.jpg | |zdjęcie = Burdag.jpg | ||
| − | |opis zdjęcia = Burdąg [http:// | + | |opis zdjęcia = Burdąg. <br>Fot. Albert Jankowski. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Burd%C4%85g.JPG Commons Wikimedia] [03.07.2014] |
|rodzaj miejscowości = wieś sołecka | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 30: | Linia 29: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }}<br/> |
| − | < | + | ''' Burdąg''' (niem. ''Burdungen'') – wieś sołecka w Polsce położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat szczycieński |powiecie szczycieńskim]], w [[Jedwabno (gmina wiejska)|gminie Jedwabno]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny|administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 382 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Magdalena Gąsiorowska]]<ref> [http://www.jedwabno.pl/solectwa Strona Gminy Jedwabno] </ref>. |
| − | + | <br/><br/> | |
| − | <br/> | + | [[Plik: Jezioro Burdąg.jpg|right|290px|thumb| Jezioro Burdąg.<br>Fot. Albert Jankowski. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Jezioro_Burd%C4%85g.JPG Commons Wikimedia] [03.07.2014] ]] |
| + | |||
| + | [[Plik: Jezioro Małszewskie.jpg|right|290px|thumb| Jezioro Małszewskie.<br>Źródło: [http://www.archeo-burdag.pl/ www.archeo-burdag.pl] [17.09.2013] ]] | ||
| − | + | [[Plik: Grób popielnicowy.jpg|right|290px|thumb| Grób popielnicowy.<br>Źródło: [http://www.archeo-burdag.pl/ www.archeo-burdag.pl] [17.09.2013] ]] | |
| − | |||
| − | [ | ||
| − | [ | ||
| − | |||
| − | === Dzieje miejscowości | + | == Położenie == |
| − | Okolice te przed przybyciem [[Zakon Krzyżacki|Krzyżaków]] zamieszkiwało plemię [[Galindowie|Galindów]]. Nazwa wsi pochodzi od pruskiej nazwy jeziora Burdąg – ''Burgelin''. Wieś | + | Wieś położona jest na [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierzu Mazurskim]], w południowej części województwa warmińsko–mazurskiego, między jeziorami [[Jezioro Małszewskie|Małszewskim]] i [[Jezioro Burdąg|Burdąg]] (Burdądzkie), 20 km na zachód od [[Szczytno|Szczytna]] i 5 km od [[Jedwabno|Jedwabna]], 4 km na północ od drogi krajowej nr 58. |
| − | W Burdągu istniał silny ośrodek obrony polskości (po 1820 r.), zaś w okresie międzywojnia działało | + | == Dzieje miejscowości == |
| − | W wyniku działań wojennych podczas [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojny światowej]] Burdąg został zniszczony w 10%. W latach powojennych założono tu jednostkę [[Ochotnicza Straż Pożarna w Burdągu|Ochotniczej Straży Pożarnej]], która w dalszym ciągu | + | Okolice te przed przybyciem [[Zakon Krzyżacki|Krzyżaków]] zamieszkiwało plemię [[Galindowie|Galindów]]. Nazwa wsi pochodzi od pruskiej nazwy jeziora Burdąg – ''Burgelin''. Wieś założono w 1383 roku na [[Prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]] na 10 łanach. Kolejne nadania (m.in. z 1397, 1450 i 1477 roku) znacznie powiększyły areał osady. Od 1536 roku działała tu karczma. W drugiej połowie XVI wieku Burdąg był już jedną z większych i najlepiej zorganizowanych wsi w okolicy, w 1579 roku obejmował 80 łanów. W 1782 roku miejscowość składała się z 51 gospodarstw. W 1818 roku Burdąg był zamieszkany przez 350 osób. |
| + | W Burdągu istniał silny ośrodek obrony polskości (po 1820 r.), zaś w okresie międzywojnia działało koło [[Związek Towarzystw Młodzieży w Prusach Wschodnich |Związku Towarzystw Młodzieży w Prusach Wschodnich]]. W 1939 roku Burdąg liczył 589 mieszkańców. | ||
| + | W wyniku działań wojennych podczas [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojny światowej]] Burdąg został zniszczony w 10%. W latach powojennych założono tu jednostkę [[Ochotnicza Straż Pożarna w Burdągu |Ochotniczej Straży Pożarnej]], która w dalszym ciągu funkcjonuje. W roku 1954 miejscowość zamieszkiwało 347 osób. Działała tu również [[Szkoła Podstawowa w Burdągu|szkoła podstawowa]], ale została zlikwidowana w połowie lat 90. | ||
Dużą rolę w życiu mieszkańców wsi odgrywa turystyka; znajduje się tu wiele domków letniskowych. Według danych z 2010 roku Burdąg jest drugą pod względem liczby ludności miejscowością w gminie Jedwabno. | Dużą rolę w życiu mieszkańców wsi odgrywa turystyka; znajduje się tu wiele domków letniskowych. Według danych z 2010 roku Burdąg jest drugą pod względem liczby ludności miejscowością w gminie Jedwabno. | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | ==Ludzie związani z miejscowością == | |
| − | *[[Wilhelm Małaszewski]] (ur.1879) – urodzony w Burdągu, aktywny działacz plebiscytowy, opowiadający się za przyłączeniem do Polski | + | *[[Wilhelm Małaszewski]] (ur.1879) – urodzony w Burdągu, aktywny działacz plebiscytowy, opowiadający się za przyłączeniem do Polski |
| − | + | == Zabytki == | |
| − | + | *dawny cmentarz ewangelicki | |
| − | + | *kilka zabytkowych drewnianych chałup | |
| − | + | *budynek szkoły z początku XX wieku | |
| − | + | *[[Cmentarzysko ciałopalne w Burdągu |cmentarzysko ciałopalne]] z VI–VII wieku; stanowisko odkryte w roku 1881 (69 grobów); w roku 2011 ponownie "odkryte" przez dr [[Mirosław Rudnicki|Mirosława Rudnickiego]] | |
| − | * | ||
| − | * | ||
| − | * | ||
| − | *[[Cmentarzysko ciałopalne w Burdągu]] z | ||
| − | |||
| − | |||
| − | + | ==Bibliografia == | |
| − | + | Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. 2, Olsztyn 2011.<br/> | |
| − | + | Ambroziak Sławomir, ''Dzieje parafii, kościołów i życia religijnego gminy Jedwabno (Jedwabno, Małga, Nowy Dwór)'', Rocznik Mazurski, t. 5, 2001, ss. 3-30.<br/> | |
| − | + | Ambroziak Sławomir, ''Historia gminy Jedwabno''[w:] [http://www.jedwabno.pl/ Strona Gminy Jedwabno /historia] [22.08.2013]<br/> | |
| − | + | Ambroziak Sławomir, ''Z dziejów gminy Jedwabno'', Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 7-15.<br/> | |
| − | + | Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, ''Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej'', Olsztyn 1998.<br/> | |
| − | + | ''Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.<br/> | |
| − | + | [http://www.archeo-burdag.pl/ Strona Archeologiczna] [17.09.2013]<br/> | |
| − | + | [http://www.stat.gov.pl/ Bank Danych Lokalnych GUS] [18.08.2013]<br/> | |
| − | + | [http://www.wuoz.olsztyn.pl/ Wojewódzka Ewidencja Zabytków] [18.08.2013]<br/> | |
| − | + | [http://www.jedwabno.pl/ Strona Gminy Jedwabno] [10.09.2013]<br/> | |
| + | [http://www.wikipedia.pl/ Wikipedia] [03.07.2014] | ||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references/> | <references/> | ||
Aktualna wersja na dzień 07:47, 28 sie 2015
| Burdąg | |
| | |
![Burdąg. Fot. Albert Jankowski. Źródło: Commons Wikimedia [03.07.2014]](/index.php/Plik:Burdag.jpg) Burdąg.
Fot. Albert Jankowski. Źródło: Commons Wikimedia [03.07.2014] | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | szczycieński |
| Gmina | Jedwabno |
| Liczba ludności (2010) | 382 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Kod pocztowy | 12-122 |
| Tablice rejestracyjne | NSZ |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Burdąg | |
| Położenie na mapie Polski  Burdąg | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Burdąg (niem. Burdungen) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Jedwabno. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 382 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Magdalena Gąsiorowska[1].
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest na Pojezierzu Mazurskim, w południowej części województwa warmińsko–mazurskiego, między jeziorami Małszewskim i Burdąg (Burdądzkie), 20 km na zachód od Szczytna i 5 km od Jedwabna, 4 km na północ od drogi krajowej nr 58.
Dzieje miejscowości
Okolice te przed przybyciem Krzyżaków zamieszkiwało plemię Galindów. Nazwa wsi pochodzi od pruskiej nazwy jeziora Burdąg – Burgelin. Wieś założono w 1383 roku na prawie chełmińskim na 10 łanach. Kolejne nadania (m.in. z 1397, 1450 i 1477 roku) znacznie powiększyły areał osady. Od 1536 roku działała tu karczma. W drugiej połowie XVI wieku Burdąg był już jedną z większych i najlepiej zorganizowanych wsi w okolicy, w 1579 roku obejmował 80 łanów. W 1782 roku miejscowość składała się z 51 gospodarstw. W 1818 roku Burdąg był zamieszkany przez 350 osób.
W Burdągu istniał silny ośrodek obrony polskości (po 1820 r.), zaś w okresie międzywojnia działało koło Związku Towarzystw Młodzieży w Prusach Wschodnich. W 1939 roku Burdąg liczył 589 mieszkańców.
W wyniku działań wojennych podczas II wojny światowej Burdąg został zniszczony w 10%. W latach powojennych założono tu jednostkę Ochotniczej Straży Pożarnej, która w dalszym ciągu funkcjonuje. W roku 1954 miejscowość zamieszkiwało 347 osób. Działała tu również szkoła podstawowa, ale została zlikwidowana w połowie lat 90.
Dużą rolę w życiu mieszkańców wsi odgrywa turystyka; znajduje się tu wiele domków letniskowych. Według danych z 2010 roku Burdąg jest drugą pod względem liczby ludności miejscowością w gminie Jedwabno.
Ludzie związani z miejscowością
- Wilhelm Małaszewski (ur.1879) – urodzony w Burdągu, aktywny działacz plebiscytowy, opowiadający się za przyłączeniem do Polski
Zabytki
- dawny cmentarz ewangelicki
- kilka zabytkowych drewnianych chałup
- budynek szkoły z początku XX wieku
- cmentarzysko ciałopalne z VI–VII wieku; stanowisko odkryte w roku 1881 (69 grobów); w roku 2011 ponownie "odkryte" przez dr Mirosława Rudnickiego
Bibliografia
Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. 2, Olsztyn 2011.
Ambroziak Sławomir, Dzieje parafii, kościołów i życia religijnego gminy Jedwabno (Jedwabno, Małga, Nowy Dwór), Rocznik Mazurski, t. 5, 2001, ss. 3-30.
Ambroziak Sławomir, Historia gminy Jedwabno[w:] Strona Gminy Jedwabno /historia [22.08.2013]
Ambroziak Sławomir, Z dziejów gminy Jedwabno, Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 7-15.
Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej, Olsztyn 1998.
Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu, red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
Strona Archeologiczna [17.09.2013]
Bank Danych Lokalnych GUS [18.08.2013]
Wojewódzka Ewidencja Zabytków [18.08.2013]
Strona Gminy Jedwabno [10.09.2013]
Wikipedia [03.07.2014]
