Stare Kiejkuty: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 7 wersji utworzonych przez 5 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
 
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
 
  |nazwa                = Stare Kiejkuty   
 
  |nazwa                = Stare Kiejkuty   
Linia 6: Linia 4:
 
  |flaga wsi            =
 
  |flaga wsi            =
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
  |dopełniacz wsi        = Pole-obowiązkowe  
+
  |dopełniacz wsi        =Starych Kiejkut  
  |zdjęcie              = Zabytkowa drewniana chałupa w Starych Kiejkutach.jpg  
+
  |zdjęcie              =   
  |opis zdjęcia          = Zabytkowa drewniana chałupa w Starych Kiejkutach 
+
  |opis zdjęcia          =  
 
  |rodzaj miejscowości  =wieś sołecka
 
  |rodzaj miejscowości  =wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
Linia 30: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>''' Stare Kiejkuty''' (niem. ''Alt Keykuth'') – [[wieś sołecka]] w Polsce, położona w [[województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat szczycieński | powiecie szczycieńskim]], w [[gmina Szczytno |gminie Szczytno]]. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do [[województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]].
+
''' Stare Kiejkuty''' (niem. ''Alt Keykuth'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat szczycieński | powiecie szczycieńskim]], w [[Szczytno (gmina wiejska)|gminie Szczytno]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 155 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Krzysztof Umiński]]<ref> [http://szczytno.mserwer.pl/content.php?sid=e2e332c414f5051f9d6c3ef4e05f0465&tr=cl&cms_id=386&p= Strona Urzędu Gminy Szczytno] </ref>.
<br/>
+
<br/><br/>
 
 
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
 
Wieś położona jest w makroregionie [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierza Mazurskiego]] na granicy dwóch mezoregionów: [[Pojezierze Mrągowskie|Pojezierza Mrągowskiego]] i [[Równina Mazurska|Równiny Mazurskiej]]. Miejscowość leży między [[Jezioro Wałpusz|Jeziorem Wałpusz]] i [[Jezioro Starokiejkuckie|Jeziorem Starokiejkuckim]], przy drodze krajowej nr 58, w odległości około 10 km na północny wschód od [[Szczytno|Szczytna]].
 
  
 +
==Położenie==
 +
Wieś położona jest na [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierzu Mazurskim]] na granicy [[Pojezierze Mrągowskie|Pojezierza Mrągowskiego]] i [[Równina Mazurska|Równiny Mazurskiej]]. Miejscowość leży między jeziorem [[Jezioro Wałpusz| Wałpusz]] i [[Jezioro Starokiejkuckie|Starokiejkuckim]], przy drodze krajowej nr 58, w odległości około 10 km na północny wschód od [[Szczytno|Szczytna]].
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Dzieje miejscowości ===
+
== Dzieje miejscowości ==
 
Natrafiono na ślady zaludnienia tych terenów w epoce brązu, następnie w epoce żelaza.
 
Natrafiono na ślady zaludnienia tych terenów w epoce brązu, następnie w epoce żelaza.
Wieś została założona pod koniec XIV wieku – po raz pierwszy wymieniana jest w 1399 roku. Powstała najprawdopodobniej na miejscu dawnej osady [[Prusowie|Prusów]]. W 1406 roku była to [[wieś czynszowa]] obejmująca 18 łanów na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]]. W XV wieku założono tu [[młyn wodny w Starych Kiejkutach|młyn wodny]]; mieszkało tu również sporo bartników.
+
Wieś została założona pod koniec XIV wieku – po raz pierwszy wymieniana jest w 1399 roku. Powstała najprawdopodobniej na miejscu dawnej osady [[Prusowie|Prusów]]. W 1406 roku była to [[Wieś czynszowa| wieś czynszowa]] obejmująca 18 łanów na [[Prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]]. W XV wieku założono tu [[Młyn w Starych Kiejkutach|młyn wodny]]; mieszkało tu również wielu bartników.
We wsi znajduje się [[Ośrodek Szkolenia Agencji Wywiadu w Starych Kiejkutach|Ośrodek Szkolenia Agencji Wywiadu]]. Według raportu Rady Europy byli tu przewożeni, przesłuchiwani i torturowani więźniowie amerykańskiej agencji wywiadowczej CIA. Wieś jest siedzibą [[sołectwo|sołectwa]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Elżbieta Bajerska-Pypkowska]]<ref> http://www.e-bip.pl/4Dfile/jednostki_pomocnicze.html/%23%23611641696.0 [data dostępu: 10.09.2013]</ref>.
+
 
[[File: Nagrobek na cmentarzu ewangelickim w Starych Kiejkutach.jpg|thumb|left|300px| Nagrobek na cmentarzu ewangelickim w Starych Kiejkutach]]
+
W raporcie starosty szczycieńskiego von Gaudeckera z 1730 r. odnotowano Stare Kiejkuty jako miejscowość posiadającą szkołę.
Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych latach:
 
  
1782 – 29 gospodarstw
+
Wieś jest siedzibą sołectwa.
  
1818 – 189 osób, 33 gospodarstw
+
Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych latach:
  
1939 284 osoby
+
*1782 r. 29 gospodarstw
  
<br/>
+
*1818 r. – 189 osób, 33 gospodarstw
  
=== Zabytki: ===
+
*1939 r. – 284 osoby
*Trzy drewniane chałupy (nr 5, 11, 22) z końca XIX wieku i z lat 20. XX wieku, a także kilka przykładów budownictwa murowanego z pierwszej ćwierci XX wieku
 
*W centrum wsi pozostałości dawnego [[młyn w Starych Kiejkutach|młyna]] (fundamenty i staw)
 
*Dawny [[cmentarz ewangelicki w Starych Kiejkutach|cmentarz ewangelicki]] z XIX wieku, na północny zachód od wsi
 
  
<br/>
+
== Zabytki ==
 +
*trzy drewniane chałupy (nr 5, 11, 22) z końca XIX wieku i z lat 20. XX wieku, a także kilka przykładów budownictwa murowanego z pierwszej ćwierci XX wieku
 +
*w centrum wsi pozostałości dawnego [[Młyn w Starych Kiejkutach|młyna]] (fundamenty i staw)
 +
*dawny [[Cmentarz ewangelicki w Starych Kiejkutach|cmentarz ewangelicki]] z XIX wieku, na północny zachód od wsi
  
=== Bibliografia: ===
+
==Ciekawostki==
#Letkiewicz Arkadiusz, ''Z dziejów miasta i gminy Szczytno'', Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, s. 30-37.
+
We wsi znajduje się [[Ośrodek Szkolenia Agencji Wywiadu w Starych Kiejkutach|Ośrodek Szkolenia Agencji Wywiadu]]. Według raportu Rady Europy byli tu przewożeni, przesłuchiwani i torturowani więźniowie amerykańskiej agencji wywiadowczej CIA.  
#Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, ''Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej'', Olsztyn 1998.
 
#Orłowicz Mieczysław, ''Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii'', na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.
 
#''Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
 
#Bank Danych Lokalnych GUS: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu: 29.08.2013]
 
#Deutsche Verwaltungsgeschichte: http://www.verwaltungsgeschichte.de/ortelsburg.html [data dostępu: 29.08.2013]
 
  
 +
== Bibliografia ==
 +
Toeppen Max, ''Historia Mazur'', Olsztyn 1995 (przekład M. Szymańska-Jasińska)<br>
 +
Letkiewicz Arkadiusz, ''Z dziejów miasta i gminy Szczytno'', Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 30–37.<br/>
 +
Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, ''Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej'', Olsztyn 1998.<br/>
 +
Orłowicz Mieczysław, ''Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii'', na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991. <br/>
 +
''Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.<br/>
 +
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [29.08.2013]<br/>
 +
[http://www.verwaltungsgeschichte.de/ortelsburg.html/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [29.08.2013]
  
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
 
<references/>
 
<references/>
 
<br/>
 
<br/>
  
== Zobacz też ==
+
[[Kategoria: Powiat szczycieński]]
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 19:49, 11 lis 2013 (CET)
+
[[Kategoria: Szczytno (gmina wiejska)]]  
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 19:13, 28 paź 2013 (CET)
+
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]  
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 23:10, 21 wrz 2013 (CEST)
+
[[Kategoria: 1301-1400]]
[[Kategoria: Miejscowość]][[Kategoria: wieś sołecka]] [[Kategoria: powiat szczycieński]]  [[Kategoria: gmina Szczytno]]
 
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 22:21, 21 wrz 2013 (CEST)
 

Aktualna wersja na dzień 08:26, 10 wrz 2015

Stare Kiejkuty

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat szczycieński
Gmina Szczytno
Liczba ludności (2010) 155
Strefa numeracyjna (+48) 89
Kod pocztowy 12-100
Tablice rejestracyjne NSZ
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Stare Kiejkuty
Stare Kiejkuty
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Stare Kiejkuty
Stare Kiejkuty
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Stare Kiejkuty (niem. Alt Keykuth) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Szczytno. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 155 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Krzysztof Umiński[1].

Położenie

Wieś położona jest na Pojezierzu Mazurskim na granicy Pojezierza Mrągowskiego i Równiny Mazurskiej. Miejscowość leży między jeziorem Wałpusz i Starokiejkuckim, przy drodze krajowej nr 58, w odległości około 10 km na północny wschód od Szczytna.

Dzieje miejscowości

Natrafiono na ślady zaludnienia tych terenów w epoce brązu, następnie w epoce żelaza. Wieś została założona pod koniec XIV wieku – po raz pierwszy wymieniana jest w 1399 roku. Powstała najprawdopodobniej na miejscu dawnej osady Prusów. W 1406 roku była to wieś czynszowa obejmująca 18 łanów na prawie chełmińskim. W XV wieku założono tu młyn wodny; mieszkało tu również wielu bartników.

W raporcie starosty szczycieńskiego von Gaudeckera z 1730 r. odnotowano Stare Kiejkuty jako miejscowość posiadającą szkołę.

Wieś jest siedzibą sołectwa.

Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych latach:

  • 1782 r. – 29 gospodarstw
  • 1818 r. – 189 osób, 33 gospodarstw
  • 1939 r. – 284 osoby

Zabytki

  • trzy drewniane chałupy (nr 5, 11, 22) z końca XIX wieku i z lat 20. XX wieku, a także kilka przykładów budownictwa murowanego z pierwszej ćwierci XX wieku
  • w centrum wsi pozostałości dawnego młyna (fundamenty i staw)
  • dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku, na północny zachód od wsi

Ciekawostki

We wsi znajduje się Ośrodek Szkolenia Agencji Wywiadu. Według raportu Rady Europy byli tu przewożeni, przesłuchiwani i torturowani więźniowie amerykańskiej agencji wywiadowczej CIA.

Bibliografia

Toeppen Max, Historia Mazur, Olsztyn 1995 (przekład M. Szymańska-Jasińska)
Letkiewicz Arkadiusz, Z dziejów miasta i gminy Szczytno, Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 30–37.
Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej, Olsztyn 1998.
Orłowicz Mieczysław, Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii, na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.
Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu, red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
Bank Danych Lokalnych GUS [29.08.2013]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [29.08.2013]

Przypisy