Stare Kiejkuty: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Zabytki:) |
|||
(Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez 5 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
− | |||
− | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
|nazwa = Stare Kiejkuty | |nazwa = Stare Kiejkuty | ||
Linia 6: | Linia 4: | ||
|flaga wsi = | |flaga wsi = | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
− | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi =Starych Kiejkut |
− | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
− | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
|rodzaj miejscowości =wieś sołecka | |rodzaj miejscowości =wieś sołecka | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
Linia 30: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
− | }} | + | }}<br/> |
− | < | + | ''' Stare Kiejkuty''' (niem. ''Alt Keykuth'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat szczycieński | powiecie szczycieńskim]], w [[Szczytno (gmina wiejska)|gminie Szczytno]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 155 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Krzysztof Umiński]]<ref> [http://szczytno.mserwer.pl/content.php?sid=e2e332c414f5051f9d6c3ef4e05f0465&tr=cl&cms_id=386&p= Strona Urzędu Gminy Szczytno] </ref>. |
− | < | + | <br/><br/> |
− | |||
− | === | ||
− | |||
+ | ==Położenie== | ||
+ | Wieś położona jest na [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierzu Mazurskim]] na granicy [[Pojezierze Mrągowskie|Pojezierza Mrągowskiego]] i [[Równina Mazurska|Równiny Mazurskiej]]. Miejscowość leży między jeziorem [[Jezioro Wałpusz| Wałpusz]] i [[Jezioro Starokiejkuckie|Starokiejkuckim]], przy drodze krajowej nr 58, w odległości około 10 km na północny wschód od [[Szczytno|Szczytna]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
− | + | == Dzieje miejscowości == | |
Natrafiono na ślady zaludnienia tych terenów w epoce brązu, następnie w epoce żelaza. | Natrafiono na ślady zaludnienia tych terenów w epoce brązu, następnie w epoce żelaza. | ||
− | Wieś została założona pod koniec XIV wieku – po raz pierwszy wymieniana jest w 1399 roku. Powstała najprawdopodobniej na miejscu dawnej osady [[Prusowie|Prusów]]. W 1406 roku była to [[wieś czynszowa]] obejmująca 18 łanów na [[ | + | Wieś została założona pod koniec XIV wieku – po raz pierwszy wymieniana jest w 1399 roku. Powstała najprawdopodobniej na miejscu dawnej osady [[Prusowie|Prusów]]. W 1406 roku była to [[Wieś czynszowa| wieś czynszowa]] obejmująca 18 łanów na [[Prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]]. W XV wieku założono tu [[Młyn w Starych Kiejkutach|młyn wodny]]; mieszkało tu również wielu bartników. |
− | + | ||
− | + | W raporcie starosty szczycieńskiego von Gaudeckera z 1730 r. odnotowano Stare Kiejkuty jako miejscowość posiadającą szkołę. | |
− | |||
− | + | Wieś jest siedzibą sołectwa. | |
− | + | Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych latach: | |
− | + | *1782 r. – 29 gospodarstw | |
− | + | *1818 r. – 189 osób, 33 gospodarstw | |
− | + | *1939 r. – 284 osoby | |
− | * | ||
− | |||
− | |||
− | + | == Zabytki == | |
+ | *trzy drewniane chałupy (nr 5, 11, 22) z końca XIX wieku i z lat 20. XX wieku, a także kilka przykładów budownictwa murowanego z pierwszej ćwierci XX wieku | ||
+ | *w centrum wsi pozostałości dawnego [[Młyn w Starych Kiejkutach|młyna]] (fundamenty i staw) | ||
+ | *dawny [[Cmentarz ewangelicki w Starych Kiejkutach|cmentarz ewangelicki]] z XIX wieku, na północny zachód od wsi | ||
− | == | + | ==Ciekawostki== |
− | + | We wsi znajduje się [[Ośrodek Szkolenia Agencji Wywiadu w Starych Kiejkutach|Ośrodek Szkolenia Agencji Wywiadu]]. Według raportu Rady Europy byli tu przewożeni, przesłuchiwani i torturowani więźniowie amerykańskiej agencji wywiadowczej CIA. | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
+ | == Bibliografia == | ||
+ | Toeppen Max, ''Historia Mazur'', Olsztyn 1995 (przekład M. Szymańska-Jasińska)<br> | ||
+ | Letkiewicz Arkadiusz, ''Z dziejów miasta i gminy Szczytno'', Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 30–37.<br/> | ||
+ | Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, ''Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej'', Olsztyn 1998.<br/> | ||
+ | Orłowicz Mieczysław, ''Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii'', na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991. <br/> | ||
+ | ''Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.<br/> | ||
+ | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [29.08.2013]<br/> | ||
+ | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/ortelsburg.html/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [29.08.2013] | ||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
− | |||
<references/> | <references/> | ||
<br/> | <br/> | ||
− | + | [[Kategoria: Powiat szczycieński]] | |
− | [[ | + | [[Kategoria: Szczytno (gmina wiejska)]] |
− | [[ | + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] |
− | + | [[Kategoria: 1301-1400]] | |
− | [[Kategoria: | ||
− |
Aktualna wersja na dzień 08:26, 10 wrz 2015
Stare Kiejkuty | |
| |
Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | szczycieński |
Gmina | Szczytno |
Liczba ludności (2010) | 155 |
Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
Kod pocztowy | 12-100 |
Tablice rejestracyjne | NSZ |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Stare Kiejkuty (niem. Alt Keykuth) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Szczytno. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 155 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Krzysztof Umiński[1].
Położenie
Wieś położona jest na Pojezierzu Mazurskim na granicy Pojezierza Mrągowskiego i Równiny Mazurskiej. Miejscowość leży między jeziorem Wałpusz i Starokiejkuckim, przy drodze krajowej nr 58, w odległości około 10 km na północny wschód od Szczytna.
Dzieje miejscowości
Natrafiono na ślady zaludnienia tych terenów w epoce brązu, następnie w epoce żelaza. Wieś została założona pod koniec XIV wieku – po raz pierwszy wymieniana jest w 1399 roku. Powstała najprawdopodobniej na miejscu dawnej osady Prusów. W 1406 roku była to wieś czynszowa obejmująca 18 łanów na prawie chełmińskim. W XV wieku założono tu młyn wodny; mieszkało tu również wielu bartników.
W raporcie starosty szczycieńskiego von Gaudeckera z 1730 r. odnotowano Stare Kiejkuty jako miejscowość posiadającą szkołę.
Wieś jest siedzibą sołectwa.
Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych latach:
- 1782 r. – 29 gospodarstw
- 1818 r. – 189 osób, 33 gospodarstw
- 1939 r. – 284 osoby
Zabytki
- trzy drewniane chałupy (nr 5, 11, 22) z końca XIX wieku i z lat 20. XX wieku, a także kilka przykładów budownictwa murowanego z pierwszej ćwierci XX wieku
- w centrum wsi pozostałości dawnego młyna (fundamenty i staw)
- dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku, na północny zachód od wsi
Ciekawostki
We wsi znajduje się Ośrodek Szkolenia Agencji Wywiadu. Według raportu Rady Europy byli tu przewożeni, przesłuchiwani i torturowani więźniowie amerykańskiej agencji wywiadowczej CIA.
Bibliografia
Toeppen Max, Historia Mazur, Olsztyn 1995 (przekład M. Szymańska-Jasińska)
Letkiewicz Arkadiusz, Z dziejów miasta i gminy Szczytno, Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 30–37.
Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej, Olsztyn 1998.
Orłowicz Mieczysław, Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii, na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.
Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu, red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
Bank Danych Lokalnych GUS [29.08.2013]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [29.08.2013]
Przypisy