Wawrochy: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Zobacz też) |
|||
| (Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez 6 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
|nazwa = Wawrochy | |nazwa = Wawrochy | ||
| Linia 7: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Wawrochów | |dopełniacz wsi = Wawrochów | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
|rodzaj miejscowości =wieś sołecka | |rodzaj miejscowości =wieś sołecka | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 30: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }}<br/> |
| − | < | + | ''' Wawrochy''' (niem. ''Wawrochen'', od 1938 r. ''Deutschheide'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat szczycieński |powiecie szczycieńskim]], w [[Szczytno (gmina wiejska)|gminie Szczytno]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 r liczyła 419 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Aneta Kisiel]]<ref> [http://szczytno.mserwer.pl/content.php?sid=e2e332c414f5051f9d6c3ef4e05f0465&tr=cl&cms_id=386&p= Strona Urzędu Gminy Szczytno] </ref>. |
| + | <br/><br/> | ||
| + | |||
| + | ==Położenie== | ||
| + | Wieś położona jest na [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierzu Mazurskim]] na granicy [[Pojezierze Mrągowskie|Pojezierza Mrągowskiego]] i [[Równina Mazurska|Równiny Mazurskiej]]. Miejscowość leży w odległości 8 km na południowy wschód od [[Szczytno|Szczytna]]. | ||
| + | <br/> | ||
| − | W | + | == Dzieje miejscowości == |
| + | Wieś została założona w 1685 roku na 20 łanach w ramach [[Osadnictwo szkatułowe|osadnictwa szkatułowego]]; pod koniec XVIII wieku powiększono ją o kolejne 20 łanów (oddane w dziedziczną dzierżawę). W połowie XIX wieku obejmowała niespełna 63 łany. | ||
| − | + | W raporcie starosty szczycieńskiego von Gaudeckera z 1730 r. odnotowano Wawrochy jako miejscowość posiadającą szkołę. | |
| + | |||
| + | Wieś jest siedzibą sołectwa. | ||
| − | + | Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych okresach: | |
| − | |||
| − | + | *1782 r. – 44 gospodarstw | |
| − | + | *1818 r. – 232 osoby, 45 gospodarstw | |
| − | |||
| − | + | *1858 r. – 46 gospodarstw | |
| − | |||
| − | |||
| − | 1858 – 46 gospodarstw | ||
| − | |||
| − | |||
| − | + | *1939 r. – 335 osób | |
| − | * | ||
| + | ==Szkolnictwo== | ||
| + | W Wawrochach funkcjonuje [[Oddział przedszkolny przy Szkole Podstawowej w Wawrochach|oddział przedszkolny]] i [[Szkoła Podstawowa w Wawrochach| szkoła podstawowa]]<ref> [http://spwawrochy.edupage.org/ Strona Szkoły w Wawrochach] [10.09.2013]</ref>. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | ==Sport== |
| − | + | W miejscowości istnieje drużyna piłkarska [[WKS Wawrochy]], biorąca udział w rozgrywkach ligi sołeckiej. | |
| − | |||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | == Zabytki== |
| − | + | *kilka przykładów budownictwa drewnianego, w tym dwie chałupy oraz zabudowania gospodarcze z XIX wieku | |
| − | + | *budynek szkoły z początku XX wieku, na skraju wsi, z czerwonej cegły, fundamenty z kamieni, dwuspadowy dach | |
| − | + | *dawny [[Cmentarz ewangelicki w Wawrochach|cmentarz ewangelicki]] z XIX wieku, 3 km na północ od wsi | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | == Ludzie związani z miejscowością== | |
| + | *[[Bogumił Linka]] (1865–1920) – działacz mazurski; przez pewien czas mieszkał w Wawrochach | ||
| + | == Bibliografia== | ||
| + | Toeppen Max, ''Historia Mazur'', Olsztyn 1995 (przekład M. Szymańska-Jasińska)<br> | ||
| + | Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. 2, Olsztyn 2011.<br/> | ||
| + | Kossert Andreas, ''Mazury. Zapomniane Południe dawnych Prus Wschodnich'', przeł. Barbara Ostrowska, Warszawa 2004. <br/> | ||
| + | Letkiewicz Arkadiusz, ''Z dziejów miasta i gminy Szczytno'', Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 30–37.<br/> | ||
| + | Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, ''Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej'', Olsztyn 1998.<br/> | ||
| + | ''Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.<br/> | ||
| + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [10.09.2013]<br/> | ||
| + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/ortelsburg.html/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [10.09.2013]<br/> | ||
| + | [http://www.wuoz.olsztyn.pl/ Wojewódzka Ewidencja Zabytków] [10.09.2013] | ||
| + | {{Przypisy}} | ||
| + | <references/> | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | [[Kategoria: Powiat szczycieński]] | |
| − | + | [[Kategoria: Szczytno (gmina wiejska)]] | |
| − | [[ | + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] |
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria: 1601-1700]] |
| − | [[ | ||
Aktualna wersja na dzień 08:59, 10 wrz 2015
| Wawrochy | |
| | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | szczycieński |
| Gmina | Szczytno |
| Liczba ludności (2010) | 419 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Kod pocztowy | 12-100 |
| Tablice rejestracyjne | NSZ |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Wawrochy | |
| Położenie na mapie Polski  Wawrochy | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Wawrochy (niem. Wawrochen, od 1938 r. Deutschheide) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Szczytno. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 r liczyła 419 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Aneta Kisiel[1].
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest na Pojezierzu Mazurskim na granicy Pojezierza Mrągowskiego i Równiny Mazurskiej. Miejscowość leży w odległości 8 km na południowy wschód od Szczytna.
Dzieje miejscowości
Wieś została założona w 1685 roku na 20 łanach w ramach osadnictwa szkatułowego; pod koniec XVIII wieku powiększono ją o kolejne 20 łanów (oddane w dziedziczną dzierżawę). W połowie XIX wieku obejmowała niespełna 63 łany.
W raporcie starosty szczycieńskiego von Gaudeckera z 1730 r. odnotowano Wawrochy jako miejscowość posiadającą szkołę.
Wieś jest siedzibą sołectwa.
Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych okresach:
- 1782 r. – 44 gospodarstw
- 1818 r. – 232 osoby, 45 gospodarstw
- 1858 r. – 46 gospodarstw
- 1939 r. – 335 osób
Szkolnictwo
W Wawrochach funkcjonuje oddział przedszkolny i szkoła podstawowa[2].
Sport
W miejscowości istnieje drużyna piłkarska WKS Wawrochy, biorąca udział w rozgrywkach ligi sołeckiej.
Zabytki
- kilka przykładów budownictwa drewnianego, w tym dwie chałupy oraz zabudowania gospodarcze z XIX wieku
- budynek szkoły z początku XX wieku, na skraju wsi, z czerwonej cegły, fundamenty z kamieni, dwuspadowy dach
- dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku, 3 km na północ od wsi
Ludzie związani z miejscowością
- Bogumił Linka (1865–1920) – działacz mazurski; przez pewien czas mieszkał w Wawrochach
Bibliografia
Toeppen Max, Historia Mazur, Olsztyn 1995 (przekład M. Szymańska-Jasińska)
Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. 2, Olsztyn 2011.
Kossert Andreas, Mazury. Zapomniane Południe dawnych Prus Wschodnich, przeł. Barbara Ostrowska, Warszawa 2004.
Letkiewicz Arkadiusz, Z dziejów miasta i gminy Szczytno, Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 30–37.
Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej, Olsztyn 1998.
Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu, red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
Bank Danych Lokalnych GUS [10.09.2013]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [10.09.2013]
Wojewódzka Ewidencja Zabytków [10.09.2013]
Przypisy
- ↑ Strona Urzędu Gminy Szczytno
- ↑ Strona Szkoły w Wawrochach [10.09.2013]
