Nerwik: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
(Nie pokazano 2 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
Linia 6: | Linia 6: | ||
|dopełniacz wsi = | |dopełniacz wsi = | ||
|zdjęcie = Nerwik.jpg | |zdjęcie = Nerwik.jpg | ||
− | |opis zdjęcia = Nerwik [http:// | + | |opis zdjęcia = Nerwik<br>Fot. S. Czachorowski. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Nerwik1.JPG Commons Wikimedia] [06.10.2014] |
|rodzaj miejscowości = wieś niesołecka | |rodzaj miejscowości = wieś niesołecka | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
− | ''' Nerwik ''' (niem. ''Nerwigk'') – wieś niesołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[Purda (gmina wiejska)|gminie Purda]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny|administracyjnie]] do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku liczyła 57 mieszkańców <ref>łącznie Nerwik i | + | ''' Nerwik ''' (niem. ''Nerwigk'') – wieś niesołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[Purda (gmina wiejska)|gminie Purda]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny|administracyjnie]] do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku liczyła 57 mieszkańców <ref>łącznie Nerwik i Grabowo</ref>. Wieś wchodzi w skład sołectwa [[Giławy]], w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie [[Krzysztof Świdroń]]<ref>[http://www.purda.pl/ogoszenia/192-wyniki-wyborow-sotysow-i-rad-soeckich.html/ Strona Gminy Purda] [06.10.2014]</ref>. |
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
Linia 61: | Linia 61: | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
− | + | ''Przewodnik turystyczny po gminie Purda'', Purda 2013.<br/> | |
− | + | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | |
− | + | [http://www.purda.pl/soectwa/giawy.html| Strona Gminy Purda] [12.11.2013]<br/> | |
− | + | [http://www.wuoz.olsztyn.pl/| Wojewódzka Ewidencja Zabytków] [12.11.2013]<br/> | |
− | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [12.11.2013]<br/> | |
− | + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/allenstein.html| Verwaltungsgeschichte] [12.11.2013] | |
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} |
Aktualna wersja na dzień 10:09, 10 lis 2015
Nerwik | |
| |
Nerwik
Fot. S. Czachorowski. Źródło: Commons Wikimedia [06.10.2014] | |
Rodzaj miejscowości | wieś niesołecka |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | olsztyński |
Gmina | Purda |
Sołectwo | Giławy |
Liczba ludności (2010) | 57 |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Nerwik (niem. Nerwigk) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Purda. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku liczyła 57 mieszkańców [1]. Wieś wchodzi w skład sołectwa Giławy, w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie Krzysztof Świdroń[2].
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest na Pojezierzu Olsztyńskim, 2 km na wschód od drogi Olsztyn – Grzegrzółki.
Dzieje miejscowości
Na początku Nerwik był zapewne pruską warownią, mającą ułatwić ludności obronę przez litewskimi najazdami. W roku 1883 stwierdzono istnienie sztucznych obwałowań obronnych, tzw. wałów podłużnych, które datowano na XIV wiek. Pod koniec XIV stulecia Nerwik był dobrem służebnym, pochodzącym z nadania biskupa warmińskiego Henryka Sorboma. Odbiorcą nadania z 1392 roku był Prus o imieniu Nerweken. Po wojnie trzynastoletniej majątek stał się własnością rodziny szlacheckiej Luzjańskich, których rodowy majątek znajdował się w Łężanach. Z tej właśnie rodziny wywodził się Fabian Luzjański, od 1512 roku biskup warmiński. W 1533 Nerwik nie był już majątkiem, lecz małą wsią czynszową. W 1587 roku miejscowość składała się z 34 gospodarstw. W 1688 roku na 2 łanach gospodarzył sołtys – Bartłomiej Nowak. Po trzy łany posiadali gospodarze: Wojciech Piecuch i Adam Lis. Cztery łany leżały odłogiem.
W wykazie majątkowym, przygotowanym po zaborze Warmii przez Prusy, wieś występowała pod nazwą Nerwicken. Miejscowość była wówczas wsią czynszową, w której istniał również folwark obejmujący obszar 16 łanów. W tym czasie w Nerwiku funkcjonowała szkoła, tartak i karczma.
W czasie powstania styczniowego ówczesny sołtys Walenty Barwiński ukrywał polskich powstańców poszukiwanych przez pruską żandarmerię. W 1880 roku pruskie władze szkolne musiały zatrudnić w miejscowej szkole nauczyciela znającego język polski - dzieci z Nerwika nie mówiły w ogóle po niemiecku.
Obecnie w miejscowości znajduje się leśniczówka.
Gospodarka
Nerwik jest siedzibą leśnictwa należącego do nadleśnictwa Wipsowo.
Przyroda
W pobliżu wsi znajdują się użytki ekologiczne "Wielosił" i "Klasztorne Łąki". Są tam również stanowiska roślin chronionych, takich jak grążel drobny czy chamedafne północna.
Zabytki
- ślady pruskich obwałowań obronnych datowanych na XIV wiek
- dwie zabytkowe kapliczki przydrożne
- budynek dawnej szkoły
- kilka tradycyjnych chałup warmińskich
Bibliografia
Przewodnik turystyczny po gminie Purda, Purda 2013.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Strona Gminy Purda [12.11.2013]
Wojewódzka Ewidencja Zabytków [12.11.2013]
Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
Verwaltungsgeschichte [12.11.2013]
Przypisy
- ↑ łącznie Nerwik i Grabowo
- ↑ Strona Gminy Purda [06.10.2014]