Pranie: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
(Nie pokazano 4 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
Linia 5: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Prania | |dopełniacz wsi = Prania | ||
− | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = Pranie.jpg |
− | |opis zdjęcia = Leśniczówka Pranie | + | |opis zdjęcia = Leśniczówka Pranie.<br>Fot. Mieczysław Kalski |
|rodzaj miejscowości = osada | |rodzaj miejscowości = osada | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
+ | [[image:pranie2.jpg|thumb|right|290px|Pranie położone jest nad Jeziorem Nidzkim.<br>Fot. Mieczysław Kalski]] | ||
'''Pranie''' (niem. ''Seehorst'', od 1938 r. ''Eichenborn'') – [[osada]] w Polsce położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat piski|powiecie piskim]], w [[Ruciane-Nida (gmina miejsko-wiejska)|gminie Ruciane-Nida]]. | '''Pranie''' (niem. ''Seehorst'', od 1938 r. ''Eichenborn'') – [[osada]] w Polsce położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat piski|powiecie piskim]], w [[Ruciane-Nida (gmina miejsko-wiejska)|gminie Ruciane-Nida]]. | ||
W latach 1975-1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. | W latach 1975-1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. | ||
Linia 39: | Linia 40: | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
Leśniczówka została wybudowana ok. roku 1870. W 1909 roku drewniany budynek został przebudowany na murowany. Ostatnim niemieckim leśniczym w Praniu był [[Hugo Schmidt]], natomiast pierwszym polskim – [[Stanisław Popowski]]. | Leśniczówka została wybudowana ok. roku 1870. W 1909 roku drewniany budynek został przebudowany na murowany. Ostatnim niemieckim leśniczym w Praniu był [[Hugo Schmidt]], natomiast pierwszym polskim – [[Stanisław Popowski]]. | ||
− | Najsławniejszym mieszkańcem leśniczówki jest bez wątpienia [[lkwim: Konstanty Ildefons Gałczyński|Konstanty Ildefons Gałczyński]], który w Praniu spędził łącznie 13 miesięcy (od roku 1950). W czasie pobytu Gałczyński napisał 29 utworów, m.in. [[lkwim:Kronika Olsztyńska|''Kronikę Olsztyńską'']], [[Niobe|''Niobe'']], [[Wit Stwosz|''Wita Stwosza'']], [[''Podróż do Ciemnogrodu'']]. W 1965 roku w leśniczówce została otwarta izba pamięci poświęcona Gałczyńskiemu. W 1980 roku powstało [[lkwim: Muzeum Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego w Praniu|muzeum]], którym przez 17 lat opiekowała się córka poety [[lkwim:Kira Gałczyńska|Kira]] wraz z mężem [[Janusz Kiliański|Januszem Kiliańskim]]. Obecnie funkcję dyrektora muzeum sprawuje [[lkwim: Wojciech Kass| Wojciech Kass]]. | + | |
+ | Najsławniejszym mieszkańcem leśniczówki jest bez wątpienia [[lkwim: Konstanty Ildefons Gałczyński|Konstanty Ildefons Gałczyński]], który w Praniu spędził łącznie 13 miesięcy (od roku 1950). W czasie pobytu Gałczyński napisał 29 utworów, m.in. [[lkwim:Kronika Olsztyńska|''Kronikę Olsztyńską'']], [[Niobe|''Niobe'']], [[Wit Stwosz|''Wita Stwosza'']], [[''Podróż do Ciemnogrodu'']]. W 1965 roku w leśniczówce została otwarta izba pamięci poświęcona Gałczyńskiemu. | ||
+ | |||
+ | W 1980 roku powstało [[lkwim: Muzeum Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego w Praniu|muzeum]], którym przez 17 lat opiekowała się córka poety [[lkwim:Kira Gałczyńska|Kira]] wraz z mężem [[Janusz Kiliański|Januszem Kiliańskim]]. Obecnie funkcję dyrektora muzeum sprawuje [[lkwim: Wojciech Kass| Wojciech Kass]]. | ||
+ | |||
Z Praniem związana jest również postać [[Jerzy Markuszewski|Jerzego Markuszewskiego]] (1930-2007), reżysera, scenarzysty i współzałożyciela legendarnego STS-u oraz [[Stowarzyszenia „Leśniczówka Pranie”]]. Scenę w Praniu zaprojektowała jego żona, [[Zofia Góralczyk]]. | Z Praniem związana jest również postać [[Jerzy Markuszewski|Jerzego Markuszewskiego]] (1930-2007), reżysera, scenarzysty i współzałożyciela legendarnego STS-u oraz [[Stowarzyszenia „Leśniczówka Pranie”]]. Scenę w Praniu zaprojektowała jego żona, [[Zofia Góralczyk]]. | ||
W 1938 roku nazwę zamieniono na Eichenborn. | W 1938 roku nazwę zamieniono na Eichenborn. | ||
Linia 55: | Linia 60: | ||
*[[Szlak pieszy Ruciane-Nida - Leśniczówka Pranie]] | *[[Szlak pieszy Ruciane-Nida - Leśniczówka Pranie]] | ||
*[[Szlak im. Karola Małłka: Krutyń - Pranie]] | *[[Szlak im. Karola Małłka: Krutyń - Pranie]] | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
== Bibliografia: == | == Bibliografia: == |
Aktualna wersja na dzień 12:02, 8 sty 2016
Pranie | |
| |
Leśniczówka Pranie.
Fot. Mieczysław Kalski | |
Rodzaj miejscowości | osada |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | piski |
Gmina | Ruciane-Nida |
Liczba ludności (2010) | 97 (łącznie Krzyże, Pranie, Zdrużno) |
Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
Kod pocztowy | 12-220 |
Tablice rejestracyjne | NPI |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Pranie (niem. Seehorst, od 1938 r. Eichenborn) – osada w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Ruciane-Nida.
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Wieś położona we wschodniej części Równiny Mazurskiej, na obszarze Puszczy Piskiej i nad Jeziorem Nidzkim.
Dzieje miejscowości
Leśniczówka została wybudowana ok. roku 1870. W 1909 roku drewniany budynek został przebudowany na murowany. Ostatnim niemieckim leśniczym w Praniu był Hugo Schmidt, natomiast pierwszym polskim – Stanisław Popowski.
Najsławniejszym mieszkańcem leśniczówki jest bez wątpienia Konstanty Ildefons Gałczyński, który w Praniu spędził łącznie 13 miesięcy (od roku 1950). W czasie pobytu Gałczyński napisał 29 utworów, m.in. Kronikę Olsztyńską, Niobe, Wita Stwosza, ''Podróż do Ciemnogrodu''. W 1965 roku w leśniczówce została otwarta izba pamięci poświęcona Gałczyńskiemu.
W 1980 roku powstało muzeum, którym przez 17 lat opiekowała się córka poety Kira wraz z mężem Januszem Kiliańskim. Obecnie funkcję dyrektora muzeum sprawuje Wojciech Kass.
Z Praniem związana jest również postać Jerzego Markuszewskiego (1930-2007), reżysera, scenarzysty i współzałożyciela legendarnego STS-u oraz Stowarzyszenia „Leśniczówka Pranie”. Scenę w Praniu zaprojektowała jego żona, Zofia Góralczyk.
W 1938 roku nazwę zamieniono na Eichenborn.
Ludzie związani z miejscowością:
- Poeta Konstanty Ildefons Gałczyński, rezydujący w Praniu przez kilkanaście miesięcy
- Jerzy Markuszewki, założyciel Stowarzyszenia „Leśniczówka Pranie”, współzałożyciel Studenckiego Teatru Satyryków
Kultura
W 1965 r. zorganizowano tu szereg imprez w ramach Zjazdu Pisarzy Ziem Zachodnich i Północnych.
Zabytki:
- Murowany budynek leśniczówki z 1870 roku, przebudowany w roku 1909. Obiekt wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków. Obecnie siedziba Muzeum Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego
Turystyka
Bibliografia:
Drawicz Andrzej, Gałczyński na Mazurach, Olsztyn 1971.
Gałczyńska Kira, "Czas swe wzory układa" : dziennik z Prania, Warszawa 1984.
Gałczyńska Kira, Leśniczówka Pranie : Muzeum K. I. Gałczyńskiego,Warszawa 1989.
Gałczyńska Kira, Mazurskie szlaki Gałczyńskiego, Warszawa 1984.
Maciejewski Stefan,Gałczyńskiego... Pranie i okolice, Suwałki 2003.
Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany, red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Bank Danych Lokalnych GUS: stat.gov.pl [23.08.2013]
Leśniczówka Pranie: lesniczowkapranie.art.pl [23.08.2013]
Rejestr Zabytków Nieruchomych województwa warmińsko-mazurskiego: wuoz.olsztyn.pl [23.08.2013]