Gaj: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 10 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
  
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
|nazwa                = Gaj   
+
|nazwa                = Gaj   
 
  |herb wsi              =
 
  |herb wsi              =
 
  |flaga wsi            =
 
  |flaga wsi            =
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        = Gaju   
 
  |dopełniacz wsi        = Gaju   
  |zdjęcie              = Krzyż przydrożny w Gaju.jpg   
+
  |zdjęcie              = Gaj.jpg   
  |opis zdjęcia          = Krzyż przydrożny, źródło: [http://www.gminabiskupiec.pl Gmina Biskupiec], 12.09.2013.   
+
  |opis zdjęcia          = Fot. Mieczysław Kalski
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |powiat                = nowomiejski
 
  |powiat                = nowomiejski
  |gmina                = Biskupiec Pomorski
+
  |gmina                = Biskupiec
 
  |miejscowość podstawowa =
 
  |miejscowość podstawowa =
 
  |sołectwo              = Gaj
 
  |sołectwo              = Gaj
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      = Pole-obowiązkowe
+
  |liczba ludności      = 96
  |rok                  = Pole-obowiązkowe
+
  |rok                  = 2010
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 56
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 56
 
  |kod pocztowy          =
 
  |kod pocztowy          =
Linia 29: Linia 29:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>'''Gaj'''</big> – [[wieś sołecka]] w Polsce w [[województwo warmińsko - mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[powiat nowomiejski| powiecie nowomiejskim]], [[Biskupiec (gmina wiejska) |gminie Biskupiec Pomorski]]. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego.
+
[[image:gaj22.jpg|thumb|right|290px|Fot. Mieczysław Kalski]]
 +
'''Gaj''' – [[wieś sołecka]] w [[województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[powiat nowomiejski| powiecie nowomiejskim]], [[Biskupiec (gmina wiejska) |gminie Biskupiec]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do województwa toruńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 96 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni [[Anna Balewska]]<ref>[http://www.gminabiskupiec.pl/asp/pl_start.asp?typ=14&sub=6&menu=230&strona=1 Wrota Warmii i Mazur] </ref>.
 +
<br/><br/>
  
<br/>
+
[[Plik: Chałupa z II poł XIX wieku w Gaju.jpg|right|290px|thumb| Chałupa z II poł XIX w.<br>Źródło: [http://www.gminabiskupiec.pl/asp/pl_start.asp?typ=14&sub=6&subsub=25&menu=117&strona=1 www.gminabiskupiec.pl] [12.09.2013] ]]  
 
 
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
 
Wieś znajduje się w pobliżu trzech jezior: [[Jezioro Kakaj|Kakaj]], [[Jezioro Dębno Małe|Dębno Małe]] (Gaj) i [[Jezioro Wielki Staw| Wielki Staw]] oraz nad rzeką [[rzeka Laka |Laka]]. Miejscowość położona jest na terenie [[Biskupiec (gmina wiejska)| gminy Biskupiec Pomorski]], której powierzchnię zajmują przede wszystkim lasy i jeziora. W całości lasy stanowią 26% powierzchni gminy, a jeziora 3,28%. Zasadniczymi elementami morfologicznymi tego obszaru są: wysoczyzna morenowa (średnia wysokość 90-110 m n.p.m.), wzgórza i pagórki morenowe, sandry, rynny jeziorne i doliny rzeczne. Powierzchnia wysoczyzny charakteryzuje się występowaniem licznych drobnych zagłębień wytopiskowych. Znajdziemy tutaj tzw. oczka polodowcowe, mokradła i torfowiska, a w okolicach miejscowości [[Łąkorz]] wyspy otoczone sandrem. Na terenie gminy występują również tzw. ozy (w okolicach [[Mierzyn |Mierzyna]], na zachód od [[Sumin |Sumina]] oraz na północ od [[Wielka Tymawa|Wielkiej Tymawy]]) i kemy (w rejonie [[Sumin |Sumina]], [[Łąkorek| Łąkorka]], [[Wonna| Wonny]] i [[Szwarcenowo |Szwarcenowa]]). Na terenie gminy napotkamy także na zastoiska. Największe z nich to zastoisko biskupieckie – o płaskim, rozległym i podmokłym dnie. Natomiast najwyższym punktem położonym na terenie gminy jest [[Góra Szwedzka]] – o wysokości 121,3 m n.p.m. Najniżej położony punkt (ok. 62 m n.p.m. wysokości) mieści się w dolinie rzeki [[rzeka Osa |Osy]]. W obrębie gminy znajdują się także rezerwaty przyrody: ornitofaunistyczny [[Rezerwat "Jezioro Karaś"|"Jezioro Karaś"]], torfowiskowy [[Rezerwat "Kociołek"|"Kociołek"]], [[Rezerwat "Łabędź"|"Łabędź"]], [[Rezerwat "Uroczysko Piotrowice"|"Uroczysko Piotrowice"]] oraz częściowo [[Brodnicki Park Krajobrazowy]]. Na obszarze gminy występują zasadniczo trzy typy gleb. Są to: gleby brunatne, gleby bielicowe, gleby mułowo-torfowo-murszaste. Ponadto odnajdziemy tutaj czarne ziemie, które mogą być wykorzystywane w rolnictwie.
 
  
 +
== Położenie ==
 +
Wieś znajduje się w pobliżu trzech jezior: [[Jezioro Kakaj|Kakaj]], [[Jezioro Dębno Małe|Dębno Małe]] (Gaj) i [[Jezioro Wielki Staw| Wielki Staw]] oraz nad rzeką [[rzeka Laka |Laka]].
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Dzieje miejscowości ===
+
== Dzieje miejscowości ==
 
+
Nazwa miejscowości wywodzi się najprawdopodobniej od słowa "gaj" czyli las, bowiem Gaj otoczony jest ze wszystkich stron lasami. Może również pochodzić od pogańskich miejsc składania ofiar – "Święty gaj". Tereny pagórkowate, suche i porosłe liściastymi drzewami były najczęściej wybierana na zakładanie osad lub miejsc kultu. Niewiele wiadomo na temat wsi. Nieznana jest jej data lokacji ani losy historyczne społeczności wiejskiej. Nie zachowała się również informacja o liczbie mieszkańców. Wiadomo jednak, że wieś przybrała charakter ulicówki.  
Nazwa miejscowości wywodzi się najprawdopodobniej od słowa "gaj" - czyli las, bowiem Gaj otoczony jest ze wszystkich stron lasami. Może również pochodzić od pogańskich miejsc składania ofiar – "Święty gaj". Tereny pagórkowate, suche i porosłe liściastymi drzewami były najczęściej wybierana na zakładanie osad lub miejsc kultu. Niewiele wiadomo na temat wsi. Nieznana jest jej data lokacji, ani losy historyczne społeczności wiejskiej. Nie zachowała się również informacja o liczbie mieszkańców. Wiadomo jednak, że wieś przybrała charakter ulicówki.  
 
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
===Gospodarka===
+
==Gospodarka==
 
+
We wsi funkcjonuje sklep (działalność zawiesza na okres zimowy) oraz gospodarstwo [[Agroturystyka| agroturystyczne]].
We wsi funkcjonuje sklep (działalność zawieszona na okres zimowy) oraz gospodarstwo agroturystyczne.
 
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
 
+
==Bezpieczeństwo==
===Bezpieczeństwo===
+
We wsi znajduje się jednostka [[Ochotnicza Straż Pożarna w Gaju|Ochotniczej Straży Pożarnej]]
 
 
We wsi funkcjonuje [[Ochotnicza Straż Pożarna w Gaju|Ochotnicza Straż Pożarna]]
 
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
===Kultura===
+
==Kultura==
 
+
Działa tutaj ośrodek Caritas diecezji toruńskiej.
Działa tutaj ośrodek Caritas diecezji toruńskiej i dwa obozy harcerskie.
 
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
===Religia===
+
==Religia==
 
 
 
Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. św. Mikołaja w Łąkorzu |parafii rzymskokatolickiej pw. św. Mikołaja w Łąkorzu]].
 
Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. św. Mikołaja w Łąkorzu |parafii rzymskokatolickiej pw. św. Mikołaja w Łąkorzu]].
 
<br/>
 
 
===Ludzie związani z miejscowością===
 
 
We wsi sołtysem jest [[Anna Bielawska]].
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Zabytki===
+
== Zabytki==
Na terenie miejscowości znajdują się następujące zabytki: dwie drewniane chałupy (kryte strzechą) z II połowy XIX w.; krzyż ustawiony przed II wojną światową; [[Kapliczka Najświętszej Maryi Niepokalanej w Gaju |Kapliczka Najświętszej Maryi Niepokalanej]] zbudowana po II wojnie światowej jako wotum za powrót z niewoli radzieckiej ojca rodziny; pamiątkowy krzyż martyrologii z II wojny światowej; budynek szkoły z 1907 r.; [[Cmentarz ewangelicki w Gaju |cmentarz ewangelicki]] z II poł. XIX w.
+
*dwie drewniane chałupy (kryte strzechą) z II połowy XIX w.  
[[File:Chałupa z II poł XIX wieku w Gaju.jpg|300px|thumb|Chałupa z II poł XIX w., źródło: [http://www.gminabiskupiec.pl Gmina Biskupiec], 12.09.2013.]]
+
*krzyż ustawiony przed [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach | II wojną światową]]
 
+
*[[Kapliczka Najświętszej Maryi Niepokalanej w Gaju |kapliczka]] zbudowana po II wojnie światowej jako wotum za powrót z niewoli radzieckiej ojca rodziny  
<br/>
+
*pamiątkowy krzyż martyrologii z II wojny światowej  
 +
*budynek szkoły z 1907 r.  
 +
*cmentarz ewangelicki z II poł. XIX w.
 +
== Bibliografia==
 +
[http://www.gminabiskupiec.pl/ Strona Gminy Biskupiec] [12.09.2013]<br/>
 +
[http://www.bip.warmia.mazury.pl/ Wrota Warmii i Mazur] [14.07.2014]<br/>
 +
[http://www.stat.gov.pl/ Bank Danych Lokalnych GUS] [14.07.2014]
  
=== Bibliografia===
+
{{Przypisy}}
 
+
<references/>
http://www.gminabiskupiec.pl/asp/pl_start.asp?typ=14&sub=6&subsub=25&menu=112&strona=1, 12.09.2013.
 
 
 
<br/>
 
  
 
[[Kategoria: Powiat nowomiejski]]
 
[[Kategoria: Powiat nowomiejski]]

Aktualna wersja na dzień 09:04, 9 maj 2016

Gaj

Fot. Mieczysław Kalski
Fot. Mieczysław Kalski
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat nowomiejski
Gmina Biskupiec
Sołectwo Gaj
Liczba ludności (2010) 96
Strefa numeracyjna (+48) 56
Tablice rejestracyjne NNM
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Gaj
Gaj
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Gaj
Gaj
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Fot. Mieczysław Kalski

Gajwieś sołecka w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie nowomiejskim, gminie Biskupiec. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 96 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni Anna Balewska[1].

Chałupa z II poł XIX w.
Źródło: www.gminabiskupiec.pl [12.09.2013]

Położenie

Wieś znajduje się w pobliżu trzech jezior: Kakaj, Dębno Małe (Gaj) i Wielki Staw oraz nad rzeką Laka.

Dzieje miejscowości

Nazwa miejscowości wywodzi się najprawdopodobniej od słowa "gaj" – czyli las, bowiem Gaj otoczony jest ze wszystkich stron lasami. Może również pochodzić od pogańskich miejsc składania ofiar – "Święty gaj". Tereny pagórkowate, suche i porosłe liściastymi drzewami były najczęściej wybierana na zakładanie osad lub miejsc kultu. Niewiele wiadomo na temat wsi. Nieznana jest jej data lokacji ani losy historyczne społeczności wiejskiej. Nie zachowała się również informacja o liczbie mieszkańców. Wiadomo jednak, że wieś przybrała charakter ulicówki.

Gospodarka

We wsi funkcjonuje sklep (działalność zawiesza na okres zimowy) oraz gospodarstwo agroturystyczne.

Bezpieczeństwo

We wsi znajduje się jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej

Kultura

Działa tutaj ośrodek Caritas diecezji toruńskiej.

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej pw. św. Mikołaja w Łąkorzu.

Zabytki

  • dwie drewniane chałupy (kryte strzechą) z II połowy XIX w.
  • krzyż ustawiony przed II wojną światową
  • kapliczka zbudowana po II wojnie światowej jako wotum za powrót z niewoli radzieckiej ojca rodziny
  • pamiątkowy krzyż martyrologii z II wojny światowej
  • budynek szkoły z 1907 r.
  • cmentarz ewangelicki z II poł. XIX w.

Bibliografia

Strona Gminy Biskupiec [12.09.2013]
Wrota Warmii i Mazur [14.07.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [14.07.2014]

Przypisy