Brzeźno Mazurskie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
| (Nie pokazano 17 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
| − | + | |nazwa = Brzeźno Mazurskie | |
|herb wsi = | |herb wsi = | ||
|flaga wsi = | |flaga wsi = | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
| − | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi = Brzeźna Mazurskiego |
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = Brzezno Mazurskie.jpg |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = Brzeźno Mazurskie. Pozostałości stacji kolejowej.<br>Źródło: [http://www.galeriafundamenty.pl/rejon-dabrowna/ www.galeriafundamenty.pl] [01.07.2014] |
|rodzaj miejscowości = wieś sołecka | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 30: | Linia 29: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }}<br/> |
| − | < | + | ''' Brzeźno Mazurskie''' (niem. ''Gut Bergling'', ''Bergling'') – wieś sołecka w Polsce położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat ostródzki|powiecie ostródzkim]], w [[Dąbrówno (gmina wiejska)|gminie Dąbrówno]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny|administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 106 mieszkańców. Aktualnie miejscowość jest siedzibą sołectwa. Funkcję sołtysa pełni [[Beata Knitter]]<ref> [http://bip.dabrowno.pl/149/Granice_i_Rady_Soleckie/] </ref>. |
| + | <br/><br/> | ||
| + | |||
| + | == Położenie == | ||
| + | Miejscowość położona w południowo–zachodniej części [[Kraina Tysiąca Jezior|Krainy Tysiąca Jezior]], na [[Mazury Zachodnie|Mazurach Zachodnich]], na terenie [[Garb Lubawski|Garbu Lubawskiego]], nad [[Jezioro Brzeźno|Jeziorem Brzeźno]]. Brzeźno Mazurskie leży w odległości ok. 2 km od jezior [[Jezioro Okrąglica |Okrąglica]] i [[Jezioro Wilk|Wilk]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | == Dzieje miejscowości == |
| − | + | Staropruska nazwa osady brzmiała Persing. Pierwsza wzmianka o miejscowości pojawiła się w roku 1411. Osada miała wówczas liczyć 40 łanów . W 1420 roku wielki mistrz [[Michał Küchmeister]] odnowił zaginiony przywilej lokacyjny na 34 łany rycerzowi [[Mikołaj z Sarwin |Mikołajowi Sarwinowi]]. Niejaki Pielgrzym z [[Tymawa|Tymawy]] w 1467 roku otrzymał w Brzeźnie majątek na [[Prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]]. W początkach XX wieku właścicielem dóbr był [[Stanisław Wilimski]] – w czasie przygotowań do plebiscytu członek [[Mazurska Rada Ludowa|Mazurskiej Rady Ludowej]]. W lutym 1920 roku przed przeprowadzeniem plebiscytu Polsce przyznano część [[Powiat nidzicki|powiatu nidzickiego]] z [[Działdowo|Działdowem]]. Granica miała przebiegać zaraz za Brzeźnem, pozostawiając po stronie polskiej stację kolejową. W kwietniu do [[Uzdowo|Uzdowa]] wjechał polski pociąg pancerny. Niemcy - w obawie, by nie zapędził się głębiej w kierunku [[Ostróda|Ostródy]] - rozebrali tory w okolicy Brzeźna. Droga żelazna relacji [[Samborowo]] – [[Turza Wielka]] przestała istnieć. Po plebiscycie Niemcy zbudowali kilometr od granicy nową stację kolejową, po której zostały dziś jedynie krawędzie peronów. Po zajezdni końcowej i nastawni zbudowanej jeszcze bliżej granicy i rozebranej w trakcie przebudowy w 1940 roku nie zostało nic. Podobnie po zabudowaniach granicznych. | |
| + | W 1820 roku Brzeźno zamieszkiwało 189 osób, zaś w roku 1861 – 152 osoby. W roku 1939 wieś liczyła 138 mieszkańców. | ||
| + | 12 listopada 1946 roku nadano miejscowości polską nazwę Brzeźno Mazurskie. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | == Ludzie związani z miejscowością == |
| − | + | *Stanisław Wilimski – właściciel majątku w Brzeźnie, członek Mazurskiej Rady Ludowej w czasie przygotowań do plebiscytu | |
| − | + | ||
| − | + | ==Zabytki== | |
| + | *pozostałości stacji kolejowej | ||
| + | |||
| + | == Bibliografia == | ||
| + | Orłowicz Mieczysław, ''Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii'', na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991. <br/> | ||
| + | ''Ostróda. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1976.<br/> | ||
| + | [http://www.stat.gov.pl/ Bank Danych Lokalnych GUS] [26.08.2013]<br/> | ||
| + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [26.08.2013]<br/> | ||
| + | [http://bip.warmia.mazury.pl/ Wrota Warmii i Mazur] [29.08.2013]<br/> | ||
| + | [http://www.galeriafundamenty.pl/ Galeria fundamenty] [01.07.2014] | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references/> | <references/> | ||
| Linia 61: | Linia 63: | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | [[Kategoria: Powiat ostródzki]] | |
| − | [[ | + | [[Kategoria: Dąbrówno (gmina wiejska)]] |
| − | + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | |
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria: 1401-1500]] |
| − | |||
Aktualna wersja na dzień 09:33, 10 maj 2016
| Brzeźno Mazurskie | |
| | |
![Brzeźno Mazurskie. Pozostałości stacji kolejowej.Źródło: www.galeriafundamenty.pl [01.07.2014]](/index.php/Plik:Brzezno_Mazurskie.jpg) Brzeźno Mazurskie. Pozostałości stacji kolejowej.
Źródło: www.galeriafundamenty.pl [01.07.2014] | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | ostródzki |
| Gmina | Dąbrówno |
| Liczba ludności (2010) | 106 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Kod pocztowy | 14-120 |
| Tablice rejestracyjne | NOS |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Brzeźno Mazurskie | |
| Położenie na mapie Polski  Brzeźno Mazurskie | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Brzeźno Mazurskie (niem. Gut Bergling, Bergling) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Dąbrówno. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 106 mieszkańców. Aktualnie miejscowość jest siedzibą sołectwa. Funkcję sołtysa pełni Beata Knitter[1].
Spis treści
Położenie
Miejscowość położona w południowo–zachodniej części Krainy Tysiąca Jezior, na Mazurach Zachodnich, na terenie Garbu Lubawskiego, nad Jeziorem Brzeźno. Brzeźno Mazurskie leży w odległości ok. 2 km od jezior Okrąglica i Wilk.
Dzieje miejscowości
Staropruska nazwa osady brzmiała Persing. Pierwsza wzmianka o miejscowości pojawiła się w roku 1411. Osada miała wówczas liczyć 40 łanów . W 1420 roku wielki mistrz Michał Küchmeister odnowił zaginiony przywilej lokacyjny na 34 łany rycerzowi Mikołajowi Sarwinowi. Niejaki Pielgrzym z Tymawy w 1467 roku otrzymał w Brzeźnie majątek na prawie chełmińskim. W początkach XX wieku właścicielem dóbr był Stanisław Wilimski – w czasie przygotowań do plebiscytu członek Mazurskiej Rady Ludowej. W lutym 1920 roku przed przeprowadzeniem plebiscytu Polsce przyznano część powiatu nidzickiego z Działdowem. Granica miała przebiegać zaraz za Brzeźnem, pozostawiając po stronie polskiej stację kolejową. W kwietniu do Uzdowa wjechał polski pociąg pancerny. Niemcy - w obawie, by nie zapędził się głębiej w kierunku Ostródy - rozebrali tory w okolicy Brzeźna. Droga żelazna relacji Samborowo – Turza Wielka przestała istnieć. Po plebiscycie Niemcy zbudowali kilometr od granicy nową stację kolejową, po której zostały dziś jedynie krawędzie peronów. Po zajezdni końcowej i nastawni zbudowanej jeszcze bliżej granicy i rozebranej w trakcie przebudowy w 1940 roku nie zostało nic. Podobnie po zabudowaniach granicznych.
W 1820 roku Brzeźno zamieszkiwało 189 osób, zaś w roku 1861 – 152 osoby. W roku 1939 wieś liczyła 138 mieszkańców.
12 listopada 1946 roku nadano miejscowości polską nazwę Brzeźno Mazurskie.
Ludzie związani z miejscowością
- Stanisław Wilimski – właściciel majątku w Brzeźnie, członek Mazurskiej Rady Ludowej w czasie przygotowań do plebiscytu
Zabytki
- pozostałości stacji kolejowej
Bibliografia
Orłowicz Mieczysław, Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii, na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.
Ostróda. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1976.
Bank Danych Lokalnych GUS [26.08.2013]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [26.08.2013]
Wrota Warmii i Mazur [29.08.2013]
Galeria fundamenty [01.07.2014]
Przypisy
