Pieczarki: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Bibliografia:) |
|||
| (Nie pokazano 22 wersji utworzonych przez 6 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
|nazwa = Pieczarki | |nazwa = Pieczarki | ||
| Linia 6: | Linia 4: | ||
|flaga wsi = | |flaga wsi = | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
| − | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi = Pieczarek |
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = pieczarki pom.jpg |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = Niemiecki pomnik ku czci ofiar I wojny światowej. <br>Źródło: [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Pieczarki.jpg Wikimedia Commons] |
|rodzaj miejscowości = wieś sołecka | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 17: | Linia 15: | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
|liczba ludności = 171 | |liczba ludności = 171 | ||
| − | |rok = | + | |rok = 2010 |
|strefa numeracyjna =(+48) 87 | |strefa numeracyjna =(+48) 87 | ||
|kod pocztowy =11-610 | |kod pocztowy =11-610 | ||
| − | |tablice rejestracyjne = | + | |tablice rejestracyjne = NWE |
|SIMC = | |SIMC = | ||
|mapa wsi = | |mapa wsi = | ||
| Linia 30: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }}<br/> |
| − | < | + | ''' Pieczarki''' (niem. ''Pietzarken'', od 1931 r. ''Bergensee'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat węgorzewski | powiecie węgorzewskim]], w [[Pozezdrze (gmina wiejska)|gminie Pozezdrze]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W latach 1999–2001 wieś wchodziła w skład [[Powiat giżycki|powiatu giżyckiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 171 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Ryszard Banaszak]]<ref>[http://www.bip.pozezdrze.pl/ BIP Gminy Pozezdrze] </ref>. |
| − | + | <br/><br/> | |
| − | W latach | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| + | ==Położenie== | ||
| + | Wieś położona jest w północnej części [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]] nad jeziorem [[Jezioro Dgał Wielki|Dgał Wielki]], 17 km na południe od [[Węgorzewo|Węgorzewa]], blisko granicy z powiatem giżyckim (7 km od [[Giżycko|Giżycka]]). W jej pobliżu znajdują się jeziora: [[Jezioro Dgał Mały|Dgał Mały]], [[Jezioro Warniak|Warniak]], [[Jezioro Skarż Wielki|Skarż Wielki]]. 5 km na zachód leży jezioro [[Jezioro Dargin| Dargin]]. Dgał Wielki, Dgał Mały i Warniak jako jeziora hodowlane objęte są zakazem połowu ryb i kąpieli. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | == Dzieje miejscowości == |
| − | + | W XV wieku na terenie obecnej wsi działał młyn i huta żelaza, należące do [[Maciej Lecki| Macieja Leckiego]]. W 1481 roku zakupił je – wraz z nieco ponad jednym łanem ziemi – niejaki Jan (Hanns). W 1529 roku wieś została lokowana na 30 łanach na [[Prawo magdeburskie |prawie magdeburskim]]. Zwana była wówczas ''Geling'', ''Gelinge'' od nazwiska sołtysa. Od połowy XVI wieku używano nazwy ''Pycztarcky'', ''Petzarcken'', ''Pietzarcken''. Mieszkańcy wsi świadczyli powinności na rzecz majątku państwowego w Węgorzewie. W 1540 roku we wsi mieszkało 20 rodzin chłopskich, zagrodnik, sołtys oraz młynarz. W XVII wieku wieś obejmowała 48 łanów, zaś w połowie XIX wieku 42 łany. Pieczarki długo należały do [[Parafia ewangelicka w Kruklankach|parafii ewangelickiej w Kruklankach]], dopiero w 1886 roku weszły w skład [[Parafia ewangelicka w Pozezdrzu|parafii w Pozezdrzu]]. | |
| + | Szkoła we wsi powstała po długich zabiegach mieszkańców w 1787 roku. W połowie następnego stulecia uczęszczało do niej 74 dzieci, zaś w 1935 roku dwóch nauczycieli pracowało w niej z 93 dzieci. Po [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojnie światowej]] szkołę uruchomiono w 1947 roku; w połowie lat 60. obejmowała ona osiem klas . | ||
| − | + | Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa. | |
| − | |||
| − | + | Liczba mieszkańców w poszczególnych latach: | |
| − | + | *1858 r. – 398 osób | |
| + | *1939 r. – 431 osób | ||
| + | == Gospodarka == | ||
| + | *[[Doświadczalny Ośrodek Zarybieniowy „Dgał”]] nad jeziorem Dgał Wielki, należący do [[Instytut Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie|Instytutu Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie]]; zmodernizowany w ostatnich latach | ||
| + | *zakład wydobywczy i sortownia piasku, żwiru i kamieni | ||
| + | *ośrodek wypoczynkowy Pałacu Młodzieży w Warszawie nad jeziorem Dargin | ||
| + | *pola biwakowe nad jeziorem Dargin | ||
| + | *liczne gospodarstwa [[Agroturystyka| agroturystyczne]] | ||
| + | ==Religia== | ||
| + | Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. św. Stanisława Kostki w Pozezdrzu |parafii rzymskokatolickiej w Pozezdrzu]], a także [[Parafia greckokatolicka pw. Trójcy Świętej w Giżycku |parafii greckokatolickiej w Giżycku]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| + | == Zabytki == | ||
| + | *ślady osiedla rusztowego | ||
| + | *obelisk z kamienia polnego poświęcony mieszkańcom wsi poległym podczas [[I wojna światowa na Warmii i Mazurach|I wojny światowej]] oraz marmurowa tablica upamiętniająca ofiary II wojny światowej | ||
| + | *[[Cmentarz wojenny w Pieczarkach |cmentarz wojenny]] z okresu I wojny światowej, na którym pochowanych jest 6 żołnierzy armii niemieckiej poległych w 1914 roku | ||
| + | *dawne cmentarze ewangelickie; jeden nad Jeziorem Dgał Wielki, drugi przy drodze do [[Pozezdrze|Pozezdrza]] | ||
| + | *mała śluza na strumyku między jeziorami Dargin a Skarż Wielki | ||
| + | ==Turystyka== | ||
| + | *szlak rowerowy o długości 40 km – przebieg trasy: Giżycko – [[Świdry (gmina Giżycko)|Świdry]] – Pieczarki – [[Harsz]] – Pozezdrze – [[Spytkowo]] – Giżycko | ||
| − | [[ | + | == Bibliografia == |
| + | Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002.<br/> | ||
| + | ''Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany'', red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.<br/> | ||
| + | Wakar Andrzej, Wilamowski Bohdan, ''Węgorzewo. Z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1968.<br/> | ||
| + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/miejsc_w.display?p_id=6085&p_token=0.7213949918125173/ Bank Danych Lokalnych GUS] [30.07.2013]<br/> | ||
| + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/angerburg.html/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [30.07.2013]<br/> | ||
| + | [http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/pieczarki/ Olsztyńska Strona Rowerowa] [30.07.2013] | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
| + | <references/> | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Powiat węgorzewski]] |
| − | [[ | + | [[Kategoria: Pozezdrze (gmina wiejska)]] |
| + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | ||
| + | [[Kategoria: 1401-1500]] | ||
Aktualna wersja na dzień 09:24, 16 cze 2016
| Pieczarki | |
| | |
 Niemiecki pomnik ku czci ofiar I wojny światowej.
Źródło: Wikimedia Commons | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | węgorzewski |
| Gmina | Pozezdrze |
| Liczba ludności (2010) | 171 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 87 |
| Kod pocztowy | 11-610 |
| Tablice rejestracyjne | NWE |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Pieczarki | |
| Położenie na mapie Polski  Pieczarki | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Pieczarki (niem. Pietzarken, od 1931 r. Bergensee) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie węgorzewskim, w gminie Pozezdrze. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. W latach 1999–2001 wieś wchodziła w skład powiatu giżyckiego. W 2010 roku wieś liczyła 171 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Ryszard Banaszak[1].
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest w północnej części Krainy Wielkich Jezior Mazurskich nad jeziorem Dgał Wielki, 17 km na południe od Węgorzewa, blisko granicy z powiatem giżyckim (7 km od Giżycka). W jej pobliżu znajdują się jeziora: Dgał Mały, Warniak, Skarż Wielki. 5 km na zachód leży jezioro Dargin. Dgał Wielki, Dgał Mały i Warniak jako jeziora hodowlane objęte są zakazem połowu ryb i kąpieli.
Dzieje miejscowości
W XV wieku na terenie obecnej wsi działał młyn i huta żelaza, należące do Macieja Leckiego. W 1481 roku zakupił je – wraz z nieco ponad jednym łanem ziemi – niejaki Jan (Hanns). W 1529 roku wieś została lokowana na 30 łanach na prawie magdeburskim. Zwana była wówczas Geling, Gelinge od nazwiska sołtysa. Od połowy XVI wieku używano nazwy Pycztarcky, Petzarcken, Pietzarcken. Mieszkańcy wsi świadczyli powinności na rzecz majątku państwowego w Węgorzewie. W 1540 roku we wsi mieszkało 20 rodzin chłopskich, zagrodnik, sołtys oraz młynarz. W XVII wieku wieś obejmowała 48 łanów, zaś w połowie XIX wieku 42 łany. Pieczarki długo należały do parafii ewangelickiej w Kruklankach, dopiero w 1886 roku weszły w skład parafii w Pozezdrzu.
Szkoła we wsi powstała po długich zabiegach mieszkańców w 1787 roku. W połowie następnego stulecia uczęszczało do niej 74 dzieci, zaś w 1935 roku dwóch nauczycieli pracowało w niej z 93 dzieci. Po II wojnie światowej szkołę uruchomiono w 1947 roku; w połowie lat 60. obejmowała ona osiem klas .
Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.
Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:
- 1858 r. – 398 osób
- 1939 r. – 431 osób
Gospodarka
- Doświadczalny Ośrodek Zarybieniowy „Dgał” nad jeziorem Dgał Wielki, należący do Instytutu Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie; zmodernizowany w ostatnich latach
- zakład wydobywczy i sortownia piasku, żwiru i kamieni
- ośrodek wypoczynkowy Pałacu Młodzieży w Warszawie nad jeziorem Dargin
- pola biwakowe nad jeziorem Dargin
- liczne gospodarstwa agroturystyczne
Religia
Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Pozezdrzu, a także parafii greckokatolickiej w Giżycku.
Zabytki
- ślady osiedla rusztowego
- obelisk z kamienia polnego poświęcony mieszkańcom wsi poległym podczas I wojny światowej oraz marmurowa tablica upamiętniająca ofiary II wojny światowej
- cmentarz wojenny z okresu I wojny światowej, na którym pochowanych jest 6 żołnierzy armii niemieckiej poległych w 1914 roku
- dawne cmentarze ewangelickie; jeden nad Jeziorem Dgał Wielki, drugi przy drodze do Pozezdrza
- mała śluza na strumyku między jeziorami Dargin a Skarż Wielki
Turystyka
- szlak rowerowy o długości 40 km – przebieg trasy: Giżycko – Świdry – Pieczarki – Harsz – Pozezdrze – Spytkowo – Giżycko
Bibliografia
Białuński Grzegorz, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany, red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.
Wakar Andrzej, Wilamowski Bohdan, Węgorzewo. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1968.
Bank Danych Lokalnych GUS [30.07.2013]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [30.07.2013]
Olsztyńska Strona Rowerowa [30.07.2013]
