Ostre Bardo: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
| (Nie pokazano 10 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = | |dopełniacz wsi = | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = ostre bardo.jpg |
| − | |opis zdjęcia = Cerkiew w Ostrym Bardzie | + | |opis zdjęcia = Cerkiew w Ostrym Bardzie.<br>Fot. Mieczyslaw Kalski |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 28: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }} |
| − | ''' Ostre Bardo ''' (niem. ''Klingenberg'') – | + | ''' Ostre Bardo ''' (niem. ''Klingenberg'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat bartoszycki|powiecie bartoszyckim]], w [[Sępopol (gmina miejsko-wiejska)|gminie Sępopol]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. |
| − | + | Miejscowość w 2010 roku liczyła 83 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Romuald Drzewicki]]<ref>http://www.sepopol.pl/art,89,solectwa.html</ref>. | |
| − | Miejscowość w 2010 roku liczyła 83 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[ | + | <br/><br/> |
| − | |||
| − | <br/> | ||
| − | |||
== Położenie == | == Położenie == | ||
| − | Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Równina Sępopolska|Równinie Sępopolskiej]], na zachód od [[Łyna|Łyny]], 18 km na północny wschód od [[Bartoszyce|Bartoszyc]] i 10 km na północ od [[Sępopol|Sępopola]], przy granicy państwowej z [[obwód kaliningradzki|obwodem kaliningradzkim]]. | + | Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Równina Sępopolska|Równinie Sępopolskiej]], na zachód od [[Rzeka Łyna|Łyny]], 18 km na północny wschód od [[Bartoszyce|Bartoszyc]] i 10 km na północ od [[Sępopol|Sępopola]], przy granicy państwowej z [[obwód kaliningradzki|obwodem kaliningradzkim]]. |
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa [[Zakon | + | Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa [[Zakon krzyżacki|zakonu krzyżackiego]]. Została założona w XV lub XVI wieku jako majątek szlachecki oraz wieś szlachecka. U schyłku XIX wieku tutejszy majątek obejmował obszar 420 ha (stan na 1889 rok). |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | W XVI wieku wzniesiono we wsi kościół. Do 1945 roku była to siedziba [[parafia ewangelicka w Ostrym Bardzie|parafii ewangelickiej]], następnie kościół przejęli katolicy. Ze względu na duży odsetek ludności ukraińskiej w tej okolicy od końca lat 50. zaczęto tu odprawiać nabożeństwa w obrządku greckokatolickim. W 1991 roku kościół został ostatecznie przekazany [[parafia greckokatolicka pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Ostrym Bardzie|parafii greckokatolickiej]]. | |
| + | Po 1737 roku szkołę założoną przy kościele zreorganizowano i poddano pod nadzór państwa. W 1935 roku uczęszczało do niej 90 uczniów, a zatrudnionych było dwóch nauczycieli. | ||
| − | + | Po II wojnie światowej wieś stała się siedzibą sołectwa. Według spisu powszechnego z 1983 roku Ostre Bardo składało się z 15 budynków mieszkalnych, a we wsi znajdowały się: punkt biblioteczny, świetlica, sala kinowa na 70 miejsc. Do wsi należały wówczas 34 indywidualne gospodarstwa rolne, które łącznie zajmowały obszar 409 ha. | |
| − | 1857 | + | Liczba mieszkańców na przestrzeni lat: |
| + | *1857 – 200 osób (wieś i dwór łącznie) | ||
| + | *1925 – 189 osób | ||
| + | *1933 – 336 osób | ||
| + | *1939 – 336 osób | ||
| + | *1983 – 124 osoby | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
== Turystyka == | == Turystyka == | ||
| − | *Przez wieś przebiega szlak rowerowy | + | *Przez wieś przebiega szlak rowerowy "Pogranicza": Sępopol – [[Stopki]] – Ostre Bardo – [[Szczurkowo]] – [[Park (gmina Sępopol)|Park]] – [[Judyty]] – [[Liski (gmina Sępopol)|Liski]] – [[Smolanka]] – Sępopol. |
| − | |||
| − | |||
== Ludzie związani z miejscowością == | == Ludzie związani z miejscowością == | ||
| − | *[[Miron Sycz]] (ur. 1960) | + | *[[Miron Sycz]] (ur. 1960) – polityk, samorządowiec, działacz Związku Ukraińców w Polsce, poseł na Sejm VI i VII kadencji; urodzony w Ostrym Bardzie |
| − | |||
| − | |||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | *[[Cerkiew pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Ostrym Bardzie| | + | *[[Cerkiew pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Ostrym Bardzie|cerkiew pw. Narodzenia NMP]] z początku XVI wieku (ołtarz, ambona, stalle i organy z XVIII wieku) wraz z cmentarzem przykościelnym |
| − | *[[ | + | *[[dwór w Ostrym Bardzie (część południowo-zachodnia wsi)]] z przełomu XIX i XX wieku, z oficynami; park dworski (0,5 ha); zabudowania folwarku: stajnia koni roboczych, stajnia koni wyjazdowych, chlewnia, wiata, stodoła, obora oraz kolonia mieszkalna robotników folwarcznych z zabudowaniami gospodarczymi |
| − | *[[ | + | *[[dwór w Ostrym Bardzie (część południowo-wschodnia wsi)]] z przełomu XIX i XX wieku, z ogrodem (0,1 ha); zabudowania folwarku: stajnia koni wyjazdowych, chlewnia, wozownia, stodoła, obora, kolonia domów robotniczych z zabudowaniami gospodarczymi |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references/> | <references/> | ||
| + | == Bibliografia == | ||
| + | ''Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.<br/> | ||
| + | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | ||
| + | [http://www.wuoz.olsztyn.pl/ Wojewódzka ewidencja zabytków] [05.03.2014]<br/> | ||
| + | [http://bip.warmia.mazury.pl/sepopol_gmina_miejsko_-_wiejska/76/428/Studium_uwarunkowan_i_kierunkow_zagospodarowania_przestrzennego_miasta_i_gminy_Sepopol/ Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Sępopol], Sępopol 2005 [05.03.2014]<br/> | ||
| + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/> | ||
| + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/bartenstein.html Deutsche Verwaltungsgeschichte] [05.03.2014] | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat bartoszycki]] [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat bartoszycki]] [[Kategoria: Sępopol (gmina miejsko-wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] [[Kategoria: 1401-1500]] [[Kategoria: 1501-1600]] |
Aktualna wersja na dzień 09:53, 7 lip 2016
| Ostre Bardo | |
| | |
 Cerkiew w Ostrym Bardzie.
Fot. Mieczyslaw Kalski | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | bartoszycki |
| Gmina | Sępopol |
| Liczba ludności (2010) | 83 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Ostre Bardo | |
| Położenie na mapie Polski  Ostre Bardo | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Ostre Bardo (niem. Klingenberg) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Sępopol. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 83 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Romuald Drzewicki[1].
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Równinie Sępopolskiej, na zachód od Łyny, 18 km na północny wschód od Bartoszyc i 10 km na północ od Sępopola, przy granicy państwowej z obwodem kaliningradzkim.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa zakonu krzyżackiego. Została założona w XV lub XVI wieku jako majątek szlachecki oraz wieś szlachecka. U schyłku XIX wieku tutejszy majątek obejmował obszar 420 ha (stan na 1889 rok).
W XVI wieku wzniesiono we wsi kościół. Do 1945 roku była to siedziba parafii ewangelickiej, następnie kościół przejęli katolicy. Ze względu na duży odsetek ludności ukraińskiej w tej okolicy od końca lat 50. zaczęto tu odprawiać nabożeństwa w obrządku greckokatolickim. W 1991 roku kościół został ostatecznie przekazany parafii greckokatolickiej.
Po 1737 roku szkołę założoną przy kościele zreorganizowano i poddano pod nadzór państwa. W 1935 roku uczęszczało do niej 90 uczniów, a zatrudnionych było dwóch nauczycieli.
Po II wojnie światowej wieś stała się siedzibą sołectwa. Według spisu powszechnego z 1983 roku Ostre Bardo składało się z 15 budynków mieszkalnych, a we wsi znajdowały się: punkt biblioteczny, świetlica, sala kinowa na 70 miejsc. Do wsi należały wówczas 34 indywidualne gospodarstwa rolne, które łącznie zajmowały obszar 409 ha.
Liczba mieszkańców na przestrzeni lat:
- 1857 – 200 osób (wieś i dwór łącznie)
- 1925 – 189 osób
- 1933 – 336 osób
- 1939 – 336 osób
- 1983 – 124 osoby
Turystyka
- Przez wieś przebiega szlak rowerowy "Pogranicza": Sępopol – Stopki – Ostre Bardo – Szczurkowo – Park – Judyty – Liski – Smolanka – Sępopol.
Ludzie związani z miejscowością
- Miron Sycz (ur. 1960) – polityk, samorządowiec, działacz Związku Ukraińców w Polsce, poseł na Sejm VI i VII kadencji; urodzony w Ostrym Bardzie
Zabytki
- cerkiew pw. Narodzenia NMP z początku XVI wieku (ołtarz, ambona, stalle i organy z XVIII wieku) wraz z cmentarzem przykościelnym
- dwór w Ostrym Bardzie (część południowo-zachodnia wsi) z przełomu XIX i XX wieku, z oficynami; park dworski (0,5 ha); zabudowania folwarku: stajnia koni roboczych, stajnia koni wyjazdowych, chlewnia, wiata, stodoła, obora oraz kolonia mieszkalna robotników folwarcznych z zabudowaniami gospodarczymi
- dwór w Ostrym Bardzie (część południowo-wschodnia wsi) z przełomu XIX i XX wieku, z ogrodem (0,1 ha); zabudowania folwarku: stajnia koni wyjazdowych, chlewnia, wozownia, stodoła, obora, kolonia domów robotniczych z zabudowaniami gospodarczymi
Przypisy
Bibliografia
Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Wojewódzka ewidencja zabytków [05.03.2014]
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Sępopol, Sępopol 2005 [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [05.03.2014]
