Olsztyńskie Zakłady Graficzne: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(Nie pokazano 10 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
Linia 10: | Linia 10: | ||
}} | }} | ||
''' Olsztyńskie Zakłady Graficzne "OZGraf" ''' – drukarnia, w latach 1945–1997 przedsiębiorstwo państwowe, po tej dacie – prywatne. | ''' Olsztyńskie Zakłady Graficzne "OZGraf" ''' – drukarnia, w latach 1945–1997 przedsiębiorstwo państwowe, po tej dacie – prywatne. | ||
− | <br | + | [[image:ozgraf.jpg|thumb|right|290px|Wejście główne do Zakładów.<br>Źródło: Archiwum [[lkwim:Andrzej Cieślak|Andrzeja Cieślaka]]]] |
+ | [[Plik:ozg76.jpg|thumb|right|290px]] | ||
+ | [[Plik:OZGRAf logomale.jpg|thumb|right|290px]] | ||
== Historia == | == Historia == | ||
W lipcu 1945 r. do [[Olsztyn|Olsztyna]] przybył przedstawiciel Centralnego Zarządu Państwowych Zakładów Graficznych Jerzy Jorasz z zadaniem zorganizowania w mieście drukarni państwowej. We wrześniu 1945 r. w drukarni powstały pierwsze, próbne wydruki. Oficjalnie przedsiębiorstwo rozpoczęło działalność pod nazwą "Drukarnia Państwowa w Olsztynie" w dniu 15 listopada 1945 r. Od 1948 r. firma działała pod nazwą "Państwowe Zakłady Graficzne", a od stycznia 1951 r. jako "Olsztyńskie Zakłady Graficzne – Przedsiębiorstwo Państwowe". | W lipcu 1945 r. do [[Olsztyn|Olsztyna]] przybył przedstawiciel Centralnego Zarządu Państwowych Zakładów Graficznych Jerzy Jorasz z zadaniem zorganizowania w mieście drukarni państwowej. We wrześniu 1945 r. w drukarni powstały pierwsze, próbne wydruki. Oficjalnie przedsiębiorstwo rozpoczęło działalność pod nazwą "Drukarnia Państwowa w Olsztynie" w dniu 15 listopada 1945 r. Od 1948 r. firma działała pod nazwą "Państwowe Zakłady Graficzne", a od stycznia 1951 r. jako "Olsztyńskie Zakłady Graficzne – Przedsiębiorstwo Państwowe". | ||
− | + | ||
22 lipca 1969 r. mocą decyzji ministra kultury i sztuki, Zakłady otrzymały imię [[lkwim: Seweryn Pieniężny|Seweryna Pieniężnego]]. Uroczystość nadania imienia zorganizowano 24 stycznia 1970 r. w ramach obchodów 25-lecia "wyzwolenia" [[Olsztyn|Olsztyna]] w Sali Kopernikańskiej [[lkwim: Zamek w Olsztynie|olsztyńskiego zamku]]. Wydaje się, że właśnie w tym okresie należy upatrywać początków upowszechnienia się skrótowca "OZGraf". | 22 lipca 1969 r. mocą decyzji ministra kultury i sztuki, Zakłady otrzymały imię [[lkwim: Seweryn Pieniężny|Seweryna Pieniężnego]]. Uroczystość nadania imienia zorganizowano 24 stycznia 1970 r. w ramach obchodów 25-lecia "wyzwolenia" [[Olsztyn|Olsztyna]] w Sali Kopernikańskiej [[lkwim: Zamek w Olsztynie|olsztyńskiego zamku]]. Wydaje się, że właśnie w tym okresie należy upatrywać początków upowszechnienia się skrótowca "OZGraf". | ||
− | + | ||
− | |||
− | |||
Pierwsza siedziba drukarni mieściła się w budynku przy ul. 22 Lipca 7 (obecnie ul. 11 Listopada). Przed wojną budynek ten stanowił siedzibę drukarni Haricha; w 1945 r. przekazany został [[lkwim:Wanda Pieniężna|Wandzie Pieniężnej]] jako rodzaj odszkodowania za zniszczony budynek redakcji i drukarni przedwojennej [[lkwim: Gazeta Olsztyńska|"Gazety Olsztyńskiej"]]. W 1948 r. w wyniku upaństwowienia przemysłu poligraficznego budynek stał się własnością drukarni. | Pierwsza siedziba drukarni mieściła się w budynku przy ul. 22 Lipca 7 (obecnie ul. 11 Listopada). Przed wojną budynek ten stanowił siedzibę drukarni Haricha; w 1945 r. przekazany został [[lkwim:Wanda Pieniężna|Wandzie Pieniężnej]] jako rodzaj odszkodowania za zniszczony budynek redakcji i drukarni przedwojennej [[lkwim: Gazeta Olsztyńska|"Gazety Olsztyńskiej"]]. W 1948 r. w wyniku upaństwowienia przemysłu poligraficznego budynek stał się własnością drukarni. | ||
− | + | ||
Rozwój przedsiębiorstwa był powolny i stopniowy: pod koniec 1945 r. przy produkcji pracowało 30 osób, wiosną 1946 r. – 63. W 1965 r. stan etatów nie sięgał 200 osób. Latem 1946 r. Drukarnia Państwowa przejęła istniejącą od maja 1945 r. drukarenkę Urzędu Propagandy i Informacji (wraz z 18-osobową załogą). W 1950 r. nastąpiła likwidacja [[lkwim:Spółdzielnia Wydawnicza Zagon|Spółdzielni Wydawniczej "Zagon"]], jej drukarnię – działającą od sierpnia 1945 r. – (wraz z pracownikami) OZGraf przejął przed końcem 1952 r. Rozwój zakładu przyspieszyła nacjonalizacja – na początku lat 50. drukarnia miała swoje filie w [[Ostróda|Ostródzie]] i [[Działdowo|Działdowie]]. | Rozwój przedsiębiorstwa był powolny i stopniowy: pod koniec 1945 r. przy produkcji pracowało 30 osób, wiosną 1946 r. – 63. W 1965 r. stan etatów nie sięgał 200 osób. Latem 1946 r. Drukarnia Państwowa przejęła istniejącą od maja 1945 r. drukarenkę Urzędu Propagandy i Informacji (wraz z 18-osobową załogą). W 1950 r. nastąpiła likwidacja [[lkwim:Spółdzielnia Wydawnicza Zagon|Spółdzielni Wydawniczej "Zagon"]], jej drukarnię – działającą od sierpnia 1945 r. – (wraz z pracownikami) OZGraf przejął przed końcem 1952 r. Rozwój zakładu przyspieszyła nacjonalizacja – na początku lat 50. drukarnia miała swoje filie w [[Ostróda|Ostródzie]] i [[Działdowo|Działdowie]]. | ||
− | + | ||
Ważne dla drukarni decyzje zapadły w 1962 r. Postanowiono wówczas zbudować od podstaw nową siedzibę dla zakładu. 12 czerwca 1965 r. wiceminister Kazimierz Rusinek dokonał wmurowania aktu erekcyjnego pod filar budowanej hali. Budowę obiektu u zbiegu ulic Dworcowej i Towarowej ukończono w 1970 r. Oficjalne otwarcie zakładu nastąpiło 23 stycznia 1971 r. w ramach obchodów kolejnej rocznicy "wyzwolenia" Olsztyna. [[Tadeusz Białkowski]], I sekretarz [[Komitet Wojewódzki PZPR w Olsztynie|KW PZPR w Olsztynie]], osobiście uruchomił maszynę rotacyjną w pawilonie gazetowym. W tym momencie OZGraf był jedną z największych i najnowocześniejszych drukarni w kraju. Dowodem na znaczącą pozycję zakładów stanowił m.in. fakt, że kiedy w 1971 r. w wyniku pożaru unieruchomiona została drukarnia centralna, "Domu Słowa Polskiego" w Warszawie, właśnie tu drukowane były "Trybuna Ludu" i "Kurier Polski". | Ważne dla drukarni decyzje zapadły w 1962 r. Postanowiono wówczas zbudować od podstaw nową siedzibę dla zakładu. 12 czerwca 1965 r. wiceminister Kazimierz Rusinek dokonał wmurowania aktu erekcyjnego pod filar budowanej hali. Budowę obiektu u zbiegu ulic Dworcowej i Towarowej ukończono w 1970 r. Oficjalne otwarcie zakładu nastąpiło 23 stycznia 1971 r. w ramach obchodów kolejnej rocznicy "wyzwolenia" Olsztyna. [[Tadeusz Białkowski]], I sekretarz [[Komitet Wojewódzki PZPR w Olsztynie|KW PZPR w Olsztynie]], osobiście uruchomił maszynę rotacyjną w pawilonie gazetowym. W tym momencie OZGraf był jedną z największych i najnowocześniejszych drukarni w kraju. Dowodem na znaczącą pozycję zakładów stanowił m.in. fakt, że kiedy w 1971 r. w wyniku pożaru unieruchomiona została drukarnia centralna, "Domu Słowa Polskiego" w Warszawie, właśnie tu drukowane były "Trybuna Ludu" i "Kurier Polski". | ||
− | + | ||
Na początku lat 80. XX w. OZGraf, funkcjonując w ramach Zjednoczenia Przemysłu Poligraficznego, zatrudniał ponad 800 osób (w tym ok. 620 w [[Olsztyn|Olsztynie]]), z czego ok. 200 stanowili drukarze. Zakłady olsztyńskie zaliczane był do grupy przedsiębiorstw średniej wielkości. W skali produkcji znajdowały się jednak w pierwszej dziesiątce na 127 drukarń krajowych. Gazety i czasopisma stanowiły ok. 20 % produkcji, a książki i broszury prawie 50% produkcji. Pod względem ilości książek wykonywanych na rzecz centralnego planu wydawniczego OZGraf zajmował piąte miejsce w kraju. | Na początku lat 80. XX w. OZGraf, funkcjonując w ramach Zjednoczenia Przemysłu Poligraficznego, zatrudniał ponad 800 osób (w tym ok. 620 w [[Olsztyn|Olsztynie]]), z czego ok. 200 stanowili drukarze. Zakłady olsztyńskie zaliczane był do grupy przedsiębiorstw średniej wielkości. W skali produkcji znajdowały się jednak w pierwszej dziesiątce na 127 drukarń krajowych. Gazety i czasopisma stanowiły ok. 20 % produkcji, a książki i broszury prawie 50% produkcji. Pod względem ilości książek wykonywanych na rzecz centralnego planu wydawniczego OZGraf zajmował piąte miejsce w kraju. | ||
− | |||
− | |||
− | |||
===Prywatyzacja=== | ===Prywatyzacja=== | ||
24 grudnia 1997 r. pp. Olsztyńskie Zakłady Graficzne im. Seweryna Pieniężnego przekształcono w jednoosobową spółkę akcyjną; odtąd rozpoczęły działalność jako OZGraf – Olsztyńskie Zakłady Graficzne S.A. | 24 grudnia 1997 r. pp. Olsztyńskie Zakłady Graficzne im. Seweryna Pieniężnego przekształcono w jednoosobową spółkę akcyjną; odtąd rozpoczęły działalność jako OZGraf – Olsztyńskie Zakłady Graficzne S.A. | ||
− | + | ||
W dniu 31 grudnia 1997 r. zostały sprzedane Przedsiębiorstwu Produkcyjno-Handlowemu – KOMPAP S.A. z Kwidzyna. | W dniu 31 grudnia 1997 r. zostały sprzedane Przedsiębiorstwu Produkcyjno-Handlowemu – KOMPAP S.A. z Kwidzyna. | ||
− | |||
− | == Strajk | + | == Strajk w 1981 r. == |
− | + | Zobacz hasło - [[Strajk w Olsztyńskich Zakładach Graficznych]] | |
− | + | ||
+ | ==Multimedia== | ||
+ | {{#ev:youtube|cZPUsR2i_DA|500|left|}} | ||
+ | {{#ev:youtube|NHArKs4tjcg|500|left|}} | ||
+ | |||
== Zobacz też == | == Zobacz też == | ||
− | [http://www.ozgraf.com.pl/ ozgraf.com.pl] | + | [http://www.ozgraf.com.pl/ ozgraf.com.pl] |
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
− | ''Drukarze Olsztyna. Wspomnienia'', wybór i opracowanie B. Łukaszewicz, Olsztyn 1985. | + | #''Drukarze Olsztyna. Wspomnienia'', wybór i opracowanie B. Łukaszewicz, Olsztyn 1985. |
− | + | #R. Gieszczyńska, ''Strajk w OZGraf 1981. O cześć drukarza, o prawdę i wiarygodność słowa'', Olsztyn 2011. | |
− | R. Gieszczyńska, ''Strajk w OZGraf 1981. O cześć drukarza, o prawdę i wiarygodność słowa'', Olsztyn 2011. | + | #M. Korejwo, OZGraf przed strajkiem, Debata, czerwiec 2014 r. |
− | + | ||
− | M. Korejwo, OZGraf przed strajkiem, Debata, czerwiec 2014 r. | + | [[Kategoria: Gospodarka regionalna]] |
− | + | [[Kategoria: Przedsiębiorstwa]] [[Kategoria: Olsztyn]] | |
− | [[Kategoria: | + | [[Kategoria: 1945-1989]][[Kategoria: 1990-]] |
Aktualna wersja na dzień 09:56, 11 paź 2016
Olsztyńskie Zakłady Graficzne "OZGraf" – drukarnia, w latach 1945–1997 przedsiębiorstwo państwowe, po tej dacie – prywatne.
Historia
W lipcu 1945 r. do Olsztyna przybył przedstawiciel Centralnego Zarządu Państwowych Zakładów Graficznych Jerzy Jorasz z zadaniem zorganizowania w mieście drukarni państwowej. We wrześniu 1945 r. w drukarni powstały pierwsze, próbne wydruki. Oficjalnie przedsiębiorstwo rozpoczęło działalność pod nazwą "Drukarnia Państwowa w Olsztynie" w dniu 15 listopada 1945 r. Od 1948 r. firma działała pod nazwą "Państwowe Zakłady Graficzne", a od stycznia 1951 r. jako "Olsztyńskie Zakłady Graficzne – Przedsiębiorstwo Państwowe".
22 lipca 1969 r. mocą decyzji ministra kultury i sztuki, Zakłady otrzymały imię Seweryna Pieniężnego. Uroczystość nadania imienia zorganizowano 24 stycznia 1970 r. w ramach obchodów 25-lecia "wyzwolenia" Olsztyna w Sali Kopernikańskiej olsztyńskiego zamku. Wydaje się, że właśnie w tym okresie należy upatrywać początków upowszechnienia się skrótowca "OZGraf".
Pierwsza siedziba drukarni mieściła się w budynku przy ul. 22 Lipca 7 (obecnie ul. 11 Listopada). Przed wojną budynek ten stanowił siedzibę drukarni Haricha; w 1945 r. przekazany został Wandzie Pieniężnej jako rodzaj odszkodowania za zniszczony budynek redakcji i drukarni przedwojennej "Gazety Olsztyńskiej". W 1948 r. w wyniku upaństwowienia przemysłu poligraficznego budynek stał się własnością drukarni.
Rozwój przedsiębiorstwa był powolny i stopniowy: pod koniec 1945 r. przy produkcji pracowało 30 osób, wiosną 1946 r. – 63. W 1965 r. stan etatów nie sięgał 200 osób. Latem 1946 r. Drukarnia Państwowa przejęła istniejącą od maja 1945 r. drukarenkę Urzędu Propagandy i Informacji (wraz z 18-osobową załogą). W 1950 r. nastąpiła likwidacja Spółdzielni Wydawniczej "Zagon", jej drukarnię – działającą od sierpnia 1945 r. – (wraz z pracownikami) OZGraf przejął przed końcem 1952 r. Rozwój zakładu przyspieszyła nacjonalizacja – na początku lat 50. drukarnia miała swoje filie w Ostródzie i Działdowie.
Ważne dla drukarni decyzje zapadły w 1962 r. Postanowiono wówczas zbudować od podstaw nową siedzibę dla zakładu. 12 czerwca 1965 r. wiceminister Kazimierz Rusinek dokonał wmurowania aktu erekcyjnego pod filar budowanej hali. Budowę obiektu u zbiegu ulic Dworcowej i Towarowej ukończono w 1970 r. Oficjalne otwarcie zakładu nastąpiło 23 stycznia 1971 r. w ramach obchodów kolejnej rocznicy "wyzwolenia" Olsztyna. Tadeusz Białkowski, I sekretarz KW PZPR w Olsztynie, osobiście uruchomił maszynę rotacyjną w pawilonie gazetowym. W tym momencie OZGraf był jedną z największych i najnowocześniejszych drukarni w kraju. Dowodem na znaczącą pozycję zakładów stanowił m.in. fakt, że kiedy w 1971 r. w wyniku pożaru unieruchomiona została drukarnia centralna, "Domu Słowa Polskiego" w Warszawie, właśnie tu drukowane były "Trybuna Ludu" i "Kurier Polski".
Na początku lat 80. XX w. OZGraf, funkcjonując w ramach Zjednoczenia Przemysłu Poligraficznego, zatrudniał ponad 800 osób (w tym ok. 620 w Olsztynie), z czego ok. 200 stanowili drukarze. Zakłady olsztyńskie zaliczane był do grupy przedsiębiorstw średniej wielkości. W skali produkcji znajdowały się jednak w pierwszej dziesiątce na 127 drukarń krajowych. Gazety i czasopisma stanowiły ok. 20 % produkcji, a książki i broszury prawie 50% produkcji. Pod względem ilości książek wykonywanych na rzecz centralnego planu wydawniczego OZGraf zajmował piąte miejsce w kraju.
Prywatyzacja
24 grudnia 1997 r. pp. Olsztyńskie Zakłady Graficzne im. Seweryna Pieniężnego przekształcono w jednoosobową spółkę akcyjną; odtąd rozpoczęły działalność jako OZGraf – Olsztyńskie Zakłady Graficzne S.A.
W dniu 31 grudnia 1997 r. zostały sprzedane Przedsiębiorstwu Produkcyjno-Handlowemu – KOMPAP S.A. z Kwidzyna.
Strajk w 1981 r.
Zobacz hasło - Strajk w Olsztyńskich Zakładach Graficznych
Multimedia
Zobacz też
Bibliografia
- Drukarze Olsztyna. Wspomnienia, wybór i opracowanie B. Łukaszewicz, Olsztyn 1985.
- R. Gieszczyńska, Strajk w OZGraf 1981. O cześć drukarza, o prawdę i wiarygodność słowa, Olsztyn 2011.
- M. Korejwo, OZGraf przed strajkiem, Debata, czerwiec 2014 r.