Olsztyńskie Zakłady Graficzne: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 10 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 10: Linia 10:
 
}}
 
}}
 
''' Olsztyńskie Zakłady Graficzne "OZGraf" ''' – drukarnia, w latach 1945–1997 przedsiębiorstwo państwowe, po tej dacie – prywatne.
 
''' Olsztyńskie Zakłady Graficzne "OZGraf" ''' – drukarnia, w latach 1945–1997 przedsiębiorstwo państwowe, po tej dacie – prywatne.
<br/><br/>
+
[[image:ozgraf.jpg|thumb|right|290px|Wejście główne do Zakładów.<br>Źródło: Archiwum [[lkwim:Andrzej Cieślak|Andrzeja Cieślaka]]]]
 +
[[Plik:ozg76.jpg|thumb|right|290px]]
 +
[[Plik:OZGRAf logomale.jpg|thumb|right|290px]]
 
== Historia ==
 
== Historia ==
 
W lipcu 1945 r. do [[Olsztyn|Olsztyna]] przybył przedstawiciel Centralnego Zarządu Państwowych Zakładów Graficznych Jerzy Jorasz z zadaniem zorganizowania w mieście drukarni państwowej. We wrześniu 1945 r. w drukarni powstały pierwsze, próbne wydruki. Oficjalnie przedsiębiorstwo rozpoczęło działalność pod nazwą "Drukarnia Państwowa w Olsztynie" w dniu 15 listopada 1945 r. Od 1948 r. firma działała pod nazwą "Państwowe Zakłady Graficzne", a od stycznia 1951 r. jako "Olsztyńskie Zakłady Graficzne – Przedsiębiorstwo Państwowe".  
 
W lipcu 1945 r. do [[Olsztyn|Olsztyna]] przybył przedstawiciel Centralnego Zarządu Państwowych Zakładów Graficznych Jerzy Jorasz z zadaniem zorganizowania w mieście drukarni państwowej. We wrześniu 1945 r. w drukarni powstały pierwsze, próbne wydruki. Oficjalnie przedsiębiorstwo rozpoczęło działalność pod nazwą "Drukarnia Państwowa w Olsztynie" w dniu 15 listopada 1945 r. Od 1948 r. firma działała pod nazwą "Państwowe Zakłady Graficzne", a od stycznia 1951 r. jako "Olsztyńskie Zakłady Graficzne – Przedsiębiorstwo Państwowe".  
<br/>
+
 
 
22 lipca 1969 r.  mocą decyzji ministra kultury i sztuki, Zakłady otrzymały imię [[lkwim: Seweryn Pieniężny|Seweryna Pieniężnego]]. Uroczystość nadania imienia zorganizowano 24 stycznia 1970 r. w ramach obchodów 25-lecia "wyzwolenia" [[Olsztyn|Olsztyna]] w Sali Kopernikańskiej [[lkwim: Zamek w Olsztynie|olsztyńskiego zamku]]. Wydaje się, że właśnie w tym okresie należy upatrywać początków upowszechnienia się skrótowca "OZGraf".
 
22 lipca 1969 r.  mocą decyzji ministra kultury i sztuki, Zakłady otrzymały imię [[lkwim: Seweryn Pieniężny|Seweryna Pieniężnego]]. Uroczystość nadania imienia zorganizowano 24 stycznia 1970 r. w ramach obchodów 25-lecia "wyzwolenia" [[Olsztyn|Olsztyna]] w Sali Kopernikańskiej [[lkwim: Zamek w Olsztynie|olsztyńskiego zamku]]. Wydaje się, że właśnie w tym okresie należy upatrywać początków upowszechnienia się skrótowca "OZGraf".
<br/>
+
 
[[Plik:ozg76.jpg]]
 
<br/>
 
 
Pierwsza siedziba drukarni mieściła się w budynku przy ul. 22 Lipca 7 (obecnie ul. 11 Listopada). Przed wojną budynek ten stanowił siedzibę drukarni Haricha; w 1945 r. przekazany został [[lkwim:Wanda Pieniężna|Wandzie Pieniężnej]] jako rodzaj odszkodowania za zniszczony budynek redakcji i drukarni przedwojennej [[lkwim: Gazeta Olsztyńska|"Gazety Olsztyńskiej"]]. W 1948 r. w wyniku upaństwowienia przemysłu poligraficznego budynek stał się własnością drukarni.
 
Pierwsza siedziba drukarni mieściła się w budynku przy ul. 22 Lipca 7 (obecnie ul. 11 Listopada). Przed wojną budynek ten stanowił siedzibę drukarni Haricha; w 1945 r. przekazany został [[lkwim:Wanda Pieniężna|Wandzie Pieniężnej]] jako rodzaj odszkodowania za zniszczony budynek redakcji i drukarni przedwojennej [[lkwim: Gazeta Olsztyńska|"Gazety Olsztyńskiej"]]. W 1948 r. w wyniku upaństwowienia przemysłu poligraficznego budynek stał się własnością drukarni.
<br/>
+
 
 
Rozwój przedsiębiorstwa był powolny i stopniowy: pod koniec 1945 r. przy produkcji pracowało 30 osób, wiosną 1946 r. – 63. W 1965 r. stan etatów nie sięgał 200 osób. Latem 1946 r. Drukarnia Państwowa przejęła istniejącą od maja 1945 r. drukarenkę Urzędu Propagandy i Informacji (wraz z 18-osobową załogą). W 1950 r. nastąpiła likwidacja [[lkwim:Spółdzielnia Wydawnicza Zagon|Spółdzielni Wydawniczej "Zagon"]], jej drukarnię – działającą od sierpnia 1945 r. – (wraz z pracownikami) OZGraf przejął przed końcem 1952 r. Rozwój zakładu przyspieszyła nacjonalizacja – na początku lat 50. drukarnia miała swoje filie w [[Ostróda|Ostródzie]] i [[Działdowo|Działdowie]].
 
Rozwój przedsiębiorstwa był powolny i stopniowy: pod koniec 1945 r. przy produkcji pracowało 30 osób, wiosną 1946 r. – 63. W 1965 r. stan etatów nie sięgał 200 osób. Latem 1946 r. Drukarnia Państwowa przejęła istniejącą od maja 1945 r. drukarenkę Urzędu Propagandy i Informacji (wraz z 18-osobową załogą). W 1950 r. nastąpiła likwidacja [[lkwim:Spółdzielnia Wydawnicza Zagon|Spółdzielni Wydawniczej "Zagon"]], jej drukarnię – działającą od sierpnia 1945 r. – (wraz z pracownikami) OZGraf przejął przed końcem 1952 r. Rozwój zakładu przyspieszyła nacjonalizacja – na początku lat 50. drukarnia miała swoje filie w [[Ostróda|Ostródzie]] i [[Działdowo|Działdowie]].
<br/>
+
 
 
Ważne dla drukarni decyzje zapadły w 1962 r. Postanowiono wówczas zbudować od podstaw nową siedzibę dla zakładu. 12 czerwca 1965 r. wiceminister Kazimierz Rusinek dokonał wmurowania aktu erekcyjnego pod filar budowanej hali. Budowę obiektu u zbiegu ulic Dworcowej i Towarowej ukończono w 1970 r. Oficjalne otwarcie zakładu nastąpiło 23 stycznia 1971 r. w ramach obchodów kolejnej rocznicy "wyzwolenia" Olsztyna. [[Tadeusz Białkowski]], I sekretarz [[Komitet Wojewódzki PZPR w Olsztynie|KW PZPR w Olsztynie]], osobiście uruchomił maszynę rotacyjną w pawilonie gazetowym. W tym momencie OZGraf był jedną z największych i najnowocześniejszych drukarni w kraju. Dowodem na znaczącą pozycję zakładów stanowił m.in. fakt, że kiedy w 1971 r. w wyniku pożaru unieruchomiona została drukarnia centralna, "Domu Słowa Polskiego" w Warszawie, właśnie tu drukowane były "Trybuna Ludu" i "Kurier Polski".  
 
Ważne dla drukarni decyzje zapadły w 1962 r. Postanowiono wówczas zbudować od podstaw nową siedzibę dla zakładu. 12 czerwca 1965 r. wiceminister Kazimierz Rusinek dokonał wmurowania aktu erekcyjnego pod filar budowanej hali. Budowę obiektu u zbiegu ulic Dworcowej i Towarowej ukończono w 1970 r. Oficjalne otwarcie zakładu nastąpiło 23 stycznia 1971 r. w ramach obchodów kolejnej rocznicy "wyzwolenia" Olsztyna. [[Tadeusz Białkowski]], I sekretarz [[Komitet Wojewódzki PZPR w Olsztynie|KW PZPR w Olsztynie]], osobiście uruchomił maszynę rotacyjną w pawilonie gazetowym. W tym momencie OZGraf był jedną z największych i najnowocześniejszych drukarni w kraju. Dowodem na znaczącą pozycję zakładów stanowił m.in. fakt, że kiedy w 1971 r. w wyniku pożaru unieruchomiona została drukarnia centralna, "Domu Słowa Polskiego" w Warszawie, właśnie tu drukowane były "Trybuna Ludu" i "Kurier Polski".  
<br/>
+
 
 
Na początku lat 80. XX w. OZGraf, funkcjonując w ramach Zjednoczenia Przemysłu Poligraficznego, zatrudniał ponad 800 osób (w tym ok. 620 w [[Olsztyn|Olsztynie]]), z czego ok. 200 stanowili drukarze. Zakłady olsztyńskie zaliczane był do grupy przedsiębiorstw średniej wielkości. W skali produkcji znajdowały się jednak w pierwszej dziesiątce na 127 drukarń krajowych. Gazety i czasopisma stanowiły ok. 20 % produkcji, a książki i broszury prawie 50% produkcji. Pod względem ilości książek wykonywanych na rzecz centralnego planu wydawniczego OZGraf zajmował piąte miejsce w kraju.
 
Na początku lat 80. XX w. OZGraf, funkcjonując w ramach Zjednoczenia Przemysłu Poligraficznego, zatrudniał ponad 800 osób (w tym ok. 620 w [[Olsztyn|Olsztynie]]), z czego ok. 200 stanowili drukarze. Zakłady olsztyńskie zaliczane był do grupy przedsiębiorstw średniej wielkości. W skali produkcji znajdowały się jednak w pierwszej dziesiątce na 127 drukarń krajowych. Gazety i czasopisma stanowiły ok. 20 % produkcji, a książki i broszury prawie 50% produkcji. Pod względem ilości książek wykonywanych na rzecz centralnego planu wydawniczego OZGraf zajmował piąte miejsce w kraju.
<br/>
 
<br/>
 
[[Plik:OZGRAf logomale.jpg]]
 
 
===Prywatyzacja===
 
===Prywatyzacja===
 
24 grudnia 1997 r. pp. Olsztyńskie Zakłady Graficzne im. Seweryna Pieniężnego przekształcono w jednoosobową spółkę akcyjną; odtąd rozpoczęły działalność jako OZGraf – Olsztyńskie Zakłady Graficzne S.A.
 
24 grudnia 1997 r. pp. Olsztyńskie Zakłady Graficzne im. Seweryna Pieniężnego przekształcono w jednoosobową spółkę akcyjną; odtąd rozpoczęły działalność jako OZGraf – Olsztyńskie Zakłady Graficzne S.A.
<br/>
+
 
 
W dniu 31 grudnia 1997 r. zostały sprzedane Przedsiębiorstwu Produkcyjno-Handlowemu – KOMPAP S.A. z Kwidzyna.
 
W dniu 31 grudnia 1997 r. zostały sprzedane Przedsiębiorstwu Produkcyjno-Handlowemu – KOMPAP S.A. z Kwidzyna.
<br/>
 
  
== Strajk 1980 r. ==
+
== Strajk w 1981 r. ==
Trwający od 19 sierpnia do 05 września 1981 r. strajk w OZGrafie stanowił największe tego typu zdarzenie regionalne w całym okresie masowych protestów społecznych lat 1980–1981. Był też jedynym wydarzeniem lokalnym, które zdobyło rozgłos ogólnopolski: o strajku olsztyńskich drukarzy mówiono w głównym serwisie informacyjnym państwowej telewizji ("Dziennik Telewizyjny"), w strajk zaangażowali się znani działacze opozycyjni, m.in.: (Jacek Kuroń, Bogdan Lis, Janusz Onyszkiewicz, Andrzej Stelmachowski). 
+
Zobacz hasło - [[Strajk w Olsztyńskich Zakładach Graficznych]] 
<br/>
+
 
 +
==Multimedia==
 +
{{#ev:youtube|cZPUsR2i_DA|500|left|}}
 +
{{#ev:youtube|NHArKs4tjcg|500|left|}}
 +
 
 
== Zobacz też ==
 
== Zobacz też ==
[http://www.ozgraf.com.pl/ ozgraf.com.pl]<br/>
+
[http://www.ozgraf.com.pl/ ozgraf.com.pl]  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
''Drukarze Olsztyna. Wspomnienia'', wybór i opracowanie B. Łukaszewicz, Olsztyn 1985.
+
#''Drukarze Olsztyna. Wspomnienia'', wybór i opracowanie B. Łukaszewicz, Olsztyn 1985.
<br/>
+
#R. Gieszczyńska, ''Strajk w OZGraf 1981. O cześć drukarza, o prawdę i wiarygodność słowa'', Olsztyn 2011.
R. Gieszczyńska, ''Strajk w OZGraf 1981. O cześć drukarza, o prawdę i wiarygodność słowa'', Olsztyn 2011.
+
#M. Korejwo, OZGraf przed strajkiem, Debata, czerwiec 2014 r.
<br/>
+
 
M. Korejwo, OZGraf przed strajkiem, Debata, czerwiec 2014 r.
+
[[Kategoria: Gospodarka regionalna]]
<br/>
+
[[Kategoria: Przedsiębiorstwa]] [[Kategoria: Olsztyn]]
[[Kategoria: Organizacje polskie po 1945]]<br />
+
[[Kategoria: 1945-1989]][[Kategoria: 1990-]]

Aktualna wersja na dzień 09:56, 11 paź 2016

Olsztyńskie Zakłady Graficzne "OZGraf"

Drukarnia.jpeg
OZGraf. Olsztyńskie Zakłady Graficzne S.A.
Przedmiot działalności: drukarnia
Adres: ul. Towarowa 2, 10-417 Olsztyn
E-mail: ozgraf@ozgraf.com.pl
Telefon: (+48 89) 533 43 80
Strona internetowa: www.ozgraf.com.pl

Olsztyńskie Zakłady Graficzne "OZGraf" – drukarnia, w latach 1945–1997 przedsiębiorstwo państwowe, po tej dacie – prywatne.

Wejście główne do Zakładów.
Źródło: Archiwum Andrzeja Cieślaka
Ozg76.jpg
OZGRAf logomale.jpg

Historia

W lipcu 1945 r. do Olsztyna przybył przedstawiciel Centralnego Zarządu Państwowych Zakładów Graficznych Jerzy Jorasz z zadaniem zorganizowania w mieście drukarni państwowej. We wrześniu 1945 r. w drukarni powstały pierwsze, próbne wydruki. Oficjalnie przedsiębiorstwo rozpoczęło działalność pod nazwą "Drukarnia Państwowa w Olsztynie" w dniu 15 listopada 1945 r. Od 1948 r. firma działała pod nazwą "Państwowe Zakłady Graficzne", a od stycznia 1951 r. jako "Olsztyńskie Zakłady Graficzne – Przedsiębiorstwo Państwowe".

22 lipca 1969 r. mocą decyzji ministra kultury i sztuki, Zakłady otrzymały imię Seweryna Pieniężnego. Uroczystość nadania imienia zorganizowano 24 stycznia 1970 r. w ramach obchodów 25-lecia "wyzwolenia" Olsztyna w Sali Kopernikańskiej olsztyńskiego zamku. Wydaje się, że właśnie w tym okresie należy upatrywać początków upowszechnienia się skrótowca "OZGraf".

Pierwsza siedziba drukarni mieściła się w budynku przy ul. 22 Lipca 7 (obecnie ul. 11 Listopada). Przed wojną budynek ten stanowił siedzibę drukarni Haricha; w 1945 r. przekazany został Wandzie Pieniężnej jako rodzaj odszkodowania za zniszczony budynek redakcji i drukarni przedwojennej "Gazety Olsztyńskiej". W 1948 r. w wyniku upaństwowienia przemysłu poligraficznego budynek stał się własnością drukarni.

Rozwój przedsiębiorstwa był powolny i stopniowy: pod koniec 1945 r. przy produkcji pracowało 30 osób, wiosną 1946 r. – 63. W 1965 r. stan etatów nie sięgał 200 osób. Latem 1946 r. Drukarnia Państwowa przejęła istniejącą od maja 1945 r. drukarenkę Urzędu Propagandy i Informacji (wraz z 18-osobową załogą). W 1950 r. nastąpiła likwidacja Spółdzielni Wydawniczej "Zagon", jej drukarnię – działającą od sierpnia 1945 r. – (wraz z pracownikami) OZGraf przejął przed końcem 1952 r. Rozwój zakładu przyspieszyła nacjonalizacja – na początku lat 50. drukarnia miała swoje filie w Ostródzie i Działdowie.

Ważne dla drukarni decyzje zapadły w 1962 r. Postanowiono wówczas zbudować od podstaw nową siedzibę dla zakładu. 12 czerwca 1965 r. wiceminister Kazimierz Rusinek dokonał wmurowania aktu erekcyjnego pod filar budowanej hali. Budowę obiektu u zbiegu ulic Dworcowej i Towarowej ukończono w 1970 r. Oficjalne otwarcie zakładu nastąpiło 23 stycznia 1971 r. w ramach obchodów kolejnej rocznicy "wyzwolenia" Olsztyna. Tadeusz Białkowski, I sekretarz KW PZPR w Olsztynie, osobiście uruchomił maszynę rotacyjną w pawilonie gazetowym. W tym momencie OZGraf był jedną z największych i najnowocześniejszych drukarni w kraju. Dowodem na znaczącą pozycję zakładów stanowił m.in. fakt, że kiedy w 1971 r. w wyniku pożaru unieruchomiona została drukarnia centralna, "Domu Słowa Polskiego" w Warszawie, właśnie tu drukowane były "Trybuna Ludu" i "Kurier Polski".

Na początku lat 80. XX w. OZGraf, funkcjonując w ramach Zjednoczenia Przemysłu Poligraficznego, zatrudniał ponad 800 osób (w tym ok. 620 w Olsztynie), z czego ok. 200 stanowili drukarze. Zakłady olsztyńskie zaliczane był do grupy przedsiębiorstw średniej wielkości. W skali produkcji znajdowały się jednak w pierwszej dziesiątce na 127 drukarń krajowych. Gazety i czasopisma stanowiły ok. 20 % produkcji, a książki i broszury prawie 50% produkcji. Pod względem ilości książek wykonywanych na rzecz centralnego planu wydawniczego OZGraf zajmował piąte miejsce w kraju.

Prywatyzacja

24 grudnia 1997 r. pp. Olsztyńskie Zakłady Graficzne im. Seweryna Pieniężnego przekształcono w jednoosobową spółkę akcyjną; odtąd rozpoczęły działalność jako OZGraf – Olsztyńskie Zakłady Graficzne S.A.

W dniu 31 grudnia 1997 r. zostały sprzedane Przedsiębiorstwu Produkcyjno-Handlowemu – KOMPAP S.A. z Kwidzyna.

Strajk w 1981 r.

Zobacz hasło - Strajk w Olsztyńskich Zakładach Graficznych

Multimedia

Zobacz też

ozgraf.com.pl

Bibliografia

  1. Drukarze Olsztyna. Wspomnienia, wybór i opracowanie B. Łukaszewicz, Olsztyn 1985.
  2. R. Gieszczyńska, Strajk w OZGraf 1981. O cześć drukarza, o prawdę i wiarygodność słowa, Olsztyn 2011.
  3. M. Korejwo, OZGraf przed strajkiem, Debata, czerwiec 2014 r.