Wirwilty: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
| (Nie pokazano 2 wersji utworzonych przez jednego użytkownika) | |||
| Linia 28: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }} |
| − | ''' Wirwilty ''' (niem. ''Wehrwilten'') – | + | ''' Wirwilty ''' (niem. ''Wehrwilten'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat bartoszycki|powiecie bartoszyckim]], w [[Bartoszyce (gmina wiejska)|gminie Bartoszyce]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| + | Miejscowość w 2010 roku liczyła 99 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie: Wirwilty, [[Falczewo]] i [[Wiatrak]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Arkadiusz Szczepanik. | ||
| + | <br/><br/> | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
| − | Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Równina Sępopolska|Równinie Sępopolskiej]], 4 km na wschód od [[Bartoszyce|Bartoszyc]] i na północ od [[Łyna|Łyny]]. | + | Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Równina Sępopolska|Równinie Sępopolskiej]], 4 km na wschód od [[Bartoszyce|Bartoszyc]] i na północ od [[Rzeka Łyna|Łyny]]. |
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa [[Zakon | + | Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa [[Zakon krzyżacki|zakonu krzyżackiego]]. Została założona w 1325 roku na 33 łanach, na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]] jako wieś należąca do zakonu. W XVI wieku z obszaru wsi wydzielono ponad 12 łanów jako majątek szlachecki; również wieś przekształcono w wieś szlachecką. W 1740 roku skarb państwa wykupił ją od rodziny von Kunkeimów, zaś majątek został rozparcelowany w 1809 roku w ramach reform uwłaszczeniowych. Przed 1945 rokiem Wirwilty należały do parafii ewangelickiej w Bartoszycach. |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | Szkoła we wsi istniała już przed II wojną światową. W 1935 roku uczęszczało do niej 53 uczniów, a zatrudniony był jeden nauczyciel. Po wojnie otwarto ją ponownie w 1946 roku, głównie staraniem [[Maria Dulko|Marii Dulko]]. Placówkę zlikwidowano w 1976 roku. | |
| − | 1983 | + | W latach 1954–1959 Wirwilty były siedzibą gromady. W 1983 roku były tu 22 budynki mieszkalne i 32 indywidualne gospodarstwa rolne o łącznej powierzchni 413 ha. We wsi znajdował się wówczas sklep wielobranżowy oraz świetlica (ta ostatnia działa również obecnie). |
| − | |||
| − | |||
| + | Liczba mieszkańców w XIX i XX wieku kształtowała się następująco: | ||
| + | *1857 – 281 osób | ||
| + | *1933 – 236 osób | ||
| + | *1939 – 241 osób | ||
| + | *1983 – 144 osoby | ||
== Ludzie związani z miejscowością == | == Ludzie związani z miejscowością == | ||
| − | *[[Piotr Gołębiowski]] - | + | *[[Piotr Gołębiowski]] – rzeźbiarz-amator, mieszka w Wirwiltach |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references/> | <references/> | ||
| + | == Bibliografia == | ||
| + | ''Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.<br/> | ||
| + | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | ||
| + | Studium uwarunkowań i zagospodarowania przestrzennego gminy Bartoszyce , [http://bip.warmia.mazury.pl/bartoszyce_gmina_wiejska/201/Planowanie_i_zagospodarowanie_przestrzenne/| bip.warmia.mazury.pl] [05.03.2014]<br/> | ||
| + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/> | ||
| + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/bartenstein.html| verwaltungsgeschichte.de] [05.03.2014]<br/> | ||
| − | + | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat bartoszycki]] [[Kategoria: Bartoszyce (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] [[Kategoria: 1301-1400]] | |
| − | |||
| − | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat bartoszycki]] [[Kategoria: | ||
Aktualna wersja na dzień 08:35, 15 kwi 2020
| Wirwilty | |
| | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | bartoszycki |
| Gmina | Bartoszyce |
| Liczba ludności (2010) | 99 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Wirwilty | |
| Położenie na mapie Polski  Wirwilty | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Wirwilty (niem. Wehrwilten) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Bartoszyce. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 99 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie: Wirwilty, Falczewo i Wiatrak. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Arkadiusz Szczepanik.
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Równinie Sępopolskiej, 4 km na wschód od Bartoszyc i na północ od Łyny.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa zakonu krzyżackiego. Została założona w 1325 roku na 33 łanach, na prawie chełmińskim jako wieś należąca do zakonu. W XVI wieku z obszaru wsi wydzielono ponad 12 łanów jako majątek szlachecki; również wieś przekształcono w wieś szlachecką. W 1740 roku skarb państwa wykupił ją od rodziny von Kunkeimów, zaś majątek został rozparcelowany w 1809 roku w ramach reform uwłaszczeniowych. Przed 1945 rokiem Wirwilty należały do parafii ewangelickiej w Bartoszycach.
Szkoła we wsi istniała już przed II wojną światową. W 1935 roku uczęszczało do niej 53 uczniów, a zatrudniony był jeden nauczyciel. Po wojnie otwarto ją ponownie w 1946 roku, głównie staraniem Marii Dulko. Placówkę zlikwidowano w 1976 roku.
W latach 1954–1959 Wirwilty były siedzibą gromady. W 1983 roku były tu 22 budynki mieszkalne i 32 indywidualne gospodarstwa rolne o łącznej powierzchni 413 ha. We wsi znajdował się wówczas sklep wielobranżowy oraz świetlica (ta ostatnia działa również obecnie).
Liczba mieszkańców w XIX i XX wieku kształtowała się następująco:
- 1857 – 281 osób
- 1933 – 236 osób
- 1939 – 241 osób
- 1983 – 144 osoby
Ludzie związani z miejscowością
- Piotr Gołębiowski – rzeźbiarz-amator, mieszka w Wirwiltach
Przypisy
Bibliografia
Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Studium uwarunkowań i zagospodarowania przestrzennego gminy Bartoszyce , bip.warmia.mazury.pl [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
verwaltungsgeschichte.de [05.03.2014]
