Wysoka: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(Utworzono nową stronę "{{Wieś infobox |nazwa = Wysoka |herb wsi = |flaga wsi = |herb artykuł = |dopełniacz wsi = |zdjęci...") |
|||
(Nie pokazano 9 wersji utworzonych przez 5 użytkowników) | |||
Linia 4: | Linia 4: | ||
|flaga wsi = | |flaga wsi = | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
− | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi =Wysokiej |
− | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
− | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
− | |rodzaj miejscowości = | + | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka |
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
|powiat = działdowski | |powiat = działdowski | ||
Linia 22: | Linia 22: | ||
|mapa wsi = | |mapa wsi = | ||
|kod mapy = PL-WN | |kod mapy = PL-WN | ||
− | |stopniN = 53 |minutN = | + | |stopniN = 53 |minutN = 14 |sekundN = 04 |
− | |stopniE = | + | |stopniE = 20 |minutE = 05 |sekundE = 53 |
|commons = | |commons = | ||
|wikipodróże = | |wikipodróże = | ||
Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
− | ''' Wysoka ''' (niem. ''Hohendorf'') – | + | ''' Wysoka ''' (niem. ''Hohendorf'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat działdowski|powiecie działdowskim]], w [[Działdowo (gmina wiejska)|gminie Działdowo]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny|administracyjnie]] do województwa ciechanowskiego. W 2010 roku liczyła 371 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Ewa Ewelina Sawicka. |
− | |||
− | |||
+ | == Położenie == | ||
+ | Wieś położona jest w południowej części województwa warmińsko–mazurskiego, na pograniczu [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierza Mazurskiego]] i Niziny Mazowieckiej, nad strumieniem [[Strumień Wysoka |Wysoka]], 5 km na zachód od [[Działdowo|Działdowa]]; przebiega przez nią droga wojewódzka nr 544. | ||
<br/> | <br/> | ||
− | == | + | == Dzieje miejscowości == |
− | Wieś | + | Wieś powstała w ramach kolonizacji południowych terenów państwa [[Zakon Krzyżacki|Zakonu Krzyżackiego]]. Założona została w 1372 roku na 60 łanach i jako jedna z nielicznych na Działdowszczyźnie została zasiedlona osadnikami niemieckimi. 10 lipca 1410 roku pod Wysoką rozbiła obóz armia króla Władysława Jagiełły, która zatrzymała się tu na trzy dni przed wyruszeniem pod [[Grunwald]]. W połowie XV wieku dobra w Wysokiej znalazły się w rękach Mikołaja Wildenau z [[Kozłowo|Kozłowa]], a następnie właścicielem został [[Jan Głuchowski]], który nadał sześć łanów na [[Prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]] sołtysowi Wawrzyńcowi. W połowie XVI wieku we wsi mieszkała już tylko ludność polska. W 1641 roku właścicielem Wysokiej był Zygmunt Kostka, a później inni przedstawiciele polskiej szlachty: Stanisław Małachowski, Jerzy Rębiewski, Kierscy, Piątkowski, Rywoccy, Węclewscy, Lenart Sątopski. Wieś należała do [[Parafia Ewangelicko-Augsburska w Działdowie|parafii ewangelickiej w Działdowie]]. Szkoła w [[Zakrzewo (gmina Działdowo)|Zakrzewie]] powstała w pierwszej połowie XVIII wieku. |
− | + | W 1919 roku na mocy traktatu wersalskiego wieś - wraz z całą Działdowszczyzną - przyznana została Rzeczpospolitej Polskiej. W 1939 roku znalazła się pod okupacją niemiecką. W połowie lat 50. Wysoka krótko była siedzibą [[Gromada Wysoka|gromady]]. | |
− | |||
− | Liczba mieszkańców | + | Liczba mieszkańców w poszczególnych latach: |
− | 1857 - | + | *1857 r. - 391 osób |
− | + | *1931 r. - 517 osób | |
− | + | == Szkolnictwo == | |
− | + | *[[Szkoła Podstawowa w Wysokiej|szkoła podstawowa]] | |
− | == | + | == Religia == |
− | + | Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Działdowie |parafii rzymskokatolickiej w Działdowie]]. | |
<br/> | <br/> | ||
− | == | + | == Turystyka == |
− | + | Przebiega tędy jeden ze [[Szlaki grunwaldzkie|szlaków grunwaldzkich]]: [[Lidzbark]] - [[Gródki]] - Wysoka - Działdowo - [[Uzdowo]] - Grunwald | |
<br/> | <br/> | ||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
− | * | + | *budynek szkoły z 1890 roku, murowany z czerwonej cegły |
− | * | + | *budynek mieszkalny i budynek gospodarczy z pierwszej ćwierci XX wieku, murowane z czerwonej cegły |
− | * | + | *cmentarz ewangelicki, w rejestrze figuruje jako teren zielony, brak śladów po nagrobkach; własność parafii ewangelickiej |
− | |||
− | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
− | + | ''Działdowo. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1966.<br/> | |
− | + | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | |
− | + | ''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.<br/> | |
− | + | [http://www.wuoz.olsztyn.pl/| Wojewódzka Ewidencja Zabytków] [12.11.2013]<br/> | |
− | + | [http://www.dzialdowo.ug.gov.pl/?c=102| Strona Urzędu Gminy Działdowo] [12.11.2013]<br/> | |
− | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [12.11.2013]<br/> | |
− | + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/neidenburg.html| Verwaltungsgeschichte] [12.11.2013] | |
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
Linia 79: | Linia 76: | ||
<br/> | <br/> | ||
− | + | [[Kategoria: Powiat działdowski]] | |
− | + | [[Kategoria: Działdowo (gmina wiejska)]] | |
− | + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | |
− | + | [[Kategoria: 1301-1400]] | |
− | [[Kategoria: |
Aktualna wersja na dzień 09:14, 16 kwi 2020
Wysoka | |
| |
Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | działdowski |
Gmina | Działdowo |
Liczba ludności (2010) | 371 |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Wysoka (niem. Hohendorf) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie działdowskim, w gminie Działdowo. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa ciechanowskiego. W 2010 roku liczyła 371 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Ewa Ewelina Sawicka.
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest w południowej części województwa warmińsko–mazurskiego, na pograniczu Pojezierza Mazurskiego i Niziny Mazowieckiej, nad strumieniem Wysoka, 5 km na zachód od Działdowa; przebiega przez nią droga wojewódzka nr 544.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji południowych terenów państwa Zakonu Krzyżackiego. Założona została w 1372 roku na 60 łanach i jako jedna z nielicznych na Działdowszczyźnie została zasiedlona osadnikami niemieckimi. 10 lipca 1410 roku pod Wysoką rozbiła obóz armia króla Władysława Jagiełły, która zatrzymała się tu na trzy dni przed wyruszeniem pod Grunwald. W połowie XV wieku dobra w Wysokiej znalazły się w rękach Mikołaja Wildenau z Kozłowa, a następnie właścicielem został Jan Głuchowski, który nadał sześć łanów na prawie chełmińskim sołtysowi Wawrzyńcowi. W połowie XVI wieku we wsi mieszkała już tylko ludność polska. W 1641 roku właścicielem Wysokiej był Zygmunt Kostka, a później inni przedstawiciele polskiej szlachty: Stanisław Małachowski, Jerzy Rębiewski, Kierscy, Piątkowski, Rywoccy, Węclewscy, Lenart Sątopski. Wieś należała do parafii ewangelickiej w Działdowie. Szkoła w Zakrzewie powstała w pierwszej połowie XVIII wieku.
W 1919 roku na mocy traktatu wersalskiego wieś - wraz z całą Działdowszczyzną - przyznana została Rzeczpospolitej Polskiej. W 1939 roku znalazła się pod okupacją niemiecką. W połowie lat 50. Wysoka krótko była siedzibą gromady.
Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:
- 1857 r. - 391 osób
- 1931 r. - 517 osób
Szkolnictwo
Religia
Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Działdowie.
Turystyka
Przebiega tędy jeden ze szlaków grunwaldzkich: Lidzbark - Gródki - Wysoka - Działdowo - Uzdowo - Grunwald
Zabytki
- budynek szkoły z 1890 roku, murowany z czerwonej cegły
- budynek mieszkalny i budynek gospodarczy z pierwszej ćwierci XX wieku, murowane z czerwonej cegły
- cmentarz ewangelicki, w rejestrze figuruje jako teren zielony, brak śladów po nagrobkach; własność parafii ewangelickiej
Bibliografia
Działdowo. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1966.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Wojewódzka Ewidencja Zabytków [12.11.2013]
Strona Urzędu Gminy Działdowo [12.11.2013]
Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
Verwaltungsgeschichte [12.11.2013]
Przypisy