Stare Juchy: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Dzieje miejscowości)
 
(Nie pokazano 70 wersji utworzonych przez 7 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
 
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
 
  |nazwa                = Stare Juchy
 
  |nazwa                = Stare Juchy
  |herb wsi              =
+
  |herb wsi              =Stare Juchy. Herb Gminy.png
 
  |flaga wsi            =
 
  |flaga wsi            =
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
  |dopełniacz wsi        = Pole-obowiązkowe 
+
  |dopełniacz wsi        = Starych Juch
  |zdjęcie              = Pole-obowiązkowe 
+
  |zdjęcie              = Stare.jpg
  |opis zdjęcia          = Pole-obowiązkowe   
+
  |opis zdjęcia          = Stare Juchy<br>Źródło: [http://www.stare-juchy.pl/gmina/i,warto_obejrzec_w_gminie_stare_juchy,1719.html/ Strona Gminy Stare Juchy] [10.11.2014]
  |rodzaj miejscowości  =
+
  |rodzaj miejscowości  = wieś gminna
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |powiat                = ełcki  
 
  |powiat                = ełcki  
Linia 16: Linia 14:
 
  |sołectwo              =
 
  |sołectwo              =
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      = Pole-obowiązkowe
+
  |liczba ludności      = 1 719
  |rok                  = Pole-obowiązkowe
+
  |rok                  = 2010
 
  |strefa numeracyjna    =(+48) 87
 
  |strefa numeracyjna    =(+48) 87
 
  |kod pocztowy          = 19-330
 
  |kod pocztowy          = 19-330
Linia 30: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>''' Stare Juchy ''' (niem. Jucha, Alt Jucha, Adlig Jucha, Fliessdorf) – wieś mazurska położona nad rzeką Gawlik w powiecie ełckim, w gminie Stare Juchy.  
+
[[image:stare juchy.jpg|thumb|right|290px|Wieża widokowa.<br>Fot. Mieczysław Kalski]]
Miejscowość jest siedzibą gminy Stare Juchy.  
+
''' Stare Juchy ''' (niem. ''Jucha'', ''Alt Jucha'', ''Adlig Jucha'', ''Fliessdorf'') – wieś gminna położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat ełcki|powiecie ełckim]], w [[Stare Juchy (gmina wiejska)|gminie Stare Juchy]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. Miejscowość jest siedzibą gminy Stare Juchy. W 2010 roku liczyła 1 719 mieszkańców. Aktualnie funkcję wójta sprawuje Krzysztof Piotr Mądrowski.
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
+
 
 +
==Położenie==
 +
Miejscowość jest usytuowana na przesmyku między jeziorami: [[Jezioro Jędzelewo|Jędzelewo]], [[Jezioro Rękąty|Rękąty]] i [[Jezioro Ułówki|Ułówki]]. W odległości 2 km od Starych Juch położone jest jezioro [[Jezioro Garbas|Garbas]].
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
+
== Dzieje miejscowości ==
 +
Nazwa miejscowości związana jest ze znajdującym się w okolicach [[Orla Jucha|Orlej Juchy]] miejscem kultu religijnego [[Jaćwięgowie|Jaćwięgów]], gdzie miano składać krwawe ofiary. Jeden z największych na [[Mazury|Mazurach]] [[Głaz narzutowy w Starych Juchach |głaz narzutowy]], który według legendy jest owym dawnym ołtarzem ofiarnym Jaćwięgów, został uznany za pomnik przyrody.
 +
Stare Juchy istniały z pewnością przed rokiem 1471, w którym ponowiono lokację funkcjonującej już wsi.
 +
Miejscowość powstała na 36 łanach na [[Prawo magdeburskie|prawie magdeburskim]]. Stare Juchy założono przed wybuchem wojny trzynastoletniej.
  
<br/>Miejscowość jest usytuowana na przesmyku między jeziorami Jędzelewo, Rękąty i Ułówki . W odległości 2 km od Starych Juch położone jest jezioro Garbas.
+
Parafia powstała w roku 1487. Ufundował ją komtur [[Bernard von  Balzhofen]]. W źródłach z lat 1540–1543 pojawiają się informacje o 4 karczmach istniejących we wsi. W czasie epidemii dżumy w latach 1709–1711 zmarło 88 mieszkańców. Według źródeł z lat 1740–1742 we wsi działała szkoła parafialna. W Starych Juchach zachował się [[Dwór w Starych Juchach|dwór]], który powstał na miejscu zniszczonej w czasie [[I wojna światowa na Warmii i Mazurach|I wojny światowej]] budowli pochodzącej z 2. połowy XVIII stulecia. Od 1854 do 1945 roku majątek ziemski wraz z dworem należał do rodziny Gruber przybyłej do [[Prusy|Prus]] w roku 1721 z Salzburga. W 1912 roku Niemcy stanowili 43% parafian.
  
=== Dzieje miejscowości ===
+
Na terenie miejscowości przy ulicy Leśnej znajduje się [[Cmentarz wojenny w Starych Juchach|cmentarz wojenny]], składający się z dwóch mogił żołnierzy rosyjskich i jednego grobu żołnierza niemieckiego, poległych w czasie I wojny światowej. Kolejna mogiła, znajdująca się na terenie przykościelnym, stanowi miejsce pochówku 5 żołnierzy niemieckich poległych w 1915 roku. Na miejscowym [[Cmentarz komunalny w Starych Juchach|cmentarzu komunalnym]] przy ulicy  Sportowej znajduje się natomiast kwatera wojenna, w której pochowano 2 niemieckich i trzech rosyjskich żołnierzy poległych w 1914 i 1915 roku.
 +
<br/>
  
<br/>Nazwa miejscowości związana jest ze znajdującym się w okolicach Orlej Juchy miejscem kultu religijnego Jaćwięgów, gdzie miano składać krwawe ofiary . Jeden z największych na Mazurach głaz narzutowy, który według legendy jest dawnym ołtarzem ofiarnym Jaćwięgów został uznany za pomnik przyrody .
+
==Gospodarka==
Stare Juchy istniały z pewnością przed rokiem 1471, w którym ponowiono lokację funkcjonującej już wsi . Miejscowość powstała na 36 łanach na prawie magdeburskim. Stare Juchy założono przed wybuchem wojny trzynastoletniej.
+
W Starych Juchach zawiązane zostało [[Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Gminy Stare Juchy]].
 +
<br/>
  
Parafia została założona w roku 1487. Ufundował ją komtur Bernard von  Balzhofen . Do najważniejszych zabytków należy zaliczyć Kościół pod wezwaniem Trójcy Przenajświętszej wybudowany przed rokiem 1586, kilkakrotnie przebudowywany .  W źródłach z lat  1540-1543 pojawiają się informacje o  4 karczmach istniejących w Juchach . Według źródeł z lat 1740-1742 w Starych Juchach działała wówczas szkoła . W miejscowości zachował się budynek dawnej szkoły, którego początki sięgają właśnie XVIII wieku. Na uwagę zasługuje również zachowany zespół dworski  pochodzący w drugiej połowy XIX stulecia.  
+
==Kultura==
W roku 1947 założono w miejscowości Uniwersytet Ludowy, kierowany przez regionalistę Jana Kaweckiego.
+
W miejscowości działa [[Gminny Ośrodek Kultury w Starych Juchach|Gminny Ośrodek Kultury]] i [[lkwim:Chór „Mazury” ze Starych Juch|Chór „Mazury”]]. Organizowane są tutaj różne imprezy i wydarzenia kulturalne, m.in.:
W czasie epidemii dżumy w latach 1709-1711 śmierć zmarło 88 mieszkańców.
+
*[[lkwim:Ogólnopolski Przegląd Reggae Rock Ska „Juchy Soundsystem” w Starych Juchach|Ogólnopolski Przegląd Reggae Rock Ska „Juchy Soundsystem” w Starych Juchach]] (zob. edycja z [[lkwim:Ogólnopolski Przegląd Reggae Rock Ska „Juchy Soundsystem 2010” – Stare Juchy 2010|2010 r.]])
W 1912 roku Niemcy stanowili 43% parafian.
+
*[[Piknik Jaćwieski w Starych Juchach |Piknik Jaćwieski]].  
W miejscowości działa klub piłkarski Orzeł Stare Juchy, który założono w 1969 roku.  
 
W Starych Juchach rozgrywa się akcja filmu Karate po polsku, z 1983 roku w reżyserii Wojciecha Wójcika .
 
W miejscowości od kilku lat organizowany jest co roku Piknik Jaćwieski .
 
W Starych Juchach zachował się dwór , który powstał na miejscu zniszczonej w czasie I wojny światowej budowli, pochodzącej z 2 połowy XVIII stulecia.  Od 1854 do 1945 roku majątek ziemski wraz z dworem należał do rodziny Gruber, przybyłej do Prus w roku 1721 z Salzburga.
 
  
W miejscowości działa klub piłkarski [[Orzeł Stare Juchy]], który założono w 1969 roku.
+
W miejscowości rozgrywa się akcja filmu ''Karate po polsku'' z 1983 roku, w reżyserii Wojciecha Wójcika.  
W Starych Juchach rozgrywa się akcja filmu [[Karate po polsku]], z 1983 roku w reżyserii Wojciecha Wójcika .
+
<br/>
W miejscowości od kilku lat organizowany jest co roku [[Piknik Jaćwieski]] .
 
  
=== Ludzie związani z miejscowością: ===
+
==Szkolnictwo==
 +
W roku 1947 założono w miejscowości [[Uniwersytet Ludowy w Starych Juchach|Uniwersytet Ludowy]], kierowany przez regionalistę [[lkwim:Jan Kawecki|Jana Kaweckiego]]. Obecnie w miejscowości funkcjonuje [[Zespół Szkół Samorządowych w Starych Juchach|Zespół Szkół Samorządowych]]<ref>[http://www.zssstarejuchy.boo.pl/ Strona Zespołu Szkół w Starych Juchach] [30.08.2013]</ref>.
 +
<br/>
  
 +
==Religia==
 +
We wsi znajduje się siedziba lokalnej [[Parafia pw. Trójcy Przenajświętszej w Starych Juchach |parafii rzymskokatolickiej]].
 
<br/>
 
<br/>
  
 +
==Sport==
 +
W Starych Juchach działa klub piłkarski [[Orzeł Stare Juchy]], który założono w 1969 roku.
 +
<br/>
  
[[File:Obrazek-nazwa.jpg|thumb|Miejscowość-Opis-Ryzunku]]
+
== Zabytki ==
 +
*[[lkwim:Kościół pw. Trójcy Przenajświętszej w Starych Juchach|kościół]] wybudowany przed rokiem 1586, kilkakrotnie przebudowywany
 +
*budynek dawnej szkoły parafialnej, którego początki sięgają XVIII wieku
 +
*[[Zespół dworski w Starych Juchach|zespół dworski]] z 2. połowy XIX wieku na terenie gospodarstwa rolnego Orla Jucha
 +
*kwatera wojenna zlokalizowana na cmentarzu komunalnym; pochowano w niej 4 żołnierzy niemieckich i 6 żołnierzy rosyjskich, poległych w czasie [[I wojna światowa na Warmii i Mazurach |I wojny światowej]]
 +
*mogiła zbiorowa z czasów I wojny światowej, zlokalizowana przy kościele; pochowano w niej 5 żołnierzy niemieckich
 +
*cmentarz wojenny z czasów I wojny światowej; miejsce spoczynku 29 żołnierzy niemieckich i 24 żołnierzy rosyjskich
 +
*kwatera wojenna na cmentarzu przy ulicy Długiej; miejsce spoczynku 2 żołnierzy niemieckich i 1 żołnierza rosyjskiego, poległych w czasie I wojny światowej
 +
*cmentarz wojenny przy ulicy Leśnej; spoczęło na nim 2 żołnierzy rosyjskich i 1 żołnierz niemiecki, poległych w czasie I wojny światowej
 +
*w kościele tablica ku czci poległych mieszkańców w wojnach 1866 i 1870–1871 r.
  
=== Zabytki: ===
+
==Ludzie związani z miejscowością==
 
+
*[[lkwim:Helena Brodowska |Helena Brodowska]] (ur. 1934) – nauczycielka, pisarka, artystka-amator
[[File:Obrazek-nazwa.jpg|thumb|Miejscowość-Opis-Ryzunku]]
+
*[[Ewa Jurkowska-Kawałko]] (ur. 1965) — samorządowiec, wójt gminy Stare Juchy
 
+
*[[lkwim:Jan Kawecki|Jan Kawecki]] (1903–1977) – nauczyciel, muzyk, działacz kulturalno-oświatowy, zbieracz folkloru i kultury ludowej, regionalista, popularyzator przeszłości regionu mazurskiego, malarz amator
<br/>Kościół z XVI wieku
 
 
 
budynek dawnej szkoły parafialnej z XVIII wieku przebudowywany w XIX i XX wieku
 
 
 
Zespół Dworski z drugiej połowy XIX wieku na terenie gospodarstwa rolnego Orla Jucha
 
 
 
Na terenie miejscowości przy ulicy Leśnej znajduje się cmentarz wojenny, składający się z dwóch mogił żołnierzy rosyjskich i jednego grobu żołnierza niemieckiego, poległych w czasie I wojny światowej . Kolejna mogiła, znajdująca się na terenie przykościelnym, stanowi miejsce pochówku 5 żołnierzy niemieckich poległych w 1915 roku . Na miejscowym cmentarzu komunalnym przy ulicy  Sportowej znajduje się natomiast  kwatera wojenna, w której pochowano 2 niemieckich i trzech rosyjskich żołnierzy, poległych w 1914 i 1915 roku .
 
 
 
=== Bibliografia: ===
 
1. Grzegorz Białuński, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy”(do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
 
 
 
2. Tomasz Darmochwał, Marek Jacek Rumiński, Warmia. Mazury, Białystok 1998.
 
 
 
3. Małgorzata Jackiewicz-Garniec, Mirosław Garniec, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 2001.
 
 
 
4. Jan Kawecki, Bolesław Roman, Ełk. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1970.
 
 
 
5. Sylwia Kulczyk i in., Mazury. Przewodnik Pascala, Bielsko-Biała 2006.
 
 
 
6. Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany, red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.
 
 
 
7. Andrzej Rzempołuch, Przewodnik po zabytkach sztuki dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 1992.
 
 
 
8. Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
 
 
 
9. Oficjalna strona gminy Stare Juchy: http://www.stare-juchy.pl/gmina/ [data dostępu: 22.07.2013]
 
 
 
10. Strona poświęcona cmentarzom i pomnikom wojennym w powiecie ełckim:
 
 
 
http://cmentarzewojenne.wordpress.com/2013/05/01/stare-juchy-cmentarz-wojenny-przy-ulicy-lesnej/ [data dostępu: 25.07.2013]
 
 
 
http://cmentarzewojenne.wordpress.com/2013/03/30/stare-juchy-niemiecka-zbiorowa-mogila-wojenna-przy-kosciele/ [data dostępu: 25.07.2013]
 
 
 
http://cmentarzewojenne.wordpress.com/2013/03/30/stare-juchy-kwatera-wojenna-na-cmentarzu-komunalnym/ [data dostępu: 25.07.2013]
 
  
 +
==Inne==
 +
We wsi działa [[Stacjonarny Ośrodek Uzależnień w Starych Juchach |Stacjonarny Ośrodek Uzależnień]].
  
 +
== Bibliografia ==
 +
Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja „Wielkiej Puszczy”(do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002. <br/>
 +
Darmochwał Tomasz, Rumiński Marek Jacek, ''Warmia. Mazury'', Białystok 1998.<br/>
 +
Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, ''Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich'', Olsztyn 2001.<br/>
 +
Kawecki Jan, Roman Bolesław, ''Ełk. Z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1970.<br/>
 +
Kulczyk Sylwia i in., ''Mazury. Przewodnik Pascala'', Bielsko-Biała 2006.<br/>
 +
''Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany'', red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.<br/>
 +
Rzempołuch Andrzej, ''Przewodnik po zabytkach sztuki dawnych Prus Wschodnich'', Olsztyn 1992.<br/>
 +
''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.<br/>
 +
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/miejsc_w.display?p_id=5469&p_token=0.6521754223861911/ Bank Danych Lokalnych GUS] [22.07.2013]<br/>
 +
[http://www.stare-juchy.pl/gmina/ Strona Gminy Stare Juchy] [22.07.2013]<br/>
 +
[http://cmentarzewojenne.wordpress.com/2013/05/01/stare-juchy-cmentarz-wojenny-przy-ulicy-lesnej/ Strona poświęcona cmentarzom i pomnikom wojennym w powiecie ełckim] [25.07.2013]<br/>
 +
[http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/stare_juchy/ Olsztyńska Strona Rowerowa] [25.07.2013]
 +
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
+
<references/>
  
 
<br/>
 
<br/>
  
== Zobacz też ==
+
[[Kategoria: Powiat ełcki]] 
 
+
[[Kategoria: Stare Juchy (gmina wiejska)]]  
 
+
[[Kategoria: Wsie gminne]]  
[[Kategoria: Miejscowość]]
+
[[Kategoria: 1401-1500]]
[[Użytkownik:Emzet|Emzet]] ([[Dyskusja użytkownika:Emzet|dyskusja]]) 13:03, 5 wrz 2013 (CEST)
 

Aktualna wersja na dzień 08:13, 29 kwi 2020

Stare Juchy

Herb
Herb Starych Juch
Stare JuchyŹródło: Strona Gminy Stare Juchy [10.11.2014]
Stare Juchy
Źródło: Strona Gminy Stare Juchy [10.11.2014]
Rodzaj miejscowości wieś gminna
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat ełcki
Gmina Stare Juchy
Liczba ludności (2010) 1 719
Strefa numeracyjna (+48) 87
Kod pocztowy 19-330
Tablice rejestracyjne NEL
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Stare Juchy
Stare Juchy
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Stare Juchy
Stare Juchy
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Wieża widokowa.
Fot. Mieczysław Kalski

Stare Juchy (niem. Jucha, Alt Jucha, Adlig Jucha, Fliessdorf) – wieś gminna położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie ełckim, w gminie Stare Juchy. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. Miejscowość jest siedzibą gminy Stare Juchy. W 2010 roku liczyła 1 719 mieszkańców. Aktualnie funkcję wójta sprawuje Krzysztof Piotr Mądrowski.

Położenie

Miejscowość jest usytuowana na przesmyku między jeziorami: Jędzelewo, Rękąty i Ułówki. W odległości 2 km od Starych Juch położone jest jezioro Garbas.

Dzieje miejscowości

Nazwa miejscowości związana jest ze znajdującym się w okolicach Orlej Juchy miejscem kultu religijnego Jaćwięgów, gdzie miano składać krwawe ofiary. Jeden z największych na Mazurach głaz narzutowy, który według legendy jest owym dawnym ołtarzem ofiarnym Jaćwięgów, został uznany za pomnik przyrody. Stare Juchy istniały z pewnością przed rokiem 1471, w którym ponowiono lokację funkcjonującej już wsi. Miejscowość powstała na 36 łanach na prawie magdeburskim. Stare Juchy założono przed wybuchem wojny trzynastoletniej.

Parafia powstała w roku 1487. Ufundował ją komtur Bernard von Balzhofen. W źródłach z lat 1540–1543 pojawiają się informacje o 4 karczmach istniejących we wsi. W czasie epidemii dżumy w latach 1709–1711 zmarło 88 mieszkańców. Według źródeł z lat 1740–1742 we wsi działała szkoła parafialna. W Starych Juchach zachował się dwór, który powstał na miejscu zniszczonej w czasie I wojny światowej budowli pochodzącej z 2. połowy XVIII stulecia. Od 1854 do 1945 roku majątek ziemski wraz z dworem należał do rodziny Gruber przybyłej do Prus w roku 1721 z Salzburga. W 1912 roku Niemcy stanowili 43% parafian.

Na terenie miejscowości przy ulicy Leśnej znajduje się cmentarz wojenny, składający się z dwóch mogił żołnierzy rosyjskich i jednego grobu żołnierza niemieckiego, poległych w czasie I wojny światowej. Kolejna mogiła, znajdująca się na terenie przykościelnym, stanowi miejsce pochówku 5 żołnierzy niemieckich poległych w 1915 roku. Na miejscowym cmentarzu komunalnym przy ulicy Sportowej znajduje się natomiast kwatera wojenna, w której pochowano 2 niemieckich i trzech rosyjskich żołnierzy poległych w 1914 i 1915 roku.

Gospodarka

W Starych Juchach zawiązane zostało Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Gminy Stare Juchy.

Kultura

W miejscowości działa Gminny Ośrodek Kultury i Chór „Mazury”. Organizowane są tutaj różne imprezy i wydarzenia kulturalne, m.in.:

W miejscowości rozgrywa się akcja filmu Karate po polsku z 1983 roku, w reżyserii Wojciecha Wójcika.

Szkolnictwo

W roku 1947 założono w miejscowości Uniwersytet Ludowy, kierowany przez regionalistę Jana Kaweckiego. Obecnie w miejscowości funkcjonuje Zespół Szkół Samorządowych[1].

Religia

We wsi znajduje się siedziba lokalnej parafii rzymskokatolickiej.

Sport

W Starych Juchach działa klub piłkarski Orzeł Stare Juchy, który założono w 1969 roku.

Zabytki

  • kościół wybudowany przed rokiem 1586, kilkakrotnie przebudowywany
  • budynek dawnej szkoły parafialnej, którego początki sięgają XVIII wieku
  • zespół dworski z 2. połowy XIX wieku na terenie gospodarstwa rolnego Orla Jucha
  • kwatera wojenna zlokalizowana na cmentarzu komunalnym; pochowano w niej 4 żołnierzy niemieckich i 6 żołnierzy rosyjskich, poległych w czasie I wojny światowej
  • mogiła zbiorowa z czasów I wojny światowej, zlokalizowana przy kościele; pochowano w niej 5 żołnierzy niemieckich
  • cmentarz wojenny z czasów I wojny światowej; miejsce spoczynku 29 żołnierzy niemieckich i 24 żołnierzy rosyjskich
  • kwatera wojenna na cmentarzu przy ulicy Długiej; miejsce spoczynku 2 żołnierzy niemieckich i 1 żołnierza rosyjskiego, poległych w czasie I wojny światowej
  • cmentarz wojenny przy ulicy Leśnej; spoczęło na nim 2 żołnierzy rosyjskich i 1 żołnierz niemiecki, poległych w czasie I wojny światowej
  • w kościele tablica ku czci poległych mieszkańców w wojnach 1866 i 1870–1871 r.

Ludzie związani z miejscowością

  • Helena Brodowska (ur. 1934) – nauczycielka, pisarka, artystka-amator
  • Ewa Jurkowska-Kawałko (ur. 1965) — samorządowiec, wójt gminy Stare Juchy
  • Jan Kawecki (1903–1977) – nauczyciel, muzyk, działacz kulturalno-oświatowy, zbieracz folkloru i kultury ludowej, regionalista, popularyzator przeszłości regionu mazurskiego, malarz amator

Inne

We wsi działa Stacjonarny Ośrodek Uzależnień.

Bibliografia

Białuński Grzegorz, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy”(do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
Darmochwał Tomasz, Rumiński Marek Jacek, Warmia. Mazury, Białystok 1998.
Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 2001.
Kawecki Jan, Roman Bolesław, Ełk. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1970.
Kulczyk Sylwia i in., Mazury. Przewodnik Pascala, Bielsko-Biała 2006.
Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany, red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.
Rzempołuch Andrzej, Przewodnik po zabytkach sztuki dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 1992.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Bank Danych Lokalnych GUS [22.07.2013]
Strona Gminy Stare Juchy [22.07.2013]
Strona poświęcona cmentarzom i pomnikom wojennym w powiecie ełckim [25.07.2013]
Olsztyńska Strona Rowerowa [25.07.2013]

Przypisy