Piszewo: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Dzieje miejscowości)
 
(Nie pokazano 14 wersji utworzonych przez 6 użytkowników)
Linia 5: Linia 5:
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        = Piszewa   
 
  |dopełniacz wsi        = Piszewa   
  |zdjęcie              = Pole-obowiązkowe 
+
  |zdjęcie              = piszewo.jpg
  |opis zdjęcia          = Pole-obowiązkowe 
+
  |opis zdjęcia          = Źródło: [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Piszewo,_02.jpg Wikimedia Commons]
  |rodzaj miejscowości  =
+
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |powiat                = olsztyński
 
  |powiat                = olsztyński
Linia 14: Linia 14:
 
  |sołectwo              =
 
  |sołectwo              =
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      = 144
+
  |liczba ludności      = 127
  |rok                  = 2010
+
  |rok                  = 2022
 
  |strefa numeracyjna    =
 
  |strefa numeracyjna    =
 
  |kod pocztowy          =
 
  |kod pocztowy          =
Linia 22: Linia 22:
 
  |mapa wsi              =
 
  |mapa wsi              =
 
  |kod mapy              = PL-WN
 
  |kod mapy              = PL-WN
  |stopniN = 53 |minutN = 42 |sekundN = 56
+
  |stopniN = 53 |minutN = 59 |sekundN = 00
  |stopniE = 21 |minutE = 19 |sekundE = 02
+
  |stopniE = 20 |minutE = 50 |sekundE = 00
 
  |commons              =
 
  |commons              =
 
  |wikipodróże          =
 
  |wikipodróże          =
Linia 29: Linia 29:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}<br/>
 
}}<br/>
''' Piszewo – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Jeziorany.
+
''' Piszewo''' (niem.''Pissau'', od 1910 r. ''Waldensee'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[Jeziorany (gmina miejsko-wiejska)| gminie Jeziorany]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]].
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
+
Wieś w 2010 roku była zamieszkana przez 144 osoby. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Teresa Jarkiewicz]]<ref> [http://bip.jeziorany.nowoczesnagmina.pl/?c=92/ Strona Urzędu Gminy Jeziorany] </ref>.
 
<br/><br/>
 
<br/><br/>
  
== Charakterystyka fizjograficzna ==
+
== Położenie ==
Miejscowość położona jest na [[Pojezierze Olsztyńskie|Pojezierzu Olsztyńskim]], w niewielkiej odległości od [[Jezioro Luterskie|Jeziora Luterskiego]] i [[Jezioro Bierdawy| Jeziora Bierdawy]]. Wieś jest oddalona o 5,2 km od [[Jeziorany|Jezioran]].
+
Miejscowość położona jest na [[Pojezierze Olsztyńskie|Pojezierzu Olsztyńskim]], w niewielkiej odległości od [[Jezioro Luterskie|Jeziora Luterskiego]] i [[Jezioro Bierdawy| Bierdawy]]. Wieś jest oddalona o 5,2 km od [[Jeziorany|Jezioran]].
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
Pierwsze osady ludzkie na terenie Piszewa istniały juz kilka wieków przed naszą era, o czym świadczą ułamki naczyń, ślady palenisk oraz kurchany, które były miejscem pochówków.
+
Pierwsze osady ludzkie na terenie przyszłej wsi istniały już kilka wieków przed naszą erą, o czym świadczą odnalezione w czasie wykopalisk ułamki naczyń, ślady palenisk oraz kurhany. Lokacja wsi nastąpiła 29 września 1308 roku, a założycielem był biskup [[Eberhard z Nysy]]. Drugiej lokacji dokonał 29 listopada 1607 roku biskup [[Szymon Rudnicki]].
 
+
W roku 1834 istniało we wsi prawdopodobnie oratorium prywatne, w którym odbywały się katechezy i nabożeństwa różańcowe. We wsi znajduje się kaplica poświęcona św. Walentemu, którą zbudowano w okolicach 1907 roku. W czasie [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach |II wojny światowej]] w miejscowość znajdował się lazaret, w którym leczono ofiary epidemii tyfusu.  
Lokacja wsi nastąpiła 29 września 1308 roku, a założycielem był biskup Eberhard z Nysy. Drugiej lokacji dokonał 29 listopada 1607 roku biskup Szymon Rudnicki.
 
 
 
W roku 1834 istniało tu, zdaje się, oratorium prywatne, w którym odbywały się katechezy i nabożeństwa różańcowe. We wsi znajduje się kaplica poświęcona św. Walentemu, którą zbudowano jeszcze przed I wojną światową.
 
 
 
Z czasów II wojny światowej pochodzi cmentarzyk, a pochowane w nim zostały 43 ofiary tyfusu z Piszewa i zmarli ze stacjonującego tam w czasie wojny polowego lazaretu. Restauracji cmentarzyka dokonano w połowie lat 90-tych. Obecnie we wsi mieszka 147 osób.
 
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Ludzie związani z miejscowością ==
 
== Ludzie związani z miejscowością ==
*[[Ferdinand Schulz]] (1892-1929 ) - urodzony w Piszewie niemiecki konstruktor lotniczy, lotnik sportowy, szybownik i instruktor szybownictwa, wielokrotny mistrz świata. Zginął 18 czerwca 1929 wraz z drugim pilotem Bruno Kaiserem. Pilotowana przez nich maszyna rozbiła się nad rynkiem w [[Sztum|Sztumie]]
+
*[[Ferdynand Schulz]] (1892–1929) urodzony w Piszewie niemiecki konstruktor lotniczy, lotnik sportowy, szybownik i instruktor szybownictwa, wielokrotny mistrz świata; zginął 18 czerwca 1929 wraz z drugim pilotem Bruno Kaiserem; pilotowana przez nich maszyna rozbiła się nad rynkiem w [[Sztum|Sztumie]]
 
 
<br/>
 
  
 
== Zabytki ==
 
== Zabytki ==
...
+
*[[Kościół pw. św. Walentego w Piszewie|kościół filialny]] wybudowany na początku XX wieku w stylu neogotyckim
[[File:Obrazek-nazwa.jpg|thumb|242 px|Miejscowość-Opis-Rysunku]]
+
*późnobarokowa kapliczka przydrożna, prawdopodobnie pochodząca z początków XIX wieku, zlokalizowana na kolonii
<br/>
+
*neoklasycystyczna kapliczka przydrożna z 1. połowy XIX wieku, zlokalizowana przy drodze na kolonię
 +
*neogotycka kapliczka przydrożna, zlokalizowana na rozstajach dróg
 +
*cmentarz z okresu II wojny światowej, na którym pochowano 43 ofiary tyfusu z Piszewa i zmarłych ze stacjonującego tam w czasie wojny polowego lazaretu
  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
#''Biskupiec. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1969.
+
''Biskupiec. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1969.<br/>
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [data dostępu: 19.12.2013]
+
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [19.12.2013]<br/>
#[http://mojemazury.pl/165609,Lidzbark-Warminski-Nagrobek-Ferdinanda-Schulza.html#axzz2p6FHevMJ| MojeMazury.pl][data dostępu: 19.12.2013]
+
[http://www.ciekawemazury.pl/info.htm#553/pl/i/piszewo_-_zabytkowy_kosciol_fil._p.w._sw._walentego| Ciekawe Mazury] [19.12.2013]<br/>
#[http://jeziorany.com.pl/solectwa/historie-wsi.html| Portal Jeziorany] [data dostępu: 19.12.2013]
+
[http://gov.genealogy.net/item/show/WALSEEKO04JA| Genealogy.net] [19.12.2013]<br/>
<br/>
+
[http://mojemazury.pl/165609,Lidzbark-Warminski-Nagrobek-Ferdinanda-Schulza.html#axzz2p6FHevMJ| Moje Mazury] [19.12.2013]<br/>
 +
[http://jeziorany.com.pl/solectwa/historie-wsi.html| Portal Gminy Jeziorany] [19.12.2013]
  
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
+
<references/>
<br/>
 
 
 
== Zobacz też ==
 
...
 
 
<br/>
 
<br/>
  
[[Kategoria: Miejscowość]]
+
[[Kategoria: Powiat olsztyński]]
 +
[[Kategoria: Jeziorany (gmina miejsko-wiejska)]]
 +
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]
 +
[[Kategoria: 1301-1400]]

Aktualna wersja na dzień 09:16, 27 cze 2022

Piszewo

Źródło: Wikimedia Commons
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat olsztyński
Gmina Jeziorany
Liczba ludności (2022) 127
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Piszewo
Piszewo
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Piszewo
Piszewo
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Piszewo (niem.Pissau, od 1910 r. Waldensee) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Jeziorany. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Wieś w 2010 roku była zamieszkana przez 144 osoby. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Teresa Jarkiewicz[1].

Położenie

Miejscowość położona jest na Pojezierzu Olsztyńskim, w niewielkiej odległości od Jeziora Luterskiego i Bierdawy. Wieś jest oddalona o 5,2 km od Jezioran.

Dzieje miejscowości

Pierwsze osady ludzkie na terenie przyszłej wsi istniały już kilka wieków przed naszą erą, o czym świadczą odnalezione w czasie wykopalisk ułamki naczyń, ślady palenisk oraz kurhany. Lokacja wsi nastąpiła 29 września 1308 roku, a założycielem był biskup Eberhard z Nysy. Drugiej lokacji dokonał 29 listopada 1607 roku biskup Szymon Rudnicki. W roku 1834 istniało we wsi prawdopodobnie oratorium prywatne, w którym odbywały się katechezy i nabożeństwa różańcowe. We wsi znajduje się kaplica poświęcona św. Walentemu, którą zbudowano w okolicach 1907 roku. W czasie II wojny światowej w miejscowość znajdował się lazaret, w którym leczono ofiary epidemii tyfusu.

Ludzie związani z miejscowością

  • Ferdynand Schulz (1892–1929) – urodzony w Piszewie niemiecki konstruktor lotniczy, lotnik sportowy, szybownik i instruktor szybownictwa, wielokrotny mistrz świata; zginął 18 czerwca 1929 wraz z drugim pilotem Bruno Kaiserem; pilotowana przez nich maszyna rozbiła się nad rynkiem w Sztumie

Zabytki

  • kościół filialny wybudowany na początku XX wieku w stylu neogotyckim
  • późnobarokowa kapliczka przydrożna, prawdopodobnie pochodząca z początków XIX wieku, zlokalizowana na kolonii
  • neoklasycystyczna kapliczka przydrożna z 1. połowy XIX wieku, zlokalizowana przy drodze na kolonię
  • neogotycka kapliczka przydrożna, zlokalizowana na rozstajach dróg
  • cmentarz z okresu II wojny światowej, na którym pochowano 43 ofiary tyfusu z Piszewa i zmarłych ze stacjonującego tam w czasie wojny polowego lazaretu

Bibliografia

Biskupiec. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1969.
Bank Danych Lokalnych GUS [19.12.2013]
Ciekawe Mazury [19.12.2013]
Genealogy.net [19.12.2013]
Moje Mazury [19.12.2013]
Portal Gminy Jeziorany [19.12.2013]

Przypisy