Wronki Wielkie: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
|nazwa = Wronki Wielkie | |nazwa = Wronki Wielkie | ||
| − | |herb wsi = | + | |herb wsi = |
| − | |flaga wsi = | + | |flaga wsi = |
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
| − | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi = |
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = Wronki Wielkie. Cmentarz wojenny z okresu II wojny światowej.jpg |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = Wronki Wielkie. Cmentarz wojenny z okresu II wojny światowej |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 22: | Linia 22: | ||
|mapa wsi = | |mapa wsi = | ||
|kod mapy = PL-WN | |kod mapy = PL-WN | ||
| − | |stopniN = | + | |stopniN = 54 |minutN = 15 |sekundN = 20 |
| − | |stopniE = | + | |stopniE = 22 |minutE = 16 |sekundE = 18 |
|commons = | |commons = | ||
|wikipodróże = | |wikipodróże = | ||
| Linia 31: | Linia 31: | ||
''' Wronki Wielkie ''' (niem. ''Gross Wronken'', od 1938 r. ''Winterberg'') – [[wieś niesołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat gołdapski|powiecie gołdapskim]], w [[gmina Gołdap|gminie Gołdap]], w sołectwie [[Marcinowo]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[podział administracyjny|administracyjnie]] do [[województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W latach 1999-2001 wieś wchodziła w skład [[powiat olecko-gołdapski|powiatu olecko-gołdapskiego]]. | ''' Wronki Wielkie ''' (niem. ''Gross Wronken'', od 1938 r. ''Winterberg'') – [[wieś niesołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat gołdapski|powiecie gołdapskim]], w [[gmina Gołdap|gminie Gołdap]], w sołectwie [[Marcinowo]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[podział administracyjny|administracyjnie]] do [[województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W latach 1999-2001 wieś wchodziła w skład [[powiat olecko-gołdapski|powiatu olecko-gołdapskiego]]. | ||
| − | Miejscowość w 2010 roku liczyła 402 mieszkańców. Wronki Wielkie należą do sołectwa [[Marcinowo]], w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie [Krystyna Sadowska]] <ref>http://bip.goldap.pl/pl/369/0/solectwa.html [data dostępu:5.12.2013]</ref><br/><br/> | + | Miejscowość w 2010 roku liczyła 402 mieszkańców. Wronki Wielkie należą do sołectwa [[Marcinowo]], w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie [[Krystyna Sadowska]]<ref>http://bip.goldap.pl/pl/369/0/solectwa.html [data dostępu:5.12.2013]</ref><br/><br/> |
== Położenie == | == Położenie == | ||
| Linia 39: | Linia 39: | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | Wieś powstała w ramach kolonizacji północno-wschodnich obszarów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. W 1578 roku niejaki Frącek Malinowski zakupił od [[starostwo węgorzewskie|starosty węgorzewskiego]] za 120 [[grzywna|grzywien]] trzy łany sołeckie. W zamian zobowiązał się do założenia wsi czynszowej na pozostałych 50 łanach. Ze względu na trudne warunki terenowe (konieczność karczunku lasu) osiedleńcy otrzymali aż 10 lat [[wolnizna|wolnizny]]. | + | Wieś powstała w ramach kolonizacji północno-wschodnich obszarów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. W 1578 roku niejaki Frącek Malinowski zakupił od [[starostwo węgorzewskie|starosty węgorzewskiego]] za 120 [[grzywna|grzywien]] trzy łany sołeckie. W zamian zobowiązał się do założenia wsi czynszowej na pozostałych 50 łanach. Ze względu na trudne warunki terenowe (konieczność karczunku lasu) osiedleńcy otrzymali aż 10 lat [[wolnizna|wolnizny]]. Wieś początkowo należała do [[parafia ewangelicka w Gołdapi|parafii ewangelickiej w Gołdapi]], a od 1591 roku do [[parafia ewangelicka w Grabowie|parafii w Grabowie]]. |
| − | |||
| − | Wieś początkowo należała do [[parafia ewangelicka w Gołdapi|parafii ewangelickiej w Gołdapi]], a od 1591 roku do [[parafia ewangelicka w Grabowie|parafii w Grabowie]]. | ||
W pierwszej połowie XX wieku przez Wronki Wielkie przebiegała linia kolejowa [[Węgorzewo]] = [[Gołdap]] - [[Żytkiejmy]], która została zniszczona u schyłku [[II wojna światowa w Prusach Wschodnich|II wojny światowej]]. | W pierwszej połowie XX wieku przez Wronki Wielkie przebiegała linia kolejowa [[Węgorzewo]] = [[Gołdap]] - [[Żytkiejmy]], która została zniszczona u schyłku [[II wojna światowa w Prusach Wschodnich|II wojny światowej]]. | ||
Obecnie jest to jedna z największych wsi w powiecie gołdapskim; znajduje się tu przystanek PKS, a najbliższa poczta jest w [[Grabowo|Grabowie]]. | Obecnie jest to jedna z największych wsi w powiecie gołdapskim; znajduje się tu przystanek PKS, a najbliższa poczta jest w [[Grabowo|Grabowie]]. | ||
| + | |||
Liczba mieszkańców | Liczba mieszkańców | ||
| − | 1857 - | + | 1857 - 130 osób |
| − | |||
| − | |||
| − | + | 1933 - 169 osób | |
| − | + | 1939 - 161 osób | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| Linia 67: | Linia 61: | ||
*Cmentarz ewangelicki z połowy XIX wieku, własność komunalna | *Cmentarz ewangelicki z połowy XIX wieku, własność komunalna | ||
*Cmentarz ewangelicki z drugiej połowy XIX wieku, własność prywatna | *Cmentarz ewangelicki z drugiej połowy XIX wieku, własność prywatna | ||
| − | + | ||
<br/> | <br/> | ||
| Linia 74: | Linia 68: | ||
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857. | #''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857. | ||
#''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001. | #''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001. | ||
| − | #[http://bip.goldap.pl/pl/377/12,14205/zatwierdzenia-programu-opieki-nad-zabytkami-miasta-i-gminy-goldap-na-lata-2010-2013.html?print|Gminna ewidencja zabytków] [data dostępu: 12.11.2013] | + | #[http://bip.goldap.pl/pl/377/12,14205/zatwierdzenia-programu-opieki-nad-zabytkami-miasta-i-gminy-goldap-na-lata-2010-2013.html?print| Gminna ewidencja zabytków] [data dostępu: 12.11.2013] |
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [data dostępu: 12.11.2013] | #[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [data dostępu: 12.11.2013] | ||
| − | #http://www.verwaltungsgeschichte.de/ | + | #[http://www.verwaltungsgeschichte.de/goldap.html| Verwaltungsgeschichte] [data dostępu: 12.11.2013] |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 84: | Linia 78: | ||
== Zobacz też == | == Zobacz też == | ||
| − | + | ||
<br/> | <br/> | ||
[[Kategoria: Miejscowość]] | [[Kategoria: Miejscowość]] | ||
Wersja z 16:54, 3 sty 2014
| Wronki Wielkie | |
| | |
 Wronki Wielkie. Cmentarz wojenny z okresu II wojny światowej
| |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | gołdapski |
| Gmina | Gołdap |
| Liczba ludności (2010) | 402 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Wronki Wielkie | |
| Położenie na mapie Polski  Wronki Wielkie | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Wronki Wielkie (niem. Gross Wronken, od 1938 r. Winterberg) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie gołdapskim, w gminie Gołdap, w sołectwie Marcinowo. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W latach 1999-2001 wieś wchodziła w skład powiatu olecko-gołdapskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 402 mieszkańców. Wronki Wielkie należą do sołectwa Marcinowo, w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie Krystyna Sadowska[1]
Położenie
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, około 5 km na południe od Gołdapi; przebiega przez nią droga wojewódzka nr 650. Na południe od wsi znajduje się Jezioro Wroneckie (około 6 ha).
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji północno-wschodnich obszarów Prus Książęcych. W 1578 roku niejaki Frącek Malinowski zakupił od starosty węgorzewskiego za 120 grzywien trzy łany sołeckie. W zamian zobowiązał się do założenia wsi czynszowej na pozostałych 50 łanach. Ze względu na trudne warunki terenowe (konieczność karczunku lasu) osiedleńcy otrzymali aż 10 lat wolnizny. Wieś początkowo należała do parafii ewangelickiej w Gołdapi, a od 1591 roku do parafii w Grabowie.
W pierwszej połowie XX wieku przez Wronki Wielkie przebiegała linia kolejowa Węgorzewo = Gołdap - Żytkiejmy, która została zniszczona u schyłku II wojny światowej.
Obecnie jest to jedna z największych wsi w powiecie gołdapskim; znajduje się tu przystanek PKS, a najbliższa poczta jest w Grabowie.
Liczba mieszkańców
1857 - 130 osób
1933 - 169 osób
1939 - 161 osób
Zabytki
- Cmentarz wojenny z okresu II wojny światowej, na którym pochowanych jest kilka tysięcy żołnierzy armii radzieckiej, poległych w 1944 i 1945 roku; na cmentarzu ustawiony jest obelisk; własność komunalna, Wronki-Podgórze
- Cmentarz ewangelicki z początku XIX wieku, własność komunalna
- Cmentarz ewangelicki z połowy XIX wieku, własność komunalna
- Cmentarz ewangelicki z drugiej połowy XIX wieku, własność prywatna
Bibliografia
- Gołdap. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1971.
- Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
- Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
- Gminna ewidencja zabytków [data dostępu: 12.11.2013]
- Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 12.11.2013]
- Verwaltungsgeschichte [data dostępu: 12.11.2013]
Przypisy
- ↑ http://bip.goldap.pl/pl/369/0/solectwa.html [data dostępu:5.12.2013]
Zobacz też
