Wysoka: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(Utworzono nową stronę "{{Wieś infobox |nazwa = Wysoka |herb wsi = |flaga wsi = |herb artykuł = |dopełniacz wsi = |zdjęci...") |
|||
Linia 5: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = | |dopełniacz wsi = | ||
− | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
− | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
Linia 22: | Linia 22: | ||
|mapa wsi = | |mapa wsi = | ||
|kod mapy = PL-WN | |kod mapy = PL-WN | ||
− | |stopniN = 53 |minutN = | + | |stopniN = 53 |minutN = 14 |sekundN = 04 |
− | |stopniE = | + | |stopniE = 20 |minutE = 05 |sekundE = 53 |
|commons = | |commons = | ||
|wikipodróże = | |wikipodróże = | ||
Linia 36: | Linia 36: | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
− | Wieś położona jest w południowej części województwa warmińsko-mazurskiego, | + | Wieś położona jest w południowej części województwa warmińsko-mazurskiego, na pograniczu [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierza Mazurskiego]] i [[Nizina Mazowiecka|Niziny Mazowieckiej]], nad strumieniem [[Wysoka (strumień)|Wysoka]], 5 km na zachód od [[Działdowo|Działdowa]]; przebiega przez nią droga wojewódzka nr 544. |
<br/> | <br/> | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
+ | Wieś powstała w ramach kolonizacji południowych terenów państwa [[Zakon Krzyżacki|Zakonu Krzyżackiego]]. Założona została w 1372 roku na 60 łanach i jako jedna z nielicznych na Działdowszczyźnie została zasiedlona osadnikami niemieckimi. 10 lipca 1410 roku pod Wysoką rozbiła obóz armia króla [[Władysław Jagiełło|Władysława Jagiełły]], która zatrzymała się tu na trzy dni przed wyruszeniem pod [[Grunwald]]. W połowie XV wieku dobra w Wysokiej znalazły się w rękach Mikołaja Wildenau z [[Kozłowo|Kozłowa]], a następnie właścicielem został Jan Głuchowski, który nadał sześć łanów na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]] sołtysowi Wawrzyńcowi. W połowie XVI wieku we wsi mieszkała już tylko ludność polska. W 1641 roku właścicielem Wysokiej był Zygmunt Kostka, a później inni przedstawiciele polskiej szlachty: Stanisław Małachowski, Jerzy Rębiewski, Kierscy, Piątkowski, Rywoccy, Węclewscy, Lenart Sątopski. Wieś należała do [[parafia ewangelicka w Działdowie|parafii ewangelickiej w Działdowie]]. Szkoła w Zakrzewie powstała w pierwszej połowie XVIII wieku. | ||
+ | |||
+ | W 1919 roku na mocy traktatu wersalskiego wieś - wraz z całą Działdowszczyzną - przyznana została Rzeczpospolitej Polskiej. W 1939 roku znalazła się pod okupacją niemiecką. W połowie lat 50. Wysoka krótko była siedzibą [[gromada Wysoka|gromady]]. | ||
+ | |||
Liczba mieszkańców | Liczba mieszkańców | ||
− | 1857 - | + | 1857 - 391 osób |
− | + | 1931 - 517 osób | |
− | |||
<br/> | <br/> | ||
Linia 55: | Linia 58: | ||
<br/> | <br/> | ||
− | == | + | == Turystyka == |
− | + | Wieś znajduje się na jednym ze [[szlaki grunwaldzkie|szlaków grunwaldzkich]]: [[Lidzbark]] - [[Gródki]] - Wysoka - [[Działdowo]] - [[Uzdowo]] - [[Grunwald]] | |
<br/> | <br/> | ||
Linia 69: | Linia 72: | ||
#''Działdowo. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1966. | #''Działdowo. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1966. | ||
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857. | #''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857. | ||
+ | #''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001. | ||
#[http://www.wuoz.olsztyn.pl/| Wojewódzka ewidencja zabytków] [data dostępu: 12.11.2013] | #[http://www.wuoz.olsztyn.pl/| Wojewódzka ewidencja zabytków] [data dostępu: 12.11.2013] | ||
− | #Gminna ewidencja zabytków w: [http://www.dzialdowo.ug.gov.pl/?c=102| Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego gminy Działdowo] [data dostępu: 12.11.2013 | + | #Gminna ewidencja zabytków w: [http://www.dzialdowo.ug.gov.pl/?c=102| Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego gminy Działdowo] [data dostępu: 12.11.2013] |
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [data dostępu: 12.11.2013] | #[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [data dostępu: 12.11.2013] | ||
− | #[http://www.verwaltungsgeschichte.de/neidenburg.html| Verwaltungsgeschichte [data dostępu: 12.11.2013] | + | #[http://www.verwaltungsgeschichte.de/neidenburg.html| Verwaltungsgeschichte] [data dostępu: 12.11.2013] |
<br/> | <br/> | ||
Wersja z 13:50, 4 sty 2014
Wysoka | |
| |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | działdowski |
Gmina | Działdowo |
Liczba ludności (2010) | 371 |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Wysoka (niem. Hohendorf) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie działdowskim, w gminie Działdowo. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa ciechanowskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 371 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Ewa Walewacz[1].
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest w południowej części województwa warmińsko-mazurskiego, na pograniczu Pojezierza Mazurskiego i Niziny Mazowieckiej, nad strumieniem Wysoka, 5 km na zachód od Działdowa; przebiega przez nią droga wojewódzka nr 544.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji południowych terenów państwa Zakonu Krzyżackiego. Założona została w 1372 roku na 60 łanach i jako jedna z nielicznych na Działdowszczyźnie została zasiedlona osadnikami niemieckimi. 10 lipca 1410 roku pod Wysoką rozbiła obóz armia króla Władysława Jagiełły, która zatrzymała się tu na trzy dni przed wyruszeniem pod Grunwald. W połowie XV wieku dobra w Wysokiej znalazły się w rękach Mikołaja Wildenau z Kozłowa, a następnie właścicielem został Jan Głuchowski, który nadał sześć łanów na prawie chełmińskim sołtysowi Wawrzyńcowi. W połowie XVI wieku we wsi mieszkała już tylko ludność polska. W 1641 roku właścicielem Wysokiej był Zygmunt Kostka, a później inni przedstawiciele polskiej szlachty: Stanisław Małachowski, Jerzy Rębiewski, Kierscy, Piątkowski, Rywoccy, Węclewscy, Lenart Sątopski. Wieś należała do parafii ewangelickiej w Działdowie. Szkoła w Zakrzewie powstała w pierwszej połowie XVIII wieku.
W 1919 roku na mocy traktatu wersalskiego wieś - wraz z całą Działdowszczyzną - przyznana została Rzeczpospolitej Polskiej. W 1939 roku znalazła się pod okupacją niemiecką. W połowie lat 50. Wysoka krótko była siedzibą gromady.
Liczba mieszkańców
1857 - 391 osób
1931 - 517 osób
Edukacja
Turystyka
Wieś znajduje się na jednym ze szlaków grunwaldzkich: Lidzbark - Gródki - Wysoka - Działdowo - Uzdowo - Grunwald
Zabytki
- Budynek szkoły z 1890 roku, murowany z czerwonej cegły
- Budynek mieszkalny i budynek gospodarczy z pierwszej ćwierci XX wieku, murowane z czerwonej cegły
- Cmentarz ewangelicki, w rejestrze figuruje jako teren zielony, brak śladów po nagrobkach; własność parafii ewangelickiej
Bibliografia
- Działdowo. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1966.
- Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
- Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
- Wojewódzka ewidencja zabytków [data dostępu: 12.11.2013]
- Gminna ewidencja zabytków w: Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego gminy Działdowo [data dostępu: 12.11.2013]
- Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 12.11.2013]
- Verwaltungsgeschichte [data dostępu: 12.11.2013]
Przypisy
- ↑ http://www.dzialdowo.ug.gov.pl/?c=92 [data dostępu: 5.12.2013]
Zobacz też