Budy: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
(Nie pokazano 5 wersji utworzonych przez jednego użytkownika)
Linia 6: Linia 6:
 
  |flaga wsi            =
 
  |flaga wsi            =
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
  |dopełniacz wsi        = Pole-obowiązkowe 
+
  |dopełniacz wsi        = Bud
 
  |zdjęcie              = Pole-obowiązkowe   
 
  |zdjęcie              = Pole-obowiązkowe   
 
  |opis zdjęcia          = Pole-obowiązkowe     
 
  |opis zdjęcia          = Pole-obowiązkowe     
Linia 30: Linia 30:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>''' Budy''' (niem. ''Moritzruhe'') – [[wieś  niesołecka]] w Polsce, położona w [[województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat szczycieński | powiecie szczycieńskim]], w [[gmina Dźwierzuty |gminie Dźwierzuty]]. W latach 1975-1998 miejscowość [[administracja|administracyjnie]] należała do [[województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]].
+
''' Budy''' (niem. ''Moritzruhe'') – wieś  niesołecka w Polsce położona w [[Województwo warmińsko–mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat szczycieński|powiecie szczycieńskim]], w [[Gmina Dźwierzuty |gminie Dźwierzuty]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny|administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku Budy i [[Małszewko]] zamieszkiwały 172. osoby.
 +
<br/><br/>
 +
== Położenie ==
 +
Wieś położona jest w  południowo–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, w północnej części powiatu szczycieńskiego. Budy leżą między jeziorami [[Jezioro Małszeweckie|Małszeweckim]] i [[Jezioro Sasek Wielki|Sasek Wielki]], na zachód od [[Dźwierzuty|Dźwierzut]], 22 km na północ od [[Szczytno|Szczytna]], około 2 km od drogi Dźwierzuty – [[Pasym]].
 
<br/>
 
<br/>
 
+
== Dzieje miejscowości ==
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
+
Początkowo istniała tu węglarnia i buda potażowa. Około 1790 roku na ich miejscu założono folwark, który należał do majątku Małszewko. W latach 30. XX wieku był to samodzielny [[lkwim: Dwór w Budach|dwór]], który obejmował ponad 18 łanów. Od początków XX wieku należał do rodziny [[Rodzina von Kalckreuth|Kalckreuth]]. Po [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojnie światowej]] na obszarze dawnego majątku założono Państwowe Gospodarstwo Rolne.
Wieś położona jest w  południowo-wschodniej części województwa warmińsko - mazurskiego, w północnej części powiatu szczycieńskiego.  Budy leżą między jeziorami [[Jezioro Małszeweckie|Małszeweckim]] i [[Jezioro Sasek Wielki|Sasek Wielki]], na zachód od [[Dźwierzuty|Dźwierzut]], 22 km na północ od [[Szczytno|Szczytna]], około 2 km od drogi Dźwierzuty-[[Pasym]].
 
 
 
<br/>
 
 
 
=== Dzieje miejscowości ===
 
Początkowo istniała tu węglarnia i buda potażowa na ich miejscu założono około 1790 roku folwark, który należał do majątku [[Małszewko]]. W latach 30. XX wieku był to samodzielny [[lkwim:Dwór w Budach|dwór]], który obejmował ponad 18 łanów. Od początków XX wieku należał on do rodziny von Kalckreuth. Po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] na obszarze dawnego majątku założono [[Państwowe Gospodarstwo Rolne]], we dworze znajdowały się mieszkania.
 
 
 
Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych okresach:
 
 
 
1818 – 12 osób, 2 gospodarstwa
 
 
 
1858 – 4 gospodarstwa
 
 
 
 
<br/>
 
<br/>
 
+
== Zabytki ==
 
+
*[[lkwim:Dwór w Budach|dwór]] otoczony parkiem, część zabudowań gospodarczych oraz czworaki (obecnie własność prywatna)
=== Zabytki: ===
+
== Turystyka ==
*Zachowany zespół dworski: [[lkwim:Dwór w Budach|dwór]] otoczony parkiem i część zabudowań gospodarczych oraz czworaki. [[lkwim:Dwór w Budach|Dwór]] o charakterze willi z początków XX wieku, malowniczo położony pośród drzew i łąk. Obecnie własność prywatna.
+
Miejscowość znajduje się na szlaku pałacowo-dworskim: [[Małszewko]]-Budy-[[Grądy]]-[[Grodziska]]-[[Zalesie]]-[[Rogale]]-[[Przytuły]]-[[Targowska Wola]]-[[Popowa Wola]]-[[Orzyny]]-[[Targowo]]-[[Jabłonka]].
 
 
 
<br/>
 
<br/>
 
+
== Bibliografia ==
=== Bibliografia: ===
+
#Grabowski Sławomir, ''Z dziejów gminy Dźwierzuty'', Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 3-6.
#Grabowski Sławomir, ''Z dziejów gminy Dźwierzuty'', Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, s. 3-6.
+
#Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, ''Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich'', Olsztyn 2001.
#Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, ''Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich'', Olsztyn 2001.
 
 
#Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, ''Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej'', Olsztyn 1998.
 
#Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, ''Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej'', Olsztyn 1998.
 
#''Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
 
#''Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
#Bank Danych Lokalnych GUS: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu: 18.08.2013]
+
#[http://www.stat.gov.pl/Bank Danych Lokalnych GUS] [18.08.2013]
#Wojewódzka Ewidencja Zabytków: http://www.wuoz.olsztyn.pl/ [data dostępu: 18.08.2013]
+
#[http://www.wuoz.olsztyn.pl/ Wojewódzka Ewidencja Zabytków] [18.08.2013]
 
 
{{Przypisy}}
 
 
 
 
 
<br/>
 
  
== Zobacz też ==
+
[[Kategoria: Powiat szczycieński]]
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 23:41, 27 paź 2013 (CET)
+
[[Kategoria: Gmina Dźwierzuty]]
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 23:22, 20 wrz 2013 (CEST)
+
[[Kategoria: Wsie niesołeckie]]  
[[Kategoria: Miejscowość]][[Kategoria: wieś niesołecka]] [[Kategoria: powiat szczycieński]] [[Kategoria: gmina Dźwierzuty]]  
+
[[Kategoria: 1701-1800]]
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 23:10, 20 wrz 2013 (CEST)
 

Wersja z 14:00, 17 cze 2014


Budy

Pole-obowiązkowe
Pole-obowiązkowe
Rodzaj miejscowości wieś niesołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat szczycieński
Gmina Dźwierzuty
Sołectwo Dźwierzuty
Liczba ludności (2010) 172 (łącznie Małszewko i Budy)
Strefa numeracyjna (+48) 89
Kod pocztowy 12-120
Tablice rejestracyjne NSZ
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Budy
Budy
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Budy
Budy
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Budy (niem. Moritzruhe) – wieś niesołecka w Polsce położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Dźwierzuty. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku Budy i Małszewko zamieszkiwały 172. osoby.

Położenie

Wieś położona jest w południowo–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, w północnej części powiatu szczycieńskiego. Budy leżą między jeziorami Małszeweckim i Sasek Wielki, na zachód od Dźwierzut, 22 km na północ od Szczytna, około 2 km od drogi Dźwierzuty – Pasym.

Dzieje miejscowości

Początkowo istniała tu węglarnia i buda potażowa. Około 1790 roku na ich miejscu założono folwark, który należał do majątku Małszewko. W latach 30. XX wieku był to samodzielny dwór, który obejmował ponad 18 łanów. Od początków XX wieku należał do rodziny Kalckreuth. Po II wojnie światowej na obszarze dawnego majątku założono Państwowe Gospodarstwo Rolne.

Zabytki

  • dwór otoczony parkiem, część zabudowań gospodarczych oraz czworaki (obecnie własność prywatna)

Turystyka

Miejscowość znajduje się na szlaku pałacowo-dworskim: Małszewko-Budy-Grądy-Grodziska-Zalesie-Rogale-Przytuły-Targowska Wola-Popowa Wola-Orzyny-Targowo-Jabłonka.

Bibliografia

  1. Grabowski Sławomir, Z dziejów gminy Dźwierzuty, Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 3-6.
  2. Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 2001.
  3. Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej, Olsztyn 1998.
  4. Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu, red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
  5. Danych Lokalnych GUS [18.08.2013]
  6. Wojewódzka Ewidencja Zabytków [18.08.2013]