Targowo

Targowo
Kościół w Targowie. Fot. Mieczysław Kalski
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	szczycieński
Gmina	Dźwierzuty
Liczba ludności (2010)	357
Strefa numeracyjna	(+48) 89
Kod pocztowy	12-120
Tablice rejestracyjne	NSZ
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Targowo
Położenie na mapie Polski Targowo
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Targowo (niem. Theerwisch, Gut Theerwisch) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Dźwierzuty. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 357 mieszkańców. Aktualnie funkcję sołtysa sprawuje Dariusz Jabłonowski.

Położenie

Wieś położona jest na Pojezierzu Mazurskim, w południowo–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, w północnej części powiatu szczycieńskiego. Miejscowość leży w odległości 5 km na wschód od Dźwierzut, na południe od Jeziora Rańskiego, 3 km na zachód od drogi wojewódzkiej nr 600.

Dzieje miejscowości

Początki wsi sięgają 1386 roku, gdy rycerze, bracia Mikołaj i Janusz z Targowiska pod Lubawą, otrzymali na prawie magdeburskim rozległe grunty (124 łany) na południowy zachód od Jeziora Rańskiego. Wieś – od miejsca pochodzenia właściciela nazwana Targowem – istniała już w 1403 roku. Dwa lata później powstał tu kościół, któremu przeznaczono 4 łany. Zasiedlenie zapewne przebiegało dość powoli, skoro w 1477 roku w odnowionym przywileju część obszaru wsi określono jako puszczę. W 1485 roku właścicielem dóbr targowskich został Kacper Wildenhayn. W 1539 roku Targowo składało się z 24 gospodarstw. W 1782 roku wieś liczyła 25 gospodarstw. W 1818 roku w miejscowości mieszkało 245 osób. Na początku XX wieku we wsi działała gorzelnia. Majątek w Targowie został rozparcelowany w okresie międzywojennym. W 1939 roku miejscowość była zamieszkana przez 567 osób. Pierwszy – drewniany – kościół powstał w Targowie już na początku XV wieku; został rozebrany w 1823 roku. W 1818 roku Parafia ewangelicka w Targowie obejmowała sześć wsi, dworków i folwarków. Nową świątynię wybudowano pomiędzy 1884 a 1934 rokiem. Obecnie jest to siedziba katolickiej parafii pw. św. Jana Chrzciciela.

Po II wojnie światowej szkołę we wsi uruchomiono już w czerwcu 1945 roku.

Miejscowość jest siedzibą sołectwa obejmującego wsie: Targowska Wola, Targowska Wólka, Zazdrość.

Gospodarka

We wsi znajduje się siedziba leśnictwa, należącego do Nadleśnictwa Korpele.

Kultura

W Targowie działa świetlica wiejska. We wsi organizowane są festyny kulinarne: "Festyn Pierogowy" i "Festyn Ziemniaczany".

Bezpieczeństwo

W miejscowości działa jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej.

Turystyka

Miejscowość znajduje się na szlaku pałacowo–dworskim: Małszewko – Budy – Grądy – Grodziska – Zalesie – Rogale – Przytuły – Targowska Wola – Popowa Wola – Orzyny – Targowo – Jabłonka.

Zabytki

• kościół z przełomu XIX i XX wieku, z osobno wzniesioną dzwonnicą; przy kościele również budynek pastorówki z czerwonej cegły (obecnie własność prywatna); pierwotnie świątynia ewangelicka, została wzniesiona w latach 1884–1934 w miejscu dawnego drewnianego kościoła rozebranego w 1823 roku (w dawnej pastorówce mieści się obecnie sklep i mieszkanie prywatne)
• pozostałości parku dworskiego z XVIII w.
• dawny cmentarz ewangelicki z XIX w.
• budynek dawnej szkoły, przeznaczony obecnie na świetlicę

Ludzie związani z miejscowością

• Andrzej Cisowski – artysta malarz, zdobywca wielu nagród i wyróżnień krajowych i zagranicznych
• Bożenna Saniewska (ur. 1948) – urodzona w Targowie malarka, rysownik

Bibliografia

Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. 2, Olsztyn 2011.
Grabowski Sławomir, Z dziejów gminy Dźwierzuty, Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 3–6.
Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej, Olsztyn 1998.
Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu, red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
Bank Danych Lokalnych GUS [25.08.2013]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [25.08.2013]
Olsztyńska Strona Rowerowa [25.08.2013]
Wojewódzka Ewidencja Zabytków [25.08.2013]