Gronowo: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
Linia 38: | Linia 38: | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
− | Wieś została założona przed 1329 r. Wiadomo, że w 1329 r. komtur [[Bałga |Bałgi]] [[Konrad Kyburg]] poświadczył, że Józef, Otto i Gabriel – dotychczasowi posiadacze majątku koło [[Boże| Bożego]] (wielkości 40. łanów) | + | Wieś została założona przed 1329 r. Wiadomo, że w 1329 r. komtur [[Bałga |Bałgi]] [[Konrad Kyburg]] poświadczył, że Józef, Otto i Gabriel – dotychczasowi posiadacze majątku koło [[Boże| Bożego]] (wielkości 40. łanów) – odstąpili go [[Herman Barschau|Hermanowi Barschau]] na [[Prawo chełmińskie| prawie chełmińskim]]. Ponadto 10 łanów sołeckich pozostało wolnych od czynszu, a 30 obsadzono jako [[Wieś czynszowa|wieś czynszową]]. Mieszkańcy otrzymali prawo połowu ryb w [[Jezioro Gronowskie |Jeziorze Gronowskim]]. W 1414 r. Gronowo wchodziło w skład dóbr rycerskich. |
<br/> | <br/> | ||
− | W 1467 r. [[Erazm Konopacki]] (Compaschke) nabył w Gronowie 5,5 łana ziemi. Pod koniec XVII w. właścicielami wsi | + | W 1467 r. [[Erazm Konopacki]] (Compaschke) nabył w Gronowie 5,5 łana ziemi. Pod koniec XVII w. właścicielami wsi były rodziny [[Rodzina von Polentz|von Polentzów]] i [[Rodzina von Brunsert|von Brunsertów]]. Wówczas sołtysi Gronowa, posiadający duże uposażenie, byli zobowiązani do konnej służby w zbroi. Pod koniec XVIII w. założono tutaj szkołę pod patronatem szlacheckim, w której nauczano w języku polskim. W XIX w. liczba mieszkańców sukcesywnie rosła. W II poł. XIX w. dobrami senioralnymi władał Fresin, który oddał majątek innemu krewnemu o tym samym nazwisku. W majątku hodowano owce. W 1907 r. właścicielem Gronowa i[[Niewkowo| Niewkowa]] był rotmistrz [[Georg von Fresin]]. W tym okresie funkcjonowała tutaj mleczarnia. W 1939 r. we wsi znajdowały się 83 gospodarstwa domowe, w tym 44 rolnicze, a las na obszarze wiejskim był własnością starostwa powiatowego. |
<br/> | <br/> | ||
Wersja z 13:17, 30 cze 2014
Gronowo | |
| |
Dwór z początku XIX w. Wikipedia [12.09.2013]
| |
Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | mrągowski |
Gmina | Mrągowo |
Sołectwo | Gronowo |
Liczba ludności (2010) | 168 |
Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
Tablice rejestracyjne | NMR |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Gronowo (niem. Gronowen, Grunau) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Mrągowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 168. mieszkańców.
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest w odległości 11 km od Świętej Lipki.
Dzieje miejscowości
Wieś została założona przed 1329 r. Wiadomo, że w 1329 r. komtur Bałgi Konrad Kyburg poświadczył, że Józef, Otto i Gabriel – dotychczasowi posiadacze majątku koło Bożego (wielkości 40. łanów) – odstąpili go Hermanowi Barschau na prawie chełmińskim. Ponadto 10 łanów sołeckich pozostało wolnych od czynszu, a 30 obsadzono jako wieś czynszową. Mieszkańcy otrzymali prawo połowu ryb w Jeziorze Gronowskim. W 1414 r. Gronowo wchodziło w skład dóbr rycerskich.
W 1467 r. Erazm Konopacki (Compaschke) nabył w Gronowie 5,5 łana ziemi. Pod koniec XVII w. właścicielami wsi były rodziny von Polentzów i von Brunsertów. Wówczas sołtysi Gronowa, posiadający duże uposażenie, byli zobowiązani do konnej służby w zbroi. Pod koniec XVIII w. założono tutaj szkołę pod patronatem szlacheckim, w której nauczano w języku polskim. W XIX w. liczba mieszkańców sukcesywnie rosła. W II poł. XIX w. dobrami senioralnymi władał Fresin, który oddał majątek innemu krewnemu o tym samym nazwisku. W majątku hodowano owce. W 1907 r. właścicielem Gronowa i Niewkowa był rotmistrz Georg von Fresin. W tym okresie funkcjonowała tutaj mleczarnia. W 1939 r. we wsi znajdowały się 83 gospodarstwa domowe, w tym 44 rolnicze, a las na obszarze wiejskim był własnością starostwa powiatowego.
Kultura
We wsi działa świetlica.
Ludzie związani z miejscowością
Na kartach historii wsi zapisał się komtur Bałgi Konrad Kyburg.
Zabytki
We wsi zachował się dworek z początku XIX w.
Bibliografia
- Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. II, Warszawa 1881, 927 ss.
- Wikipedia [12.09.2013]
- Bank Danych Lokalnych GUS [30.06.2014]
Zobacz też
Mrągowo - informacja turystyczna [12.09.2013]