Kozłowo: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Zabytki) |
|||
| Linia 31: | Linia 31: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
| − | <big>'''Kozłowo'''</big> (niem. Gorrau , od 1938 r. Gorau) – wieś gminna w Polsce w [[województwo warmińsko - mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[ powiat nidzicki |powiecie nidzickim]], w [[gmina | + | <big>'''Kozłowo'''</big> (niem. Gorrau , od 1938 r. Gorau) – [[wieś gminna]] w Polsce w [[województwo warmińsko - mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat nidzicki |powiecie nidzickim]], w [[Kozłowo (gmina wiejska)|gminie Kozłowo]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[podział administracyjny| administracyjnie]] do [[województwo olsztyńskie |województwa olsztyńskiego]]. Obecnie miejscowość jest siedzibą [[Kozłowo (gmina wiejska)|gminy Kozłowo]]. |
| Linia 37: | Linia 37: | ||
=== Charakterystyka fizjograficzna === | === Charakterystyka fizjograficzna === | ||
| − | Miejscowość położona jest na terenie [[gmina | + | Miejscowość położona jest na terenie [[Kozłowo (gmina wiejska)|gminy Kozłowo]] przez, którą przepływają dwie rzeki – [[Rzeka Nida|Nida]] i [[Rzeka Szkotówka|Szkotówka]], łącząc się tworzą rzekę [[Rzeka Wkra|Wkrę]] – dopływ Narwi. Ponadto znajduje się tu 9 jezior o pow. 347 ha. Większe z nich to: [[Jezioro Kownatki]], [[Jezioro Kąty]] oraz [[Jezioro Szkotowskie]]. |
<br/> | <br/> | ||
=== Dzieje miejscowości === | === Dzieje miejscowości === | ||
| − | Pierwsza nazwa wsi Kozłowo zanikła w XV w. Wtedy pojawiła się nazwa Wildenaw pochodząca od zamożnej rodziny posiadającej majątki w [[powiat działdowski |powiecie działdowskim]] i [[powiat szestyński| powiecie szestyńskim]]. W 1328 r. wieś lokowali Polacy: Dobiesława i Wenzenslau na [[prawo chełmińskie |prawie chełmińskim]]. Komtur dzierzgoński Luther von Braunschweig nadał im 120 [[łan| łanów]] w Gross i Klien Koslau. Bracia otrzymali 19 lat [[wolnizna| wolnizny]] i zobowiązani zostali do wystawiania na wojnę trzech zbrojnych. W 1437 r. Małe i Duże Kozłowo wymieniano razem. W 1478 r. miejscowość należała do Albrechta Bartnickiego. W 1583 r. gospodarowało tu 4 [[junkier |junkierów]]. Folwark obejmował 17 | + | Pierwsza nazwa wsi Kozłowo zanikła w XV w. Wtedy pojawiła się nazwa Wildenaw pochodząca od zamożnej rodziny posiadającej majątki w [[powiat działdowski |powiecie działdowskim]] i [[powiat szestyński| powiecie szestyńskim]]. W 1328 r. wieś lokowali Polacy: Dobiesława i Wenzenslau na [[prawo chełmińskie |prawie chełmińskim]]. Komtur dzierzgoński [[Luther von Braunschweig]] nadał im 120 [[łan| łanów]] w Gross i Klien Koslau. Bracia otrzymali 19 lat [[wolnizna| wolnizny]] i zobowiązani zostali do wystawiania na wojnę trzech zbrojnych. W 1437 r. Małe i Duże Kozłowo wymieniano razem. W 1478 r. miejscowość należała do Albrechta Bartnickiego. W 1583 r. gospodarowało tu 4 [[junkier |junkierów]]. Folwark obejmował 17 łanów, a chłopi zajmowali 70 ½ łana. Na 19 ½ łanach znajdowało się 4 wolnych. W 1772 r. wieś w większości należała do: Theophila von der Oelsnitz i Christopha Friedricha Niklowitza. |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 56: | Linia 56: | ||
===Kultura=== | ===Kultura=== | ||
| + | We wsi znajduje się [[Gminna Biblioteka Publiczna w Kozłowie|Gminna Biblioteka Publiczna]],[[Gminne Centrum Kultury i Sportu w Kozłowie| Gminne Centrum Kultury i Sportu]]. | ||
| − | + | W 1977 r. zorganizowano tu [[lkwim:Ogólnopolski Plener Malarski „Kozłowo ‘77”|Ogólnopolski Plener Malarski]]. Plenery malarskie odbywały się także w ramach projektu [[lkwim:Projekt „Sojusz świata pracy z kulturą i sztuką” na Warmii i Mazurach|Projekt „Sojusz świata pracy z kulturą i sztuką” na Warmii i Mazurach]]. | |
| + | |||
| + | Działają tutaj również następujące stowarzyszenia: [[KEKS - Kozłowska Ekologiczna Kuźnia Smaku w Kozłowie|KEKS - Kozłowska Ekologiczna Kuźnia Smaku]], [[Stowarzyszenie Promujmy Kozłowo non omnis moriar w Kozłowie|Stowarzyszenie Promujmy Kozłowo non omnis moriar]], [[Stowarzyszenie Rozwoju Gminy Kozłowo w Kozłowie|Stowarzyszenie Rozwoju Gminy Kozłowo]], [[Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne Ziemia Kozłowska w Kozłowie|Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne Ziemia Kozłowska]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
===Edukacja=== | ===Edukacja=== | ||
| − | We wsi | + | We wsi istnieje [[Zespół Szkolno-Przedszkolny w Kozłowie|Zespół Szkolno-Przedszkolny]], [[Szkoła Podstawowa w Kozłowie|Szkoła Podstawowa]] oraz [[Gimnazjum Publiczne w Kozłowie|Gimnazjum Publiczne]] i [[Centrum Kształcenia w Kozłowie|Centrum Kształcenia]]. |
| + | |||
| + | <br/> | ||
| + | |||
| + | === Religia === | ||
| + | W Kozłowie znajduje się siedziba lokalnej [[Parafia pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Kozłowie |parafii rzymskokatolickiej pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła]]. We wsi znajduje się także stacja kaznodziejska [[Parafia Ewangelicko-Augsburska w Nidzicy |parafii ewangelicko-augsburskiej w Nidzicy]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| Linia 79: | Linia 87: | ||
=== Zabytki=== | === Zabytki=== | ||
| − | We wsi zachowały się pozostałości po centralnej części [[ | + | We wsi zachowały się pozostałości po centralnej części [[Park w Kozłowie|parku przylegającego do dworu]] w XIX w. oraz [[lkwim:Kościół pw. św. Apostołów Piotra i Pawła w Kozłowie|barokowy kościół]] z lat 1733-1738. |
[[File:Kozłowo.jpg|300px| thumb|Kozłowo, źródło: [http://kozlowo.wm.pl/94849,Kozlowo-na-starych-fotografiach.html#axzz2efOzMwOo Kozłowo], 12.09.2013.]] | [[File:Kozłowo.jpg|300px| thumb|Kozłowo, źródło: [http://kozlowo.wm.pl/94849,Kozlowo-na-starych-fotografiach.html#axzz2efOzMwOo Kozłowo], 12.09.2013.]] | ||
| Linia 90: | Linia 98: | ||
Wijaczka Jacek, ''Dzieje wsi do końca XVIII wieku'', [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, s. 165 - 202. | Wijaczka Jacek, ''Dzieje wsi do końca XVIII wieku'', [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, s. 165 - 202. | ||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| Linia 102: | Linia 109: | ||
<br> | <br> | ||
| − | + | ||
| − | [[ | + | [[Kategoria: Powiat nidzicki]] |
| + | [[Kategoria: Kozłowo (gmina wiejska)]] | ||
| + | [[Kategoria: Wsie gminne]] | ||
| + | [[Kategoria: 1301-1400]] | ||
Wersja z 13:05, 15 lip 2014
| Kozłowo | |
| | |
 Herb Kozłowa, źródło: Gmina Kozłowo, 12.09.2013.
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś gminna |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko - mazurskie |
| Powiat | nidzicki |
| Gmina | Kozłowo |
| Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) | Pole-obowiązkowe |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Kod pocztowy | 13 - 124 |
| Tablice rejestracyjne | NNI |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Kozłowo | |
| Położenie na mapie Polski  Kozłowo | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Kozłowo (niem. Gorrau , od 1938 r. Gorau) – wieś gminna w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nidzickim, w gminie Kozłowo. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. Obecnie miejscowość jest siedzibą gminy Kozłowo.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Miejscowość położona jest na terenie gminy Kozłowo przez, którą przepływają dwie rzeki – Nida i Szkotówka, łącząc się tworzą rzekę Wkrę – dopływ Narwi. Ponadto znajduje się tu 9 jezior o pow. 347 ha. Większe z nich to: Jezioro Kownatki, Jezioro Kąty oraz Jezioro Szkotowskie.
Dzieje miejscowości
Pierwsza nazwa wsi Kozłowo zanikła w XV w. Wtedy pojawiła się nazwa Wildenaw pochodząca od zamożnej rodziny posiadającej majątki w powiecie działdowskim i powiecie szestyńskim. W 1328 r. wieś lokowali Polacy: Dobiesława i Wenzenslau na prawie chełmińskim. Komtur dzierzgoński Luther von Braunschweig nadał im 120 łanów w Gross i Klien Koslau. Bracia otrzymali 19 lat wolnizny i zobowiązani zostali do wystawiania na wojnę trzech zbrojnych. W 1437 r. Małe i Duże Kozłowo wymieniano razem. W 1478 r. miejscowość należała do Albrechta Bartnickiego. W 1583 r. gospodarowało tu 4 junkierów. Folwark obejmował 17 łanów, a chłopi zajmowali 70 ½ łana. Na 19 ½ łanach znajdowało się 4 wolnych. W 1772 r. wieś w większości należała do: Theophila von der Oelsnitz i Christopha Friedricha Niklowitza.
W 1733 r. w Kozłowie postawiono murowany kościół, który do 1945 r. był własnością ewangelików. Wiadomo, że miejscowość w 1818 r. była wsią chłopską wraz z folwarkiem. W XIX w. powstała tutaj również szkoła. Do 1945 r. na terenie majątku zajmowano się hodowlą bydła i mleczarstwem. W 1818 r. było tu ok. 100 mieszkańców, a w 1939 r. - 340. W Kozłowie istniał dwór wraz z założeniem parkowym.
Gospodarka
We wsi istnieje wiele małych przedsiębiorstw i firm z branży: budowlano-remontowej, samochodowej, usługowo-handlowej, transportowej, fryzjerskiej, fotograficznej, spożywczej i odzieżowe. Funkcjonują w Kozłowie również: Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej, agroturystyki i hotele.
Kultura
We wsi znajduje się Gminna Biblioteka Publiczna, Gminne Centrum Kultury i Sportu.
W 1977 r. zorganizowano tu Ogólnopolski Plener Malarski. Plenery malarskie odbywały się także w ramach projektu Projekt „Sojusz świata pracy z kulturą i sztuką” na Warmii i Mazurach.
Działają tutaj również następujące stowarzyszenia: KEKS - Kozłowska Ekologiczna Kuźnia Smaku, Stowarzyszenie Promujmy Kozłowo non omnis moriar, Stowarzyszenie Rozwoju Gminy Kozłowo, Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne Ziemia Kozłowska.
Edukacja
We wsi istnieje Zespół Szkolno-Przedszkolny, Szkoła Podstawowa oraz Gimnazjum Publiczne i Centrum Kształcenia.
Religia
W Kozłowie znajduje się siedziba lokalnej parafii rzymskokatolickiej pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła. We wsi znajduje się także stacja kaznodziejska parafii ewangelicko-augsburskiej w Nidzicy.
Opieka społeczna
We wsi funkcjonuje Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej.
Ludzie związani z miejscowością
Z miejscowością związana jest postać Andrzeja Śmietanko - polityka, posła na Sejm II kadencji, byłego ministra rolnictwa.
Wójtem gminy jest Jacek Jankowski.
Zabytki
We wsi zachowały się pozostałości po centralnej części parku przylegającego do dworu w XIX w. oraz barokowy kościół z lat 1733-1738.
Bibliografia
Bałdowski Jan, Przewodnik. Warmia, Mazury, Suwalszczyzna, Warszawa 1996, 382 ss.
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. IV, Warszawa 1883, 963 ss.
Wijaczka Jacek, Dzieje wsi do końca XVIII wieku, [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, s. 165 - 202.
Zobacz też
http://www.lotpn.nidzica.pl/?page=15&lang=1&Gmina-Kozlowo.html
