Końcewo: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Charakterystyka fizjograficzna) |
|||
| Linia 31: | Linia 31: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
| − | <big>''' Końcewo''' (dawniej Kończewo, niem. ''Konzewen'', od 1938 r. ''Warnold'') – [[wieś sołecka]] w Polsce, położona w [[województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat piski | powiecie piskim]], w [[ | + | <big>''' Końcewo''' (dawniej Kończewo, niem. ''Konzewen'', od 1938 r. ''Warnold'') – [[wieś sołecka]] w Polsce, położona w [[województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat piski | powiecie piskim]], w [[Ruciane-Nida (gmina miejsko-wiejska)|gminie Ruciane-Nida]]. W latach 1945-1972 wieś należała do gminy (gromady) [[Gmina Wejsuny|Wejsuny]]. W latach 1975-1998 miejscowość [[podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 40: | Linia 40: | ||
=== Dzieje miejscowości === | === Dzieje miejscowości === | ||
| − | Wieś powstała w 1758 roku jako osada szkatułowa. Wedle legendy nazwa wsi pochodzi od słowa „koniec” – przybywający z południa osadnicy po dotarciu do tego miejsca mieli ponoć twierdzić, iż jest to koniec ich drogi, ponieważ jeziora i puszcza stanowiły przeszkodę nie do pokonania. Osadnicy dotarli jednak i dalej – do [[Głodowo|Głodowa]] – lecz tu głód i zarazy ich zdziesiątkowały. Wedle nieco innej wersji: w Końcewie miał się kończyć głód, który doskwierał rybakom na przednówku w Głodowie. | + | Wieś powstała w 1758 roku jako [[osada szkatułowa]]. Wedle legendy nazwa wsi pochodzi od słowa „koniec” – przybywający z południa osadnicy po dotarciu do tego miejsca mieli ponoć twierdzić, iż jest to koniec ich drogi, ponieważ jeziora i puszcza stanowiły przeszkodę nie do pokonania. Osadnicy dotarli jednak i dalej – do [[Głodowo|Głodowa]] – lecz tu głód i zarazy ich zdziesiątkowały. Wedle nieco innej wersji: w Końcewie miał się kończyć głód, który doskwierał rybakom na przednówku w Głodowie. |
Szkoła we wsi powstała w 1761 roku. W 1935 roku uczęszczało do niej 43 dzieci, pracował jeden nauczyciel. | Szkoła we wsi powstała w 1761 roku. W 1935 roku uczęszczało do niej 43 dzieci, pracował jeden nauczyciel. | ||
| − | Po [[II wojna światowa | + | Po [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach |II wojnie światowej]] istniał we wsi punkt biblioteczny (1960-1970), sklep spożywczy (1962-1966); w 1967 roku wieś zelektryfikowano. Przejściowo (1969-1978) działała w Końcewie szkoła jednoklasowa, później czteroklasowa. W Końcewie działał również [[Państwowe Gospodarstwo Rolne |PGR]], [[Ochotnicza Straż Pożarna w Końcewie|Ochotnicza Straż Pożarna]] i Koło Gospodyń Wiejskich, a pod koniec lat 80. również zakład remontowo-budowlany. |
Aktualnie wieś jest siedzibą [[sołectwo|sołectwa]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Stefan Murach]]<ref> http://www.ruciane-nida.pl/strona-92-Solectwa.html [data dostępu: 30.08.2013]</ref>. | Aktualnie wieś jest siedzibą [[sołectwo|sołectwa]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Stefan Murach]]<ref> http://www.ruciane-nida.pl/strona-92-Solectwa.html [data dostępu: 30.08.2013]</ref>. | ||
| Linia 73: | Linia 73: | ||
*Dawny cmentarz ewangelicki z początku XX wieku, na południowy zachód od wsi | *Dawny cmentarz ewangelicki z początku XX wieku, na południowy zachód od wsi | ||
*Dawny cmentarz ewangelicki, na północ od wsi | *Dawny cmentarz ewangelicki, na północ od wsi | ||
| − | *Zespół leśniczówki z początku XX wieku: leśniczówka i dwa budynki gospodarcze, [[ | + | *Zespół leśniczówki z początku XX wieku: leśniczówka i dwa budynki gospodarcze, [[Końcewo Leśniczówka]] |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 95: | Linia 95: | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | [[Kategoria: Powiat piski]] | |
| − | + | [[Kategoria: Ruciane-Nida (gmina miejsko-wiejska)]] | |
| − | + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | |
| − | + | [[Kategoria: 1701-1800]] | |
| − | [[ | ||
Wersja z 14:42, 15 lip 2014
| Końcewo | |
| | |
| Pole-obowiązkowe Pole-obowiązkowe
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | piski |
| Gmina | Ruciane-Nida |
| Liczba ludności (2010) | 90 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 87 |
| Kod pocztowy | 12-220 |
| Tablice rejestracyjne | NPI |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Końcewo | |
| Położenie na mapie Polski  Końcewo | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Końcewo (dawniej Kończewo, niem. Konzewen, od 1938 r. Warnold) – wieś sołecka w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Ruciane-Nida. W latach 1945-1972 wieś należała do gminy (gromady) Wejsuny. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
Spis treści
[ukryj]Charakterystyka fizjograficzna
Wieś położona jest w północnej części Puszczy Piskiej, 10 km na północny wschód od Rucianego-Nidy i 3,5 km od wsi Wejsuny. Około 1,5 km na zachód od wsi leży Jezioro Warnołty, które przez zatokę Szyba łączy się z jeziorem Śniardwy. W pobliżu wsi, na wschodnim brzegu Jeziora Warnołty, znajdują się bindugi: Cegielnia i Przy Borku. Dolina położona w lesie na południe od wsi nosi nazwę Francuski Dół. Na północny zachód od wsi leżało dawniej jezioro Końcewo o powierzchni ok. 38 ha, które zarosło i zamieniło się w bagniste łąki (Bagno Końcewskie).
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w 1758 roku jako osada szkatułowa. Wedle legendy nazwa wsi pochodzi od słowa „koniec” – przybywający z południa osadnicy po dotarciu do tego miejsca mieli ponoć twierdzić, iż jest to koniec ich drogi, ponieważ jeziora i puszcza stanowiły przeszkodę nie do pokonania. Osadnicy dotarli jednak i dalej – do Głodowa – lecz tu głód i zarazy ich zdziesiątkowały. Wedle nieco innej wersji: w Końcewie miał się kończyć głód, który doskwierał rybakom na przednówku w Głodowie.
Szkoła we wsi powstała w 1761 roku. W 1935 roku uczęszczało do niej 43 dzieci, pracował jeden nauczyciel.
Po II wojnie światowej istniał we wsi punkt biblioteczny (1960-1970), sklep spożywczy (1962-1966); w 1967 roku wieś zelektryfikowano. Przejściowo (1969-1978) działała w Końcewie szkoła jednoklasowa, później czteroklasowa. W Końcewie działał również PGR, Ochotnicza Straż Pożarna i Koło Gospodyń Wiejskich, a pod koniec lat 80. również zakład remontowo-budowlany.
Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Stefan Murach[1].
Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych
1857 – 92 osoby
1864 – 119 osób
1867 – 101 osób
1939 – 372 osoby, 44 gospodarstwa
1945 – 90 osób
1970 – 154 osoby, 27 gospodarstw
1978 - 121 osób, 18 gospodarstw
1987 – 134 osoby
Zabytki:
- Kilka przykładów budownictwa z początku XX wieku: domy nr 3, 7, 12, 13, 18
- Dawny cmentarz ewangelicki z początku XX wieku, na południowy zachód od wsi
- Dawny cmentarz ewangelicki, na północ od wsi
- Zespół leśniczówki z początku XX wieku: leśniczówka i dwa budynki gospodarcze, Końcewo Leśniczówka
Bibliografia:
- Hippel Rudolf von, Przegląd statystycznych i innych uwarunkowań powiatu Johannisburg na podstawie przeprowadzonego spisu powszechnego w dniu 3 grudnia 1867 r. wg zestawienia starosty von Hippela w roku 1868, Znad Pisy, nr 19-20, 2010-2011, s. 83-157.
- Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany, red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.
- Pawlicki Ryszard Wojciech, Sikorski Piotr, Wierzba Marek, Ziemia Orzyska. Przewodnik po ścieżkach rowerowych, Orzysz 2004.
- Pisz. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.
- Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
- Śliwiński Józef, Z dziejów Rucianego-Nidy i okolic, Olsztyn 1993.
- Żurkowska Tekla, Mazurskie cmentarze. Symbole w krajobrazie, Olsztyn 2008.
- Bank Danych Lokalnych GUS: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu: 10.09.2013]
- Deutsche Verwaltungsgeschichte: http://www.verwaltungsgeschichte.de/johannisburg.html [data dostępu: 10.09.2013]
- Gminna Ewidencja Zabytków www.bip.ruciane-nida.pl/zalaczniki/prawo/130215093910.pdf [data dostępu: 10.09.2013]
- Wojewódzka Ewidencja Zabytków http://www.wuoz.olsztyn.pl/ [data dostępu: 10.09.2013]
Przypisy
- Skocz do góry ↑ http://www.ruciane-nida.pl/strona-92-Solectwa.html [data dostępu: 30.08.2013]
