Jedwabno: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
| Linia 7: | Linia 7: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Jedwabna | |dopełniacz wsi = Jedwabna | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = Jedwabno.jpg |
|opis zdjęcia = Kościół pw. św. Józefa w Jedwabnie | |opis zdjęcia = Kościół pw. św. Józefa w Jedwabnie | ||
|rodzaj miejscowości = wieś gminna | |rodzaj miejscowości = wieś gminna | ||
Wersja z 16:23, 18 lip 2014
| Jedwabno | |||
| | |||
| |||
 Kościół pw. św. Józefa w Jedwabnie
| |||
| Rodzaj miejscowości | wieś gminna | ||
| Państwo |  Polska
| ||
| Województwo | warmińsko-mazurskie | ||
| Powiat | szczycieński | ||
| Gmina | Jedwabno | ||
| Liczba ludności (2011) | 3 719 | ||
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 | ||
| Kod pocztowy | 14-140 | ||
| Tablice rejestracyjne | NOS | ||
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Jedwabno | |||
| Położenie na mapie Polski  Jedwabno | |||
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |||
Jedwabno (niem. Jedwabno, Gedwangen) – wieś gminna położona w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Jedwabno.
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Siedziba gminy Jedwabno.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Miejscowość położona na pograniczu Pojezierza Olsztyńskiego i Równiny Mazurskiej, w odległości 19 km na południowy zachód od Szczytna.
Dzieje miejscowości
Miejscowość w źródłach występowała początkowo jako Gedewewe, co wskazuje jej staropruskie pochodzenie.
Osada powstała na miejscu grodziska i osady staropruskiej. W 1380 roku Krzyżacy wznieśli na tym obszarze zameczek myśliwski. Jedwabno posiadało tradycję wsi bartnickiej, o której wspominają źródła z 1436 roku. Przed 1579 rokiem działała w Jedwabnie parafia. W 1872 roku wieś liczyła 246 mieszkańców.
Podczas akcji germanizacyjnej nazw miejscowych i fizjograficznych utrwalona historycznie nazwa niemiecka Jedwabno została w 1938 roku zastąpiona przez administrację nazistowską formą Gedwangen. W 1939 roku Jedwabno liczyło 1 288 mieszkańców.
W miejscowości działa jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej.
Aktualnie funkcję wójta pełni Krzysztof Otulakowski[1].
Kultura
W miejscowości działa Gminny Ośrodek Kultury[2] ,Gminna Biblioteka Publiczna[3] ,Stowarzyszenie Kulturalne Tanecznik oraz Stowarzyszenie Przyjaciół Jedwabna. Od 1984 r. działa tutaj Zespół Pieśni i Tańca „Jedwabno”, od 2004 r. organizowane są międzynarodowe plenery rysunku, a w latach 2004-2007 organizowano tu Międzynarodowy Konkurs na Rysunek Satyryczny „Jaka bede…”.
Sport
W miejscowości istnieją dwa kluby sportowe: Uczniowski Klub Sportowy Bocian oraz Klub Sportowy ''Zryw Jedwabno''.
Szkolnictwo
W Jedwabnie funkcjonuje zespół szkół[4] oraz przedszkole.
Religia
Znajdujący się w Jedwabnie kościół rzymskokatolicki jest siedzibą parafii pw. św. Józefa i Matki Boskiej Częstochowskiej. We wsi znajduje się także filiał parafii ewangelicko-augsburskiej z siedzibą w Pasymiu.
Zabytki:
- Kościół pw. św. Józefa i Matki Boskiej Częstochowskiej z 1932 roku
- Budynek dawnej plebanii klasycystycznej z XVIII wieku
- Secesyjna willa z początków XX wieku,zlokalizowana przy ul. 1 Maja 63
- Na dawnym cmentarzu wiejskim (lokalizacja nie ustalona) znajduje się pojedyncza kwatera wojenna 1 żołnierza niemieckiego i 7 żołnierzy rosyjskich, poległych w dniach 16-18 sierpnia 1914 roku
Ludzie związani z miejscowością
- Jadwiga Meyka (ur. 1939) - instruktor tańca, choreograf Zespołu Pieśni i Tańca „Jedwabno”
- Jan Suwała 1933-2003) - ksiądz, rzeźbiarz, twórca Galerii Rzeźby Sakralnej w Gąsiorowie, proboszcz miejscowej parafii w latach 1972-1983
- Urszula Porycka-Krawczewska - nauczycielka plastyki w Szkole Podstawowej w Jedwabnie, animatorka kultury, jedna z inicjatorek i organizatorek Galerii Sztuki działającej w latach 1999-2001 w Gminnym Ośrodku Kultury w Jedwabnie, malarka, grafik
Przyroda
- W odległości około 5 km na południowy-zachód od miejscowości znajduje się Rezerwat Przyrody Dęby Napiwodzkie.
Bibliografia:
- Morąg. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973.
- Knercer Wiktor, Cmentarze wojenne z okresu I wojny światowej w województwie olsztyńskim, Warszawa 1995.
- Kossert Andreas, Mazury. Zapomniane Południe dawnych Prus Wschodnich, przeł. Barbara Ostrowska, Warszawa 2004.
- Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej, Olsztyn 1998.
- Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu, red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
- Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
- Bank Danych Lokalnych GUS:http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu:]
- Deutsche Verwaltungsgeschichte: http://www.verwaltungsgeschichte.de/osterode.html
Przypisy
- ↑ http://www.jedwabno.pl/wladze-gminy[data dostępu: 10.09.2013]
- ↑ http://gokjedwabno.blogspot.com/[data dostępu: 10.09.2013]
- ↑ www.bibliotekajedwabno.bloog.pl[data dostępu: 10.09.2013]
- ↑ http://www.zsjedwabno.xt.pl [data dostępu: 10.09.2013]
