Kruszewo: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
|nazwa = Kruszewo | |nazwa = Kruszewo | ||
| Linia 7: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Kruszewa | |dopełniacz wsi = Kruszewa | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
|rodzaj miejscowości = wieś sołecka | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 30: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }}<br/> |
| − | < | + | ''' Kruszewo''' (niem. ''Krussewen'',od 1938 r. ''Erztal'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat piski|powiecie piskim]], w [[Biała Piska (gmina miejsko-wiejska)|gminie Biała Piska]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 121 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Janusz Lendzioszek]] <ref> [http://bialapiska.eu/index.php?option=com_content&task=view&id=18&Itemid=22/ Strona Gminy Biała Piska] [20.09.2013]]</ref>. |
| − | + | <br/><br/> | |
| − | W latach | ||
| + | == Położenie == | ||
| + | Wieś położona jest położona na terenie [[Pojezierze Ełckie|Pojezierza Ełckiego]], wchodzącego w skład [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]], w odległości 5 km na północny wschód od [[Biała Piska|Białej Piskiej]]. W pobliżu wsi (między Kruszewem a [[Konopki|Konopkami]]) znajduje się [[Góra Biała Góra |Biała Góra]], pagórek o wysokości 154 m n.p.m. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | == Dzieje miejscowości == |
| − | Wieś | + | Wieś powstała prawdopodobnie w 1526 roku, gdy [[Paweł Ozor]] uzyskał potwierdzenie na swe dobra w [[Pawłocin|Pawłocinie]], liczące 30 łanów na [[Prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]]. Tenże Paweł w 1529 roku sprzedał połowę swego majątku – właśnie Kruszewo – niejakim: Mikołajowi, Markowi, Janowi, Wielisławowi i ich matce Katarzynie. Samodzielnie Kruszewo wystąpiło w roku 1579. W XVI wieku wieś występowała pod nazwami ''Kruschowo'' bądź ''Krischofa''. W wyniku epidemia dżumy, która dotarła do wsi w czerwcu 1710 roku, populacja Kruszewa znacznie się zmniejszyła (zmarło 83 mieszkańców). |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
Szkołę we wsi założono w 1900 roku. W 1935 roku pracował w niej jeden nauczyciel, zaś uczęszczało 35 dzieci. | Szkołę we wsi założono w 1900 roku. W 1935 roku pracował w niej jeden nauczyciel, zaś uczęszczało 35 dzieci. | ||
| − | Aktualnie wieś jest siedzibą | + | |
| + | Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa. | ||
| + | |||
| − | Liczba mieszkańców | + | Liczba mieszkańców w poszczególnych latach: |
| − | 1857 – 144 osoby | + | *1857 r. – 144 osoby |
| − | 1939 – 186 osób | + | *1939 r. – 186 osób |
| − | + | ==Szkolnictwo== | |
| − | + | Obecnie dzieci z Kruszewa uczęszczają do [[Szkoła Podstawowa w Białej Piskiej|szkoły podstawowej]] w Białej Piskiej lub w [[Szkoła Podstawowa w Skarżynie|Skarżynie]], młodzież do [[Publiczne Gimnazjum w Białej Piskiej |gimnazjum w Białej Piskiej]]. | |
| − | Obecnie dzieci z Kruszewa uczęszczają do [[Szkoła | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Zabytki == | |
| − | * | + | *budynek szkoły z początku XX wieku, murowany |
| − | * | + | *dom murowany (nr 7), z początku XX wieku |
| − | * | + | *dawny [[Cmentarz ewangelicki w Kruszewie |cmentarz ewangelicki]] z XIX wieku |
| − | |||
| − | + | == Bibliografia == | |
#Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. I, Olsztyn 2011. | #Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. I, Olsztyn 2011. | ||
#Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002. | #Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002. | ||
| − | #Białuński Grzegorz, ''Przyczynek do przebiegu zarazy dżumy w starostwie piskim w latach | + | #Białuński Grzegorz, ''Przyczynek do przebiegu zarazy dżumy w starostwie piskim w latach 1709–1711'', Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, ss. 51–57. |
#''Pisz. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970. | #''Pisz. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970. | ||
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen'', Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857. | #''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen'', Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857. | ||
| − | # | + | #[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [25.08.2013] |
| − | # | + | #[http://www.verwaltungsgeschichte.de/johannisburg.html/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [25.08.2013] |
| − | # | + | #[http://www.bip.bialapiska.pl/ Strona Urzędu Gminy Biała Piska] [25.08.2013] |
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
Wersja z 16:41, 23 lip 2014
| Kruszewo | |
| | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | piski |
| Gmina | Biała Piska |
| Liczba ludności (2010) | 121 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 87 |
| Kod pocztowy | 12-230 |
| Tablice rejestracyjne | NPI |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Kruszewo | |
| Położenie na mapie Polski  Kruszewo | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Kruszewo (niem. Krussewen,od 1938 r. Erztal) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Biała Piska. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. W 2010 roku wieś liczyła 121 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Janusz Lendzioszek [1].
Położenie
Wieś położona jest położona na terenie Pojezierza Ełckiego, wchodzącego w skład Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, w odległości 5 km na północny wschód od Białej Piskiej. W pobliżu wsi (między Kruszewem a Konopkami) znajduje się Biała Góra, pagórek o wysokości 154 m n.p.m.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała prawdopodobnie w 1526 roku, gdy Paweł Ozor uzyskał potwierdzenie na swe dobra w Pawłocinie, liczące 30 łanów na prawie chełmińskim. Tenże Paweł w 1529 roku sprzedał połowę swego majątku – właśnie Kruszewo – niejakim: Mikołajowi, Markowi, Janowi, Wielisławowi i ich matce Katarzynie. Samodzielnie Kruszewo wystąpiło w roku 1579. W XVI wieku wieś występowała pod nazwami Kruschowo bądź Krischofa. W wyniku epidemia dżumy, która dotarła do wsi w czerwcu 1710 roku, populacja Kruszewa znacznie się zmniejszyła (zmarło 83 mieszkańców).
Szkołę we wsi założono w 1900 roku. W 1935 roku pracował w niej jeden nauczyciel, zaś uczęszczało 35 dzieci.
Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.
Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:
- 1857 r. – 144 osoby
- 1939 r. – 186 osób
Szkolnictwo
Obecnie dzieci z Kruszewa uczęszczają do szkoły podstawowej w Białej Piskiej lub w Skarżynie, młodzież do gimnazjum w Białej Piskiej.
Zabytki
- budynek szkoły z początku XX wieku, murowany
- dom murowany (nr 7), z początku XX wieku
- dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku
Bibliografia
- Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. I, Olsztyn 2011.
- Białuński Grzegorz, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
- Białuński Grzegorz, Przyczynek do przebiegu zarazy dżumy w starostwie piskim w latach 1709–1711, Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, ss. 51–57.
- Pisz. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.
- Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
- Bank Danych Lokalnych GUS [25.08.2013]
- Deutsche Verwaltungsgeschichte [25.08.2013]
- Strona Urzędu Gminy Biała Piska [25.08.2013]
Przypisy
- ↑ Strona Gminy Biała Piska [20.09.2013]]
