Zawady: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Charakterystyka fizjograficzna) |
|||
Linia 31: | Linia 31: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
− | <big>'''Zawady'''</big> (niem. Sawalden, Sawaden, od 1938 r. Herzogsau) – [[wieś sołecka]] w Polsce w [[ | + | <big>'''Zawady'''</big> (niem. Sawalden, Sawaden, od 1938 r. Herzogsau) – [[wieś sołecka]] w Polsce w [[Województwo warmińsko-mazurskie |województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat nidzicki |powiecie nidzickim]], w [[Janowo (gmina wiejska)| gminie Janowo]]. W latach 1975-1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie |województwa olsztyńskiego]]. |
<br/> | <br/> | ||
=== Charakterystyka fizjograficzna === | === Charakterystyka fizjograficzna === | ||
− | Miejscowość położona jest na terenie [[gmina | + | Miejscowość położona jest na terenie [[Janowo (gmina wiejska)|gminy Janowo]], która znajduje się w zasięgu trzech mezoregionów fizyczno-geograficznych: [[Równina Kurpiowska|Równiny Kurpiowskiej]],[[Równina Mazurska|Równiny Mazurskiej]], [[Wysoczyzna Ciechanowska|Wysoczyzny Ciechanowskiej]]. Rzeźba terenu Wysoczyzny jest falista, miejscami pagórkowata, z wysokościami rzędu 150-200 m n.p.m. Część wschodnia natomiast równiną sandrową ([[Równina Kurpiowska]]) o rzędnych 140-150 m n.p.m. Miejscami występują tutaj pagórki czołowomorenowe o wysokości względnej do 30 m. Na terenie gminy odnajdziemy osady polodowcowych piasków, żwirów oraz lokalnie glin zwałowych. Ponadto gdzieniegdzie znajdują się płytkie osady – torfy oraz mioceńskie piaski mułkowate. Znaczącą formą morfologiczną jest dolina rzeki [[Rzeka Orzyc |Orzyc]], o szerokości przeważnie od 200 m do 700 m. |
<br/> | <br/> | ||
=== Dzieje miejscowości === | === Dzieje miejscowości === | ||
− | Wieś lokowano w 1571 r. Książę pruski Fryderyk Albrecht nadał 2 [[łan |łany]] sołeckie Brosienowi i Szynowitzowi. Wieś osadzona została na 13 | + | Wieś lokowano w 1571 r. Książę pruski Fryderyk Albrecht nadał 2 [[łan |łany]] sołeckie Brosienowi i Szynowitzowi. Wieś osadzona została na 13 łanach. Mieszkańcy wsi otrzymali przywilej swobodnego połowu ryb w [[Jezioro Sine |Jeziorze Sine]]. Osadnicy zobowiązani byli do płacenia czynszu w wysokości jednej [[pruska grzywna |pruskiej grzywny]] i dwóch kury. W 1625 i 1661 r. we wsi było 6 wolnych chłopów. |
+ | <br/> | ||
+ | |||
+ | W czasie [[potop szwedzki| potopu szwedzkiego]] wieś uległa zniszczeniu, co spowodowało jej wyludnienie. W latach 1753–1783 r. we wsi zamieszkali nowi osadnicy: Michael Ananias, Michael Czarniatzky, George Burdenski, Johan Goetze, Christoph Lukrawka, Martin Kaufmann, Christoph Goetze, Christoph Panetzky, Jan Szepanek. W 1781 r. we wsi było 77 ewangelików, 2 katolików i 2 Żydów. W XIX w. wieś należała do [[powiat niborski |powiatu niborskiego]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
− | + | ===Religia=== | |
+ | Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. św. Wawrzyńca w Muszakach|parafii rzymskokatolickiej pw. św. Wawrzyńca w Muszakach]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
===Ludzie związani z miejscowością=== | ===Ludzie związani z miejscowością=== | ||
− | |||
W kadencji 2011-2015 sołtysem wsi jest [[Iwona Sarnowska]]. | W kadencji 2011-2015 sołtysem wsi jest [[Iwona Sarnowska]]. | ||
Linia 55: | Linia 58: | ||
=== Bibliografia=== | === Bibliografia=== | ||
− | |||
''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. XIV, Warszawa 1893, 960 ss. | ''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. XIV, Warszawa 1893, 960 ss. | ||
Linia 62: | Linia 64: | ||
<br/> | <br/> | ||
− | + | [[Kategoria: Powiat nidzicki]] | |
− | [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Janowo (gmina wiejska)]] |
+ | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | ||
+ | [[Kategoria: 1501-1600]] |
Wersja z 07:25, 31 sie 2014
Zawady | |
| |
Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | nidzicki |
Gmina | Janowo |
Sołectwo | Zawady |
Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) | Pole-obowiązkowe |
Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
Tablice rejestracyjne | NNI |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Zawady (niem. Sawalden, Sawaden, od 1938 r. Herzogsau) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nidzickim, w gminie Janowo. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Miejscowość położona jest na terenie gminy Janowo, która znajduje się w zasięgu trzech mezoregionów fizyczno-geograficznych: Równiny Kurpiowskiej,Równiny Mazurskiej, Wysoczyzny Ciechanowskiej. Rzeźba terenu Wysoczyzny jest falista, miejscami pagórkowata, z wysokościami rzędu 150-200 m n.p.m. Część wschodnia natomiast równiną sandrową (Równina Kurpiowska) o rzędnych 140-150 m n.p.m. Miejscami występują tutaj pagórki czołowomorenowe o wysokości względnej do 30 m. Na terenie gminy odnajdziemy osady polodowcowych piasków, żwirów oraz lokalnie glin zwałowych. Ponadto gdzieniegdzie znajdują się płytkie osady – torfy oraz mioceńskie piaski mułkowate. Znaczącą formą morfologiczną jest dolina rzeki Orzyc, o szerokości przeważnie od 200 m do 700 m.
Dzieje miejscowości
Wieś lokowano w 1571 r. Książę pruski Fryderyk Albrecht nadał 2 łany sołeckie Brosienowi i Szynowitzowi. Wieś osadzona została na 13 łanach. Mieszkańcy wsi otrzymali przywilej swobodnego połowu ryb w Jeziorze Sine. Osadnicy zobowiązani byli do płacenia czynszu w wysokości jednej pruskiej grzywny i dwóch kury. W 1625 i 1661 r. we wsi było 6 wolnych chłopów.
W czasie potopu szwedzkiego wieś uległa zniszczeniu, co spowodowało jej wyludnienie. W latach 1753–1783 r. we wsi zamieszkali nowi osadnicy: Michael Ananias, Michael Czarniatzky, George Burdenski, Johan Goetze, Christoph Lukrawka, Martin Kaufmann, Christoph Goetze, Christoph Panetzky, Jan Szepanek. W 1781 r. we wsi było 77 ewangelików, 2 katolików i 2 Żydów. W XIX w. wieś należała do powiatu niborskiego.
Religia
Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej pw. św. Wawrzyńca w Muszakach.
Ludzie związani z miejscowością
W kadencji 2011-2015 sołtysem wsi jest Iwona Sarnowska.
Bibliografia
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. XIV, Warszawa 1893, 960 ss.
Wijaczka Jacek, Dzieje wsi do końca XVIII wieku, [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, s. 165 - 202.