Kraplewo

Kraplewo
Dwór w Kraplewie. Stan obecny Forum historii Warmii i okolic [09.09.2014]
Rodzaj miejscowości	wieś niesołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	ostródzki
Gmina	Ostróda
Liczba ludności (2010)	321
Strefa numeracyjna	(+48) 89
Kod pocztowy	14-100
Tablice rejestracyjne	NOS
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Kraplewo
Położenie na mapie Polski Kraplewo
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Kraplewo (niem. Kraplau) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Ostróda. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku miejscowość liczyła 321 mieszkańców.

Położenie

Miejscowość położona jest na Mazurach Zachodnich (Pojezierze Iławsko-Ostródzkie), w odległości 7 km na południe od Ostródy.

Dzieje miejscowości

Wieś lokowano w 1351 roku. Wówczas 4 łany ziemi od Jodaka z Kraplewa nabył niejaki Henryk. W 1577 roku do parafii w Kraplewie należały wsie: Brzydowo, Lichtajny, Szyldak. W 1612 roku majątek w Kraplewie przekazano Zygmuntowi Birckhanowi, staroście działdowskiemu. Następnie Kraplewo przeszło pod opiekę książęcą. Pod koniec XIX i na początku XX wieku dobra były własnością rodziny von Wien i obejmowały ponad 700 ha. W 1539 roku Kraplewo było wsią książęcą składającą się z 21 gospodarstw. Nazwa miejscowości wywodzi się od nazwy strumyka Krapel. W latach 1650-1675 majątek w Kraplewie należał do Jerzego i Krzysztofa Fincków. W 1714 roku właścicielem dóbr był niejaki Pentzig. W 1739 roku w miejscowości zbudowano nową szkołę. W 1897 roku na 3400 parafian przypadało 2200 Polaków.

Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach:

• 1820 r. – 147

• 1861 r. – 242

• 1925 r. – 425

• 1939 r. – 349

Ludzie związani z miejscowością

• Dawid Braun (1664–1737) - urodzony w Kraplewie historyk, numizmatyk, uważany za pierwszego badacza numizmatyki polskiej i jednego z pierwszych historyków polskiego parlamentaryzmu

Zabytki

• dwór wybudowany w 2. połowie XIX wieku, rozbudowany w początkach XX wieku; znajdował się pod zarządem Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa (obecnie własność prywatna, przekształcony w pensjonat)
• zabytkowy kościół ewangelicko-metodystyczny (dawniej luterański), wybudowany w 1848 roku, utrzymany w stylu neogotyku angielskiego; obok kościoła pastorówka z końca XIX w, dwór z 1919 roku
• dawny cmentarz ewangelicki.
• w zbiorach Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie znajdują portrety miejscowych pastorów: Jakuba Radzkiego, Jana Samuela Popławskiego.

Turystyka

• przez wieś prowadzi czerwony szlak turystyczny ("Pętla na Dylewską Górę") - przebieg trasy: Brzydowo – Kraplewo – Dziadyk – Ryn – Bednarka – Miejska Wola – Dylewska Góra – Wysoka Wieś – Pietrzwałd – Rudno – Brzydowo

Bibliografia

1. Darmochwał Tomasz, Rumiński Marek Jacek, Warmia. Mazury, Białystok 1998.
2. Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 2001.
3. Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
4. Ostróda. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1976.
5. Rzempołuch Andrzej, Przewodnik po zabytkach sztuki dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 1992.
6. Bank Danych Lokalnych GUS [07.08.2013]
7. Deutsche Verwaltungsgeschichte [07.08.2013]
8. Strona Rowerowa [07.08.2013]
9. Wojewódzka Ewidencja Zabytków [07.08.2013]