Ostrzeszewo: Różnice pomiędzy wersjami
(→Dzieje miejscowości) |
|||
Linia 4: | Linia 4: | ||
|flaga wsi = | |flaga wsi = | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
− | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi = Ostrzeszewa |
|zdjęcie = | |zdjęcie = | ||
|opis zdjęcia = | |opis zdjęcia = | ||
− | |rodzaj miejscowości = | + | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka |
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
|powiat = olsztyński | |powiat = olsztyński | ||
Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
− | ''' Ostrzeszewo ''' (niem. ''Elisenhof'') – | + | ''' Ostrzeszewo ''' (niem. ''Elisenhof'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[Purda (gmina wiejska)|gminie Purda]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny|administracyjnie]] do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 209 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Andrzej Fuszara]]<ref>[http://www.purda.pl/ogoszenia/192-wyniki-wyborow-sotysow-i-rad-soeckich.html/ Strona Gminy Purda] [12.10.2014]</ref>. |
− | + | <br/><br/> | |
− | |||
− | |||
− | <br/> | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
Linia 40: | Linia 37: | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
− | Obszar obecnego Ostrzeszewa był niegdyś wsią miejską. Był to duży niezabudowany teren na obrzeżu gruntów miejskich. Po zakończeniu [[wojny polsko-krzyżackie|wojny | + | Obszar obecnego Ostrzeszewa był niegdyś wsią miejską. Był to duży niezabudowany teren na obrzeżu gruntów miejskich. Po zakończeniu [[wojny polsko-krzyżackie|wojny polsko–krzyżackiej]] w 1521 roku rada miejska Olsztyna zadecydowała, aby wspomniane tereny przeznaczyć na uprawę. Każdy mieszkaniec posiadający prawa miejskie mógł ubiegać się o przydział działki rolnej. Część mieszczan pobudowała po obu stronach traktu kołowego do [[Klebark|Klebarka]] stałe siedziby. Tym sposobem powstała osada zwana wsią miejską. |
− | Przez wiele lat obszar ten był uprawiany. Osada jednak zaczęła zanikać na początku XVIII wieku, kiedy do Ostrzeszewa dotarła | + | Przez wiele lat obszar ten był uprawiany. Osada jednak zaczęła zanikać na początku XVIII wieku, kiedy do Ostrzeszewa dotarła epidemia dżumy (1710). Wieś nie odrodziła się w poprzedniej postaci. Opuszczone grunty jako majątek miejski były oddawane przez magistrat w dzierżawę. W czasie reformy rolnej w roku 1845 majątek nabył od miasta [[Adolf Hipler]] – miejscowy kupiec, ojciec późniejszego kanonika fromborskiego i historyka [[Franciszek Hipler|Franciszka Hiplera]] (1836–1898). Na pamiątkę chrztu swojej córki Elizy – któremu patronowała królowa pruska Elżbieta oraz biskup warmiński [[Józef Geritz|Józef Ambroży Geritz]] – dobra zostały nazwane ''Elisenhof''. W 1858 roku Hipler sprzedał majątek porucznikowi Giseviusovi - bratu ówczesnego landrata, który nabył też [[Jezioro Klebarskie]] i [[Jezioro Skanda| Skanda]]. Gisevius skonfliktował się z magistratem, od którego żądał świadczeń dla dzieci z folwarku na równi z dziećmi miejskimi. Opór rady miejskiej wykorzystał jako swoisty pretekst, aby uzyskać formalne wyłączenie majątku z granic administracyjnych miasta. Nastąpiło to w 1877 roku. W 1889 roku dobra obejmowały obszar 365 ha. |
− | W 1905 roku nowym właścicielem Ostrzeszewa był Hermann Zander, a w 1922 roku | + | W 1905 roku nowym właścicielem Ostrzeszewa był [[Hermann Zander]], a w 1922 roku – [[Carl Friese]]. W 1928 roku majątek poddano przymusowej parcelacji. Dzięki temu w 2. połowie lat 30. powstały na tym terenie 34 gospodarstwa rolne, tworzące osadę wiejską o tej samej nazwie co majątek. |
Obecnie zabudowa wsi łączy się z zabudową Olsztyna na przedłużeniu alei Piłsudskiego. | Obecnie zabudowa wsi łączy się z zabudową Olsztyna na przedłużeniu alei Piłsudskiego. | ||
− | |||
<br/> | <br/> | ||
Linia 53: | Linia 49: | ||
#''Przewodnik turystyczny po gminie Purda'', Purda 2013. | #''Przewodnik turystyczny po gminie Purda'', Purda 2013. | ||
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857. | #''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857. | ||
− | #[http://www.purda.pl/soectwa/ostrzeszewo.html| | + | #[http://www.purda.pl/soectwa/ostrzeszewo.html| Strona Gminy Purda] [12.11.2013] |
− | #[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [ | + | #[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [12.11.2013] |
− | #[http://www.verwaltungsgeschichte.de/allenstein.html| Verwaltungsgeschichte] [ | + | #[http://www.verwaltungsgeschichte.de/allenstein.html| Verwaltungsgeschichte] [12.11.2013] |
− | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} |
Wersja z 18:23, 12 paź 2014
Ostrzeszewo | |
| |
Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | olsztyński |
Gmina | Purda |
Liczba ludności (2010) | 209 |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Ostrzeszewo (niem. Elisenhof) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Purda. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 209 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Andrzej Fuszara[1].
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest na Pojezierzu Olsztyńskim, przylega do wschodnich przedmieść Olsztyna (al. Marszałka Józefa Piłsudskiego).
Dzieje miejscowości
Obszar obecnego Ostrzeszewa był niegdyś wsią miejską. Był to duży niezabudowany teren na obrzeżu gruntów miejskich. Po zakończeniu wojny polsko–krzyżackiej w 1521 roku rada miejska Olsztyna zadecydowała, aby wspomniane tereny przeznaczyć na uprawę. Każdy mieszkaniec posiadający prawa miejskie mógł ubiegać się o przydział działki rolnej. Część mieszczan pobudowała po obu stronach traktu kołowego do Klebarka stałe siedziby. Tym sposobem powstała osada zwana wsią miejską.
Przez wiele lat obszar ten był uprawiany. Osada jednak zaczęła zanikać na początku XVIII wieku, kiedy do Ostrzeszewa dotarła epidemia dżumy (1710). Wieś nie odrodziła się w poprzedniej postaci. Opuszczone grunty jako majątek miejski były oddawane przez magistrat w dzierżawę. W czasie reformy rolnej w roku 1845 majątek nabył od miasta Adolf Hipler – miejscowy kupiec, ojciec późniejszego kanonika fromborskiego i historyka Franciszka Hiplera (1836–1898). Na pamiątkę chrztu swojej córki Elizy – któremu patronowała królowa pruska Elżbieta oraz biskup warmiński Józef Ambroży Geritz – dobra zostały nazwane Elisenhof. W 1858 roku Hipler sprzedał majątek porucznikowi Giseviusovi - bratu ówczesnego landrata, który nabył też Jezioro Klebarskie i Skanda. Gisevius skonfliktował się z magistratem, od którego żądał świadczeń dla dzieci z folwarku na równi z dziećmi miejskimi. Opór rady miejskiej wykorzystał jako swoisty pretekst, aby uzyskać formalne wyłączenie majątku z granic administracyjnych miasta. Nastąpiło to w 1877 roku. W 1889 roku dobra obejmowały obszar 365 ha.
W 1905 roku nowym właścicielem Ostrzeszewa był Hermann Zander, a w 1922 roku – Carl Friese. W 1928 roku majątek poddano przymusowej parcelacji. Dzięki temu w 2. połowie lat 30. powstały na tym terenie 34 gospodarstwa rolne, tworzące osadę wiejską o tej samej nazwie co majątek.
Obecnie zabudowa wsi łączy się z zabudową Olsztyna na przedłużeniu alei Piłsudskiego.
Bibliografia
- Przewodnik turystyczny po gminie Purda, Purda 2013.
- Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
- Strona Gminy Purda [12.11.2013]
- Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
- Verwaltungsgeschichte [12.11.2013]
Przypisy
- ↑ Strona Gminy Purda [12.10.2014]