Marwałd

Marwałd
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	ostródzki
Gmina	Dąbrówno
Liczba ludności (2010)	300
Strefa numeracyjna	(+48) 89
Kod pocztowy	14-120
Tablice rejestracyjne	NOS
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Marwałd
Położenie na mapie Polski Marwałd
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Marwałd (niem. Marwalde) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Dąbrówno. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 300 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Stanisław Napiórkowski.

Położenie

Miejscowość położona jest w południowo–zachodniej części Krainy Tysiąca Jezior, środkowej części Garbu Lubawskiego, na Mazurach Zachodnich. Marwałd leży w odległości około 17 km na wschód od Lubawy.

Dzieje miejscowości

Nazwa miejscowości jest identyczna z męskim imieniem germańskim Marwald, do którego zapewne nawiązuje. Data powstania miejscowości nie jest znana. W 1407 roku komtur ostródzki zakupił dla Zakonu 60 łanów ziemi w Marwałdzie. Dwadzieścia jeden lat później dwaj Prusowie, niejaki Mikołaj i Jorge, otrzymali siedem łanów we wsi na prawie pruskim. W 1470 roku Nicklis Sperling otrzymał od mistrza Henryka von Richtenbergs 60 łanów. W latach 1480–1510 dobra należały do Branischa, w roku 1540 znajdowały się w rękach Gablentza. Do parafii w Marwałdzie należało 10 majątków i następujące wsi: Dylewo, Jagodziny, Nowa Wieś, Pląchwy, Stare Miasto, Tułodziad. W latach 1764–1880 proboszczem w Marwałdzie był ojciec Krzysztofa Celestyna Mrongowiusza. W 1820 roku miejscowość liczyła 165 mieszkańców. W 1861 roku Marwałd liczył 336 osób. W 1895 roku liczba mieszkańców wynosiła 516 osób. Przed wybuchem II wojny światowej Marwałd zamieszkiwało 665 osób. We wsi znajduje się ośrodek rehabilitacyjny Markotu.

Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.

Religia

We wsi znajduje się siedziba parafii rzymskokatolickiej.

Zabytki

Kościół z XV wieku, po zniszczeniu przez Tatarów w 1657 roku odbudowany w stylu barokowym. Kościół był rozbudowany w 1876 roku. Budowla wraz z przykościelnym cmentarzem została wpisana do wojewódzkiego rejestru zabytków.

Bibliografia

1. Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. I, Olsztyn 2011.
2. Mieczysław Orłowicz, Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii, na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.
3. Ostróda. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1976.
4. Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
5. Bank Danych Lokalnych GUS [12.09.2013]
6. Deutsche Verwaltungsgeschichte [12.09.2013]
7. Wojewódzka Ewidencja Zabytków [12.09.2013]