Szczechy Wielkie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
Linia 1: Linia 1:
−
 
−
 
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
 
  |nazwa                = Szczechy Wielkie   
 
  |nazwa                = Szczechy Wielkie   
Linia 8: Linia 6:
 
  |dopełniacz wsi        = Szczech Wielkich   
 
  |dopełniacz wsi        = Szczech Wielkich   
 
  |zdjęcie              = Szczechy Wielkie. Mogiła żołnierzy rosyjskich poległych w 1914-1915 roku.jpg
 
  |zdjęcie              = Szczechy Wielkie. Mogiła żołnierzy rosyjskich poległych w 1914-1915 roku.jpg
−
  |opis zdjęcia          = Szczechy Wielkie. Mogiła żołnierzy rosyjskich poległych w 1914-1915 roku  
+
  |opis zdjęcia          = Szczechy Wielkie. Mogiła żołnierzy rosyjskich poległych w 1914-1915 roku [http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/szczechy_wielkie/ Olsztyńska Strona Rowerowa] [05.08.2013] 
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
Linia 30: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
−
}}
+
}}<br/>
−
<big>''' Szczechy Wielkie''' (niem. ''Gross Zechen'') – [[wieś sołecka]] w Polsce położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat piski|powiecie piskim]], w [[Pisz (gmina miejsko-wiejska)|gminie Pisz]].  
+
''' Szczechy Wielkie''' (niem. ''Gross Zechen'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat piski|powiecie piskim]], w [[Pisz (gmina miejsko-wiejska)|gminie Pisz]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 64 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Jan Łepkowski]]<ref>[http://www.bip.pisz.hi.pl/index.php?k=853/ Strona Urzędu Gminy Pisz] [20.09.2013]</ref>.
 +
<br/><br/>
  
−
W latach 1975-1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]].
+
==Położenie==
 +
Wieś położona jest w południowo–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na [[Równina Mazurska|Równinie Mazurskiej]], 8 km na północ od [[Pisz|Pisza]], a około 2 km na wschód od jeziora [[Jezioro Seksty|Seksty]]; przebiega przez nią droga krajowa nr 63.
 +
<br/>
  
−
<br/>
+
== Dzieje miejscowości ==
−
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
+
Osada istniała przed 1519 rokiem, wymieniana w źródłach jako ''Kynorth'' (1515), ''Konopke'' lub ''Mathes und Konopke'' (1519). Pierwszy przywilej na tę okolicę wystawiono dopiero w 1531 roku, gdy Jan Szczech zakupił tu 25 morgów lasu. Z kolei w 1538 roku książę [[Albrecht Hohenzollern|Albrecht]] nadał 10 łanów na [[Prawo magdeburskie|prawie magdeburskim]] braciom Wawrzyńcowi, Stefanowi i Maciejowi, a także Wojtkowi Kopiszowi i Marcinowi Byczkowi. Zapewne w związku ze zniknięciem stąd osiadłych tu wcześniej Konopków, wieś zwano Szczechami (''Sczacher''); później utrwaliła się nazwa ''Zechen'', ''Gross Zechen''. W wyniku epidemii dżumy, która dotarła do wsi latem 1710 roku, populacja wsi znacznie się zmniejszyła (zmarło 49 mieszkańców). Wieś należała do [[Parafia ewangelicka w Piszu|parafii ewangelickiej w Piszu]].
−
Wieś położona jest w południowo-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Równina Mazurska|Równinie Mazurskiej]], 8 km na północ od [[Pisz|Pisza]], a około 2 km na wschód od [[Jezioro Seksty|Jeziora Seksty]]; przebiega przez nią droga krajowa nr 63.
 
  
−
<br/>
+
Po [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojnie światowej]] w 1949 roku uruchomiono we wsi urząd pocztowy.
  
−
=== Dzieje miejscowości ===
+
Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.  
−
Osada istniała przed 1519 rokiem, wymieniana w źródłach jako Kynorth (1515), Konopke lub Mathes und Konopke (1519). Pierwszy przywilej na tę okolicę wystawiono dopiero w 1531 roku, gdy Jan Szczech zakupił tu 25 morgów lasu. Z kolei w 1538 roku książę [[Albrecht Hohenzollern|Albrecht]] nadał 10 łanów na [[prawo magdeburskie|prawie magdeburskim]] kilku osobom: braciom Wawrzyńcowi, Stefanowi i Maciejowi, a także Wojtkowi Kopiszowi i Marcinowi Byczkowi. Zapewne w związku ze zniknięciem stąd osiadłych tu wcześniej Konopków, wieś zwano Szczechami (Sczacher); później utrwaliła się nazwa Zechen, Gross Zechen. W wyniku wielkiej [[Epidemia dżumy 1709-1711|epidemii dżumy]], która dotarła do wsi latem 1710 roku, populacja wsi znacznie się zmniejszyła (zmarło 49 mieszkańców). Wieś należała do [[Parafia ewangelicka w Piszu|parafii ewangelickiej w Piszu]].
 
  
−
Po [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojnie światowej]], w 1949 roku, uruchomiono we wsi urząd pocztowy.
 
−
Aktualnie wieś jest siedzibą [[sołectwo|sołectwa]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Jan Łepkowski]]<ref>Źródło:http://www.bip.pisz.hi.pl/index.php?k=853 [data dostępu: 20.09.2013]</ref>.
 
  
−
Liczba mieszkańców wsi Szczechy Wielkie w poszczególnych okresach:
+
Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach:
  
−
1857 – 120 osób
+
*1857 r. – 120 osób
  
−
1864 – 129 osób
+
*1864 r. – 129 osób
  
−
1867 – 154 osoby
+
*1867 r. – 154 osoby
  
−
1933 – 158 osób
+
*1933 r. – 158 osób
  
−
1939 – 148 osób
+
*1939 r. – 148 osób
  
−
1988 – 72 osoby
+
*1988 r. – 72 osoby
  
−
<br/>
+
==Zabytki==
−
===Zabytki===
+
*na dawnym [[Cmentarz ewangelicki w Szczechach Wielkich |cmentarzu ewangelickim]] zlokalizowana jest kwatera wojenna – miejsce spoczynku 8 nieznanych żołnierzy armii rosyjskiej poległych w 1914–1915 roku  
−
*Na dawnym [[Cmentarz ewangelicki w Szczechach Wielkich |cmentarzu ewangelickim]] zlokalizowana jest kwatera wojenna - miejsce spoczynku 8 nieznanych żołnierzy armii rosyjskiej, poległych w 1914-1915 roku.
 
−
<br/>
 
  
−
=== Bibliografia: ===
+
== Bibliografia ==
 
#Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002.
 
#Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002.
−
#Białuński Grzegorz, ''Przyczynek do przebiegu zarazy dżumy w starostwie piskim w latach 1709-1711'', Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, s. 51-57.
+
#Białuński Grzegorz, ''Przyczynek do przebiegu zarazy dżumy w starostwie piskim w latach 1709–1711'', Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, ss. 51–57.
−
#Hippel Rudolf von, ''Przegląd statystycznych i innych uwarunkowań powiatu Johannisburg na podstawie przeprowadzonego spisu powszechnego w dniu 3 grudnia 1867 r. wg zestawienia starosty von Hippela w roku 1868'', Znad Pisy, nr 19-20, 2010-2011, s. 83-157.
+
#von Hippel Rudolf, ''Przegląd statystycznych i innych uwarunkowań powiatu Johannisburg na podstawie przeprowadzonego spisu powszechnego w dniu 3 grudnia 1867 r. wg zestawienia starosty von Hippela w roku 1868'', Znad Pisy, nr 19–20, 2010–2011, ss. 83–157.
 
#''Pisz. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.
 
#''Pisz. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.
 
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.
 
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.
−
#Deutsche Verwaltungsgeschichte: http://www.verwaltungsgeschichte.de/johannisburg.html [data dostępu: 5.08.2013]
+
#[http://www.verwaltungsgeschichte.de/johannisburg.html/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [05.08.2013]
−
#Bank Danych Lokalnych GUS: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu: 5.08.2013]
+
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [05.08.2013]
−
#Olsztyńska Strona Rowerowa: http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/szczechy_wielkie [data dostępu: 5.08.2013]
+
#[http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/szczechy_wielkie/ Olsztyńska Strona Rowerowa] [05.08.2013]
 +
 
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
−
 
 
<references/>
 
<references/>
 
<br/>
 
<br/>

Wersja z 20:13, 20 lis 2014

Szczechy Wielkie
Szczechy Wielkie. Mogiła żołnierzy rosyjskich poległych w 1914-1915 roku Olsztyńska Strona Rowerowa [05.08.2013]
Szczechy Wielkie. Mogiła żołnierzy rosyjskich poległych w 1914-1915 roku Olsztyńska Strona Rowerowa [05.08.2013]
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat piski
Gmina Pisz
Liczba ludności (2010) 64
Strefa numeracyjna (+48) 87
Kod pocztowy 12-200
Tablice rejestracyjne NPI
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Szczechy Wielkie
Szczechy Wielkie
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Szczechy Wielkie
Szczechy Wielkie
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Szczechy Wielkie (niem. Gross Zechen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Pisz. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. W 2010 roku wieś liczyła 64 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Jan Łepkowski[1].

Położenie

Wieś położona jest w południowo–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na Równinie Mazurskiej, 8 km na północ od Pisza, a około 2 km na wschód od jeziora Seksty; przebiega przez nią droga krajowa nr 63.

Dzieje miejscowości

Osada istniała przed 1519 rokiem, wymieniana w źródłach jako Kynorth (1515), Konopke lub Mathes und Konopke (1519). Pierwszy przywilej na tę okolicę wystawiono dopiero w 1531 roku, gdy Jan Szczech zakupił tu 25 morgów lasu. Z kolei w 1538 roku książę Albrecht nadał 10 łanów na prawie magdeburskim braciom Wawrzyńcowi, Stefanowi i Maciejowi, a także Wojtkowi Kopiszowi i Marcinowi Byczkowi. Zapewne w związku ze zniknięciem stąd osiadłych tu wcześniej Konopków, wieś zwano Szczechami (Sczacher); później utrwaliła się nazwa Zechen, Gross Zechen. W wyniku epidemii dżumy, która dotarła do wsi latem 1710 roku, populacja wsi znacznie się zmniejszyła (zmarło 49 mieszkańców). Wieś należała do parafii ewangelickiej w Piszu.

Po II wojnie światowej w 1949 roku uruchomiono we wsi urząd pocztowy.

Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.


Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach:

  • 1857 r. – 120 osób
  • 1864 r. – 129 osób
  • 1867 r. – 154 osoby
  • 1933 r. – 158 osób
  • 1939 r. – 148 osób
  • 1988 r. – 72 osoby

Zabytki

  • na dawnym cmentarzu ewangelickim zlokalizowana jest kwatera wojenna – miejsce spoczynku 8 nieznanych żołnierzy armii rosyjskiej poległych w 1914–1915 roku

Bibliografia

  1. Białuński Grzegorz, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
  2. Białuński Grzegorz, Przyczynek do przebiegu zarazy dżumy w starostwie piskim w latach 1709–1711, Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, ss. 51–57.
  3. von Hippel Rudolf, Przegląd statystycznych i innych uwarunkowań powiatu Johannisburg na podstawie przeprowadzonego spisu powszechnego w dniu 3 grudnia 1867 r. wg zestawienia starosty von Hippela w roku 1868, Znad Pisy, nr 19–20, 2010–2011, ss. 83–157.
  4. Pisz. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.
  5. Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
  6. Deutsche Verwaltungsgeschichte [05.08.2013]
  7. Bank Danych Lokalnych GUS [05.08.2013]
  8. Olsztyńska Strona Rowerowa [05.08.2013]

Przypisy

  1. ↑ Strona Urzędu Gminy Pisz [20.09.2013]


Źródło: „http://encyklopedia.warmia.mazury.pl/index.php?title=Szczechy_Wielkie&oldid=29879”