Zastrużne: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
|nazwa = Zastrużne | |nazwa = Zastrużne | ||
| Linia 6: | Linia 4: | ||
|flaga wsi = | |flaga wsi = | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
| − | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi = Zastrużnego |
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
|rodzaj miejscowości =wieś sołecka | |rodzaj miejscowości =wieś sołecka | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 16: | Linia 14: | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
| − | |liczba ludności = 124 | + | |liczba ludności = 124 |
|rok = 2010 | |rok = 2010 | ||
|strefa numeracyjna =(+48) 87 | |strefa numeracyjna =(+48) 87 | ||
| Linia 30: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }}<br/> |
| − | < | + | ''' Zastrużne''' (niem. ''Sastrosnen'', od 1938 r. ''Schlangenfliess'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat piski |powiecie piskim]], w [[Orzysz (gmina miejsko-wiejska)|gminie Orzysz]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W 2010 r. liczyła 124 mieszkańców<ref>łącznie: Drozdowo, Zastrużne i Matyszczyki</ref>. Funkcję sołtysa sprawuje [[Bożena Kowalska]]<ref> [http://www.bip.orzysz.pl/index.php?k=308/ Strona Urzędu Gminy Orzysz] [30.08.2013]</ref>. |
| + | <br/><br/> | ||
| + | ==Położenie== | ||
| + | Wieś położona jest w południowo–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na [[Równina Mazurska|Równinie Mazurskiej]], 14 km na zachód od [[Orzysz|Orzysza]], w pobliżu drogi krajowej nr 16 w kierunku [[Mikołajki|Mikołajek]]. Na północ od Zastrużna rozciągają się [[Bagna nietlickie]], największe i najlepiej zachowane torfowisko niskie na terenie [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierza Mazurskiego]], obecnie [[Rezerwat Nietlickie Bagno|rezerwat]]. W pobliżu wsi (około 2 km na południowy wschód) leżało dawniej jeziorko (9 ha), które zmieniło się w bagno (około 2 ha). | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Dzieje miejscowości == | |
| − | + | Wieś istniała już przed wojną trzynastoletnią (1454–1466). Przywilej odnowiono w 1477 roku, gdy dobra służebne o powierzchni 10 łanów na [[Prawo magdeburskie |prawie magdeburskim]] otrzymał niejaki Paweł „Bez Nosa” („ahne Nass”). Wieś poważnie ucierpiała w wyniku epidemii dżumy w latach 1709–1710; wymarła wówczas niemal cała ludność. Wieś należała do [[Parafia ewangelicka w Okartowie|parafii ewangelickiej w Okartowie]]. | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | Wieś istniała już przed | ||
Szkoła we wsi powstała w 1745 roku. W 1935 roku uczęszczało do niej 81 dzieci, pracowało dwóch nauczycieli. | Szkoła we wsi powstała w 1745 roku. W 1935 roku uczęszczało do niej 81 dzieci, pracowało dwóch nauczycieli. | ||
| Linia 47: | Linia 43: | ||
We wsi działa stowarzyszenie [[Strażnicy Nietlickich Bagien – Mazurska Straż Ochrony Przyrody]], które zajmuje się ochroną dziedzictwa kulturowego i krajobrazowego rezerwatu „Nietlickie Bagno”, a także rozwojem okolicznych obszarów wiejskich. | We wsi działa stowarzyszenie [[Strażnicy Nietlickich Bagien – Mazurska Straż Ochrony Przyrody]], które zajmuje się ochroną dziedzictwa kulturowego i krajobrazowego rezerwatu „Nietlickie Bagno”, a także rozwojem okolicznych obszarów wiejskich. | ||
| − | Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa [[Drozdowo]] | + | Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa [[Drozdowo]]–Zastrużne, w którego skład wchodzi również wieś [[Matyszczyki]]. |
| − | Liczba mieszkańców | + | Liczba mieszkańców w poszczególnych latach: |
| − | 1857 – 133 osoby | + | *1857 r. – 133 osoby |
| − | 1864 – 119 osób | + | *1864 r. – 119 osób |
| − | 1867 – 137 osób | + | *1867 r. – 137 osób |
| − | 1925 – 165 osób | + | *1925 r. – 165 osób |
| − | 1933 – 138 osób | + | *1933 r. – 138 osób |
| − | 1939 – 150 osób | + | *1939 r. – 150 osób |
| − | 1988 – 92 osoby | + | *1988 r. – 92 osoby |
| − | + | == Zabytki== | |
| − | + | *dawny cmentarz ewangelicki z połowy XIX wieku, na północ od wsi, na wschód od szosy do [[Cierzpięty (gmina Orzysz) |Cierzpięt]]; zdewastowany | |
| − | |||
| − | * | ||
| − | |||
| − | |||
| − | + | == Bibliografia== | |
#Białuński Grzegorz, ''Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich od XIV do początku XVIII wieku – starostwo leckie (giżyckie) i ryńskie'', Olsztyn 1996. | #Białuński Grzegorz, ''Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich od XIV do początku XVIII wieku – starostwo leckie (giżyckie) i ryńskie'', Olsztyn 1996. | ||
| − | #Hippel Rudolf | + | #von Hippel Rudolf, ''Przegląd statystycznych i innych uwarunkowań powiatu Johannisburg na podstawie przeprowadzonego spisu powszechnego w dniu 3 grudnia 1867 r. wg zestawienia starosty von Hippela w roku 1868'', Znad Pisy, nr 19–20, 2010–2011, ss. 83–157. |
| − | #Łachacz Andrzej, Szymkiewicz Marian, ''Nietlickie Bagna – ostoja ginącej przyrody'', Znad Pisy, nr 2, 1995, | + | #Łachacz Andrzej, Szymkiewicz Marian, ''Nietlickie Bagna – ostoja ginącej przyrody'', Znad Pisy, nr 2, 1995, ss. 53–55. |
#Pawlicki Ryszard Wojciech, Sikorski Piotr, Wierzba Marek, ''Ziemia Orzyska. Przewodnik po ścieżkach rowerowych'', Orzysz 2004. | #Pawlicki Ryszard Wojciech, Sikorski Piotr, Wierzba Marek, ''Ziemia Orzyska. Przewodnik po ścieżkach rowerowych'', Orzysz 2004. | ||
#''Pisz. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970. | #''Pisz. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970. | ||
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857. | #''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857. | ||
| − | # | + | #[http://www.verwaltungsgeschichte.de/johannisburg.html/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [18.08.2013] |
| − | # | + | #[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [18.08.2013] |
| − | # | + | #[http://www.orzysz.pl/index.php?k=631&p=24/ Strona Gminy Orzysz] [18.08.2013] |
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
Wersja z 19:41, 28 lis 2014
| Zastrużne | |
| | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | piski |
| Gmina | Orzysz |
| Liczba ludności (2010) | 124 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 87 |
| Kod pocztowy | 12-250 |
| Tablice rejestracyjne | NPI |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Zastrużne | |
| Położenie na mapie Polski  Zastrużne | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Zastrużne (niem. Sastrosnen, od 1938 r. Schlangenfliess) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Orzysz. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. W 2010 r. liczyła 124 mieszkańców[1]. Funkcję sołtysa sprawuje Bożena Kowalska[2].
Położenie
Wieś położona jest w południowo–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na Równinie Mazurskiej, 14 km na zachód od Orzysza, w pobliżu drogi krajowej nr 16 w kierunku Mikołajek. Na północ od Zastrużna rozciągają się Bagna nietlickie, największe i najlepiej zachowane torfowisko niskie na terenie Pojezierza Mazurskiego, obecnie rezerwat. W pobliżu wsi (około 2 km na południowy wschód) leżało dawniej jeziorko (9 ha), które zmieniło się w bagno (około 2 ha).
Dzieje miejscowości
Wieś istniała już przed wojną trzynastoletnią (1454–1466). Przywilej odnowiono w 1477 roku, gdy dobra służebne o powierzchni 10 łanów na prawie magdeburskim otrzymał niejaki Paweł „Bez Nosa” („ahne Nass”). Wieś poważnie ucierpiała w wyniku epidemii dżumy w latach 1709–1710; wymarła wówczas niemal cała ludność. Wieś należała do parafii ewangelickiej w Okartowie.
Szkoła we wsi powstała w 1745 roku. W 1935 roku uczęszczało do niej 81 dzieci, pracowało dwóch nauczycieli.
We wsi działa stowarzyszenie Strażnicy Nietlickich Bagien – Mazurska Straż Ochrony Przyrody, które zajmuje się ochroną dziedzictwa kulturowego i krajobrazowego rezerwatu „Nietlickie Bagno”, a także rozwojem okolicznych obszarów wiejskich.
Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa Drozdowo–Zastrużne, w którego skład wchodzi również wieś Matyszczyki.
Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:
- 1857 r. – 133 osoby
- 1864 r. – 119 osób
- 1867 r. – 137 osób
- 1925 r. – 165 osób
- 1933 r. – 138 osób
- 1939 r. – 150 osób
- 1988 r. – 92 osoby
Zabytki
- dawny cmentarz ewangelicki z połowy XIX wieku, na północ od wsi, na wschód od szosy do Cierzpięt; zdewastowany
Bibliografia
- Białuński Grzegorz, Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich od XIV do początku XVIII wieku – starostwo leckie (giżyckie) i ryńskie, Olsztyn 1996.
- von Hippel Rudolf, Przegląd statystycznych i innych uwarunkowań powiatu Johannisburg na podstawie przeprowadzonego spisu powszechnego w dniu 3 grudnia 1867 r. wg zestawienia starosty von Hippela w roku 1868, Znad Pisy, nr 19–20, 2010–2011, ss. 83–157.
- Łachacz Andrzej, Szymkiewicz Marian, Nietlickie Bagna – ostoja ginącej przyrody, Znad Pisy, nr 2, 1995, ss. 53–55.
- Pawlicki Ryszard Wojciech, Sikorski Piotr, Wierzba Marek, Ziemia Orzyska. Przewodnik po ścieżkach rowerowych, Orzysz 2004.
- Pisz. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.
- Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
- Deutsche Verwaltungsgeschichte [18.08.2013]
- Bank Danych Lokalnych GUS [18.08.2013]
- Strona Gminy Orzysz [18.08.2013]
Przypisy
- ↑ łącznie: Drozdowo, Zastrużne i Matyszczyki
- ↑ Strona Urzędu Gminy Orzysz [30.08.2013]
