Zimna Woda

Zimna Woda
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińśko-mazurskie
Powiat	nidzicki
Gmina	Nidzica
Sołectwo	Zimna Woda
Liczba ludności (2010)	162
Strefa numeracyjna	(+48)89
Tablice rejestracyjne	NNI
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Zimna Woda
Położenie na mapie Polski Zimna Woda
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Zimna Woda (Zimnawodda, od 1938 r. Kaltenborn) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, powiecie nidzickim, gminie Nidzica. W latach 1975–1998 miejscowość należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 r. liczyła 162 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni Iwona Pasturska.

Położenie

Wieś znajduje się nieopodal jezior: Czarnego, Dłużek, Szewc, Szewczyk, Trzcinowego oraz Omulew. Miejscowość leży przy drodze wojewódzkiej nr 545.

Dzieje miejscowości

Zimna Woda lokowana została 12 maja 1754 r. jako wieś szkatułowa. Osadnicy po czterech latach wolnizny musieli płacić do szkatuły królewskiej od każdego łana czynsz. Na własne potrzeby mogli łowić także ryby w Jeziorze Czarnym. Nieznana jest etymologia nazwy miejscowości. Wieś była biedna, gdyż ziemię stanowiły w większości piaski.

Szkołę założono za czasów Fryderyka Wilhelma III. W 1945 r. wieś została włączona do Polski. Nie zachowała się informacja o formie zabudowy wsi.

Liczba mieszkańców i domów w poszczególnych latach:

• 1817 r. – 54 osoby, 11 domów

• 1846 r. – 94 osoby, 10 domów

• 1858 r. – 116 osób, 19 domów

• 1871 r. – 183 osoby, 23 domy

• 1885 r. – 214 osób, 29 domów

• 1895 r. – 190 osób, 34 domy

• 1905 r. – 183 osoby, 34 domy

• 1910 r. – 213 osób, 36 domów

• 1939 r. – 305 osób

Gospodarka

We wsi funkcjonuje stajnia, gospodarstwo agroturystyczne oraz klub jeździecki. Znajduje się tutaj siedziba leśnictwa należącego do Nadleśnictwa Jedwabno.

Kultura

We wsi działa Międzynarodowe Stowarzyszenie Twórcze Zimna Woda.

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Napiwodzie.

Ludzie związani z miejscowością

• Tadeusz Pfeiffer (ur. 1949) - malarz, pedagog, krytyk sztuki, animator kultury, prezes Międzynarodowego Stowarzyszenia Twórczego Zimna Woda

Zabytki

• dwór nadleśniczego
• tradycyjna zabudowa zagród i leśniczówek
• dwa cmentarze wojenne z 1914 r.
• cmentarz ewangelicki z II połowy XIX w.
• kamienny kościół
• w pobliżu miejscowości zlokalizowano średniowieczne umocnienia liniowe, tzw. wały podłużne

Bibliografia

1. Wijaczka Jacek, Dzieje wsi do końca XVIII wieku, [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, ss. 165–202.
2. Zielińska Agnieszka, Dzieje miasta i okolic w latach 1807–1914, [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, ss. 203–267.
3. Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]