Bartężek: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
| (Nie pokazano 9 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
| Linia 7: | Linia 6: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Bartężka | |dopełniacz wsi = Bartężka | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
| − | |rodzaj miejscowości = | + | |rodzaj miejscowości = wieś niesołecka |
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| − | |powiat = | + | |powiat = ostródzki |
| − | |gmina = | + | |gmina = Morąg |
|miejscowość podstawowa = | |miejscowość podstawowa = | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
| Linia 31: | Linia 30: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
| − | ''' Bartężek''' (niem. ''Gut Bärting'')– wieś niesołecka w Polsce położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat ostródzki|powiecie ostródzkim]], w [[ | + | ''' Bartężek''' (niem. ''Gut Bärting'')– wieś niesołecka w Polsce położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat ostródzki|powiecie ostródzkim]], w [[Morąg (gmina miejsko-wiejska)|gminie Morąg]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny|administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. Wieś liczy 124 mieszkańców. |
| − | <br/> | + | <br/><br/> |
| + | |||
== Położenie == | == Położenie == | ||
| − | Miejscowość położona na [[Mazury Zachodnie|Mazurach Zachodnich]] na [[Pojezierze Iławskie|Pojezierzu Iławskim]] w zachodniej części | + | Miejscowość położona na [[Mazury Zachodnie|Mazurach Zachodnich]] na [[Pojezierze Iławskie|Pojezierzu Iławskim]] w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego. Na północny zachód od wsi zlokalizowane jest wzniesienie [[Lisianka]] (niem. ''Fuchsen Berg'') o wysokości 107 m n.p.m.. |
| − | województwa warmińsko-mazurskiego. Na północny zachód od wsi zlokalizowane jest wzniesienie [[Lisianka]] (niem. ''Fuchsen Berg'') o wysokości 107 m n.p.m.. | ||
<br/> | <br/> | ||
| + | |||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
Nazwa wsi ma staropruskie pochodzenie i prawdopodobnie wywodzi się od nazwy pobliskiego jeziora [[Jezioro Bartężek|Bartężek]]. Okolice tego jeziora były zamieszkane już we wczesnym średniowieczu, co potwierdzają pozostałości po grodzisku obronnym na Zamkowym Ostrowie. Wieś została lokowana 25 maja 1340 roku na [[Prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]] przez komtura dzierzgońskiego [[Aleksander von Kornre|Aleksandra von Kornre]]. Osadnicy otrzymali 15 lat [[Wolnizna|wolnizny]]. Po wojnie trzynastoletniej wieś została przejęta przez dowódcę wojsk zaciężnych o nazwisku Schöneich, któremu Krzyżacy byli winni zaległy żołd. Pierwsi polscy osadnicy zaczęli przybywać w te okolice w roku 1466. W 1557 roku doszło do odnowienia lokacji wsi na [[Prawo magdeburskie|prawie magdeburskim]]. | Nazwa wsi ma staropruskie pochodzenie i prawdopodobnie wywodzi się od nazwy pobliskiego jeziora [[Jezioro Bartężek|Bartężek]]. Okolice tego jeziora były zamieszkane już we wczesnym średniowieczu, co potwierdzają pozostałości po grodzisku obronnym na Zamkowym Ostrowie. Wieś została lokowana 25 maja 1340 roku na [[Prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]] przez komtura dzierzgońskiego [[Aleksander von Kornre|Aleksandra von Kornre]]. Osadnicy otrzymali 15 lat [[Wolnizna|wolnizny]]. Po wojnie trzynastoletniej wieś została przejęta przez dowódcę wojsk zaciężnych o nazwisku Schöneich, któremu Krzyżacy byli winni zaległy żołd. Pierwsi polscy osadnicy zaczęli przybywać w te okolice w roku 1466. W 1557 roku doszło do odnowienia lokacji wsi na [[Prawo magdeburskie|prawie magdeburskim]]. | ||
| − | W drugiej połowie XVII wieku właścicielem wsi był [[Albert Fryderyk Schöneich]], królewski szambelan i pułkownik polski. w 1682 r. sprzedał on dobra w Bartężku, [[Wilamowo|Wilamowie]] i [[Ględy|Ględach]]. Nowymi właścicielami wspomnianych majątków stała się [[Rodzina Köhne-Jasko|rodzina Köhne-Jaskich]], właścicieli [[Jaśkowo|Jaśkowa]]. | + | W drugiej połowie XVII wieku właścicielem wsi był [[Albert Fryderyk Schöneich]], królewski szambelan i pułkownik polski. w 1682 r. sprzedał on dobra w Bartężku, [[Wilamowo (gmina Małdyty)|Wilamowie]] i [[Ględy|Ględach]]. Nowymi właścicielami wspomnianych majątków stała się [[Rodzina Köhne-Jasko|rodzina Köhne-Jaskich]], właścicieli [[Jaśkowo|Jaśkowa]]. |
Według spisu z roku 1782 w Bartężku był folwark i wieś szlachecka składająca się z 26 domów. W roku 1817 wieś należała do rodu [[Rodzina Finck von Finckenstein|von Finckenstein]] i liczyła 46 domów zamieszkanych przez 153 osoby. Około roku 1900 we wsi działała gorzelnia, mleczarnia, przetwórnia torfu na opał i ściółkę oraz owczarnia. | Według spisu z roku 1782 w Bartężku był folwark i wieś szlachecka składająca się z 26 domów. W roku 1817 wieś należała do rodu [[Rodzina Finck von Finckenstein|von Finckenstein]] i liczyła 46 domów zamieszkanych przez 153 osoby. Około roku 1900 we wsi działała gorzelnia, mleczarnia, przetwórnia torfu na opał i ściółkę oraz owczarnia. | ||
W 1939 wieś z przysiółkami i folwarkiem liczyła 58 gospodarstw domowych zamieszkanych przez 275 osób. 243 osoby utrzymywały się z pracy w rolnictwie i leśnictwie, 8 osób było zatrudnionych w przemyśle lub rzemiośle, dwie w handlu. | W 1939 wieś z przysiółkami i folwarkiem liczyła 58 gospodarstw domowych zamieszkanych przez 275 osób. 243 osoby utrzymywały się z pracy w rolnictwie i leśnictwie, 8 osób było zatrudnionych w przemyśle lub rzemiośle, dwie w handlu. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | == Bibliografia | + | |
| − | + | == Bibliografia == | |
| − | + | ''Morąg. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973.<br/> | |
| + | [http://www.stat.gov.pl/ Bank Danych Lokalnych GUS] [05.06.2014] | ||
| + | |||
| + | [[Kategoria: Powiat ostródzki]] | ||
| + | [[Kategoria: Morąg (gmina miejsko-wiejska)]] | ||
| + | [[Kategoria: Wsie niesołeckie]] | ||
| + | [[Kategoria: 1301-1400]] | ||
Aktualna wersja na dzień 19:17, 11 sty 2015
| Bartężek | |
| | |
| Rodzaj miejscowości | wieś niesołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | ostródzki |
| Gmina | Morąg |
| Liczba ludności (2010) | 124 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Kod pocztowy | 14-300, 14-331 |
| Tablice rejestracyjne | NOS |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Bartężek | |
| Położenie na mapie Polski  Bartężek | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Bartężek (niem. Gut Bärting)– wieś niesołecka w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Morąg. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Wieś liczy 124 mieszkańców.
Położenie
Miejscowość położona na Mazurach Zachodnich na Pojezierzu Iławskim w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego. Na północny zachód od wsi zlokalizowane jest wzniesienie Lisianka (niem. Fuchsen Berg) o wysokości 107 m n.p.m..
Dzieje miejscowości
Nazwa wsi ma staropruskie pochodzenie i prawdopodobnie wywodzi się od nazwy pobliskiego jeziora Bartężek. Okolice tego jeziora były zamieszkane już we wczesnym średniowieczu, co potwierdzają pozostałości po grodzisku obronnym na Zamkowym Ostrowie. Wieś została lokowana 25 maja 1340 roku na prawie chełmińskim przez komtura dzierzgońskiego Aleksandra von Kornre. Osadnicy otrzymali 15 lat wolnizny. Po wojnie trzynastoletniej wieś została przejęta przez dowódcę wojsk zaciężnych o nazwisku Schöneich, któremu Krzyżacy byli winni zaległy żołd. Pierwsi polscy osadnicy zaczęli przybywać w te okolice w roku 1466. W 1557 roku doszło do odnowienia lokacji wsi na prawie magdeburskim.
W drugiej połowie XVII wieku właścicielem wsi był Albert Fryderyk Schöneich, królewski szambelan i pułkownik polski. w 1682 r. sprzedał on dobra w Bartężku, Wilamowie i Ględach. Nowymi właścicielami wspomnianych majątków stała się rodzina Köhne-Jaskich, właścicieli Jaśkowa.
Według spisu z roku 1782 w Bartężku był folwark i wieś szlachecka składająca się z 26 domów. W roku 1817 wieś należała do rodu von Finckenstein i liczyła 46 domów zamieszkanych przez 153 osoby. Około roku 1900 we wsi działała gorzelnia, mleczarnia, przetwórnia torfu na opał i ściółkę oraz owczarnia.
W 1939 wieś z przysiółkami i folwarkiem liczyła 58 gospodarstw domowych zamieszkanych przez 275 osób. 243 osoby utrzymywały się z pracy w rolnictwie i leśnictwie, 8 osób było zatrudnionych w przemyśle lub rzemiośle, dwie w handlu.
Bibliografia
Morąg. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973.
Bank Danych Lokalnych GUS [05.06.2014]
