Ględy: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Dzieje miejscowości) |
|||
| (Nie pokazano 4 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
| − | + | |nazwa = Ględy | |
|herb wsi = | |herb wsi = | ||
|flaga wsi = | |flaga wsi = | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
| − | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi = Ględ |
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
| − | |rodzaj miejscowości =wieś niesołecka | + | |rodzaj miejscowości = wieś niesołecka |
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
|powiat = ostródzki | |powiat = ostródzki | ||
| Linia 16: | Linia 14: | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
| − | |liczba ludności = 60 | + | |liczba ludności = 60 |
|rok = 2010 | |rok = 2010 | ||
|strefa numeracyjna =(+48) 89 | |strefa numeracyjna =(+48) 89 | ||
| Linia 30: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }}<br/> |
| − | < | + | ''' Ględy''' (niem. ''Gallinden'') – wieś niesołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat ostródzki|powiecie ostródzkim]], w [[Małdyty (gmina wiejska)|gminie Małdyty]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny|administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 60 mieszkańców<ref>łącznie Naświty i Ględy</ref>. |
| − | + | <br/><br/> | |
| − | W latach | ||
| + | == Położenie == | ||
| + | Miejscowość położona jest na [[Mazury Zachodnie|Mazurach Zachodnich]] ([[Pojezierze Iławsko-Ostródzkie]]), w pobliżu wsi znajduje się [[Jezioro Brzeźne]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | == Dzieje miejscowości == |
| − | + | Nazwa wywodzi się ze staropruskiego ''Gallinden''. Nawiązuje prawdopodobnie do litewskiego słowa ''galas'' – na końcu. W 1345 roku 20 łanów w lesie zwanym ''Sanagais'' otrzymało sześciu [[Prusowie|Prusów]]: Bandule, Glabune, Narune, Noke, Sentey, Swayprote. Pochodzący ze Śląska [[Albrecht Schöneich]] dotychczasowy właściciel 12 [[Włóka |włók]] w Ględach odsprzedał je właścicielom [[Jaśkowo |Jaśkowa]], rodzinie [[Rodzina Köhne-Jasko| Köhne–Jaskich]]. W latach 1409–1411 w trakcie [[Wojny polsko-krzyżackie|wojny polsko–krzyżackiej]] miejscowość znacznie ucierpiała. W XVIII wieku Ględy stały się [[Wieś folwarczna|wsią folwarczną]]. W 1717 roku w miejscowości było siedmiu gospodarzy. W 1782 roku miejscowość składała się z dwóch gospodarstw. W 1820 roku miejscowość zamieszkiwało 131 osób. Ględy nie miały własnej szkoły. Przed 1945 rokiem dzieci z Ględ uczęszczały do dwuklasowej szkoły w [[Wilamowo (gmina Małdyty)|Wilamowie]]. W 1925 roku liczba mieszkańców wzrosła do 400, a wieś zajmowała obszar 434 ha. U progu [[II wojna światowa na Warmii Mazurach|II wojny światowej]] miejscowość liczyła 290 mieszkańców. | |
| − | + | W roku 1973 wieś jako osada Ględy należała do [[Powiat morąski|powiatu morąskiego]]. | |
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | == Religia == |
| − | + | Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Wilamowie |parafii rzymskokatolickiej pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Wilamowie]]. | |
| − | |||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Zabytki == | |
| − | * | + | *dawny cmentarz ewangelicki, wpisany do [[Wojewódzki rejestr zabytków|wojewódzkiego rejestru zabytków]] |
| − | * | + | *budynek remizy strażackiej |
| − | * | + | *stanowisko archeologiczne z okresu późnego średniowiecza |
| − | |||
| − | + | == Bibliografia == | |
| − | + | ''Morąg. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973.<br/> | |
| − | + | ''Ostróda. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1976.<br/> | |
| − | + | [http://www.stat.gov.pl/ Bank Danych Lokalnych GUS] [30.08.2013]<br/> | |
| − | + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [30.08.2013] | |
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | ||
| − | [[ | + | [[Kategoria: Powiat ostródzki]] |
| − | [[ | + | [[Kategoria: Małdyty (gmina wiejska)]] |
| − | + | [[Kategoria: Wsie niesołeckie]] | |
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria: 1301-1400]] |
| − | |||
Aktualna wersja na dzień 17:48, 16 sty 2015
| Ględy | |
| | |
| Rodzaj miejscowości | wieś niesołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | ostródzki |
| Gmina | Małdyty |
| Liczba ludności (2010) | 60 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Kod pocztowy | 14-105 |
| Tablice rejestracyjne | NOS |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Ględy | |
| Położenie na mapie Polski  Ględy | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Ględy (niem. Gallinden) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Małdyty. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 60 mieszkańców[1].
Położenie
Miejscowość położona jest na Mazurach Zachodnich (Pojezierze Iławsko-Ostródzkie), w pobliżu wsi znajduje się Jezioro Brzeźne.
Dzieje miejscowości
Nazwa wywodzi się ze staropruskiego Gallinden. Nawiązuje prawdopodobnie do litewskiego słowa galas – na końcu. W 1345 roku 20 łanów w lesie zwanym Sanagais otrzymało sześciu Prusów: Bandule, Glabune, Narune, Noke, Sentey, Swayprote. Pochodzący ze Śląska Albrecht Schöneich dotychczasowy właściciel 12 włók w Ględach odsprzedał je właścicielom Jaśkowa, rodzinie Köhne–Jaskich. W latach 1409–1411 w trakcie wojny polsko–krzyżackiej miejscowość znacznie ucierpiała. W XVIII wieku Ględy stały się wsią folwarczną. W 1717 roku w miejscowości było siedmiu gospodarzy. W 1782 roku miejscowość składała się z dwóch gospodarstw. W 1820 roku miejscowość zamieszkiwało 131 osób. Ględy nie miały własnej szkoły. Przed 1945 rokiem dzieci z Ględ uczęszczały do dwuklasowej szkoły w Wilamowie. W 1925 roku liczba mieszkańców wzrosła do 400, a wieś zajmowała obszar 434 ha. U progu II wojny światowej miejscowość liczyła 290 mieszkańców.
W roku 1973 wieś jako osada Ględy należała do powiatu morąskiego.
Religia
Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Wilamowie.
Zabytki
- dawny cmentarz ewangelicki, wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków
- budynek remizy strażackiej
- stanowisko archeologiczne z okresu późnego średniowiecza
Bibliografia
Morąg. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973.
Ostróda. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1976.
Bank Danych Lokalnych GUS [30.08.2013]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [30.08.2013]
Przypisy
- ↑ łącznie Naświty i Ględy
