Trzonki: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Zobacz też) |
|||
| (Nie pokazano 3 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
|nazwa = Trzonki | |nazwa = Trzonki | ||
| Linia 6: | Linia 4: | ||
|flaga wsi = | |flaga wsi = | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
| − | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi = Trzonków |
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
|rodzaj miejscowości = wieś sołecka | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 16: | Linia 14: | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
| − | |liczba ludności = 191 | + | |liczba ludności = 191 |
|rok = 2010 | |rok = 2010 | ||
|strefa numeracyjna =(+48) 87 | |strefa numeracyjna =(+48) 87 | ||
| Linia 30: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }}<br/> |
| − | < | + | ''' Trzonki''' (niem. ''Trzonken'', od 1938 r. ''Mövenau'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat piski|powiecie piskim]], w [[Pisz (gmina miejsko-wiejska)|gminie Pisz]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 191 mieszkańców<ref>łącznie Trzonki i [[Czarny Róg]]</ref>. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Regina Ignaczuk-Franas]]<ref> [http://www.bip.pisz.hi.pl/index.php?k=853/ Strona Urzędu Gminy Pisz] [20.09.2013]</ref>. |
| − | W latach | + | <br/><br/> |
| + | ==Położenie== | ||
| + | Wieś położona jest w południowo–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na [[Równina Mazurska|Równinie Mazurskiej]], 8 km na północ od [[Pisz|Pisza]], w pobliżu jeziora [[Jezioro Roś|Roś]], około 1 km na wschód od drogi krajowej nr 63. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | == Dzieje miejscowości == |
| − | Wieś | + | Wieś powstała jako [[Dobra służebne |dobra służebne]] w 1513 roku, gdy zakupili je Stanisław Zegadło i Mikołaj Wróbel. Obejmowała ona 20 łanów na [[Prawo magdeburskie|prawie magdeburskim]]. Wcześniej istniała w pobliżu buda rybacka. W 1547 roku przywilej na Trzonki został odnowiony przez księcia [[Albrecht Hohenzollern|Albrechta]]. W wyniku epidemii dżumy, która dotarła do wsi latem 1710 roku, populacja miejscowości znacznie się zmniejszyła (zmarło 73 mieszkańców). |
| − | + | Szkoła we wsi powstała w 1737 roku. W 1935 roku uczęszczało do niej 94 dzieci, pracowało dwóch nauczycieli. | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | Przez wieś od 1905 roku przebiegała linia kolejowa Pisz – [[Orzysz]], znajdował się tu dworzec składający się z czterech budynków: dworca, dwóch gospodarczych i magazynu spedycji kolejowej. Po zdemontowaniu linii w 1945 roku część zabudowań rozebrano; pozostałe dwa znajdują się obecnie w prywatnych rękach. | |
| + | Pierwszym wójtem we wsi po [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojnie światowej]] był [[Edward Müller]]. | ||
| − | + | Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa. | |
| − | |||
| − | Liczba mieszkańców | + | Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach: |
| − | 1857 – 155 osób | + | *1857 r. – 155 osób |
| − | 1864 – 210 osób | + | *1864 r. – 210 osób |
| − | 1867 – 216 osób | + | *1867 r. – 216 osób |
| − | 1933 – 284 osoby | + | *1933 r. – 284 osoby |
| − | 1939 – 286 osób | + | *1939 r. – 286 osób |
| − | 1988 – 179 osób | + | *1988 r. – 179 osób |
| + | ==Szkolnictwo== | ||
| + | W Trzonkach działa [[Szkoła Podstawowa w Trzonkach|szkoła podstawowa]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Zabytki== | |
| − | * | + | *budynek dworca kolejowego z początku XX wieku, wraz z budynkiem gospodarczym |
| − | * | + | *dawny [[Cmentarz ewangelicki w Trzonkach|cmentarz ewangelicki]] z pierwszej połowy XX wieku |
| − | |||
| − | |||
=== Bibliografia: === | === Bibliografia: === | ||
| − | + | Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002.<br/> | |
| − | + | Białuński Grzegorz, ''Przyczynek do przebiegu zarazy dżumy w starostwie piskim w latach 1709-1711'', Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, ss. 51–57.<br/> | |
| − | + | von Hippel Rudolf, ''Przegląd statystycznych i innych uwarunkowań powiatu Johannisburg na podstawie przeprowadzonego spisu powszechnego w dniu 3 grudnia 1867 r. wg zestawienia starosty von Hippela w roku 1868'', Znad Pisy, nr 19–20, 2010–2011, ss. 83–157.<br/> | |
| − | + | Jasiński Stanisław, Żywiczyński Adam, ''Węzeł kolejowy w Piszu (Część I)'', Znad Pisy, nr 10, 2001, ss. 122–140.<br/> | |
| − | + | Olszak Piotr, ''Przegląd budownictwa drewnianego na Ziemi Piskiej'', Znad Pisy, nr 10, 2001, ss. 106–121.<br/> | |
| − | + | Orłowicz Mieczysław, ''Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii'', na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991. <br/> | |
| − | + | ''Pisz. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.<br/> | |
| − | + | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | |
| − | + | Worobiec Antoni, Worobiec Krzysztof A., ''Z dziejów szkolnictwa na Ziemi Piskiej'', Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, ss. 73-90.<br/> | |
| − | + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/johannisburg.html/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [20.08.2013]<br/> | |
| − | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [20.08.2013]<br/> | |
| − | + | [http://www.bip.pisz.hi.pl/zalaczniki/prawo/110131120520.doc/ Strona Urzędu Gminy Pisz] [20.08.2013] | |
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
| − | + | <references/> | |
<br/> | <br/> | ||
| − | + | [[Kategoria: Powiat piski]] | |
| − | [[ | + | [[Kategoria: Pisz (gmina miejsko-wiejska)]] |
| − | + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | |
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria: 1501-1600]] |
| − | [[ | ||
Aktualna wersja na dzień 23:34, 17 sty 2015
| Trzonki | |
| | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | piski |
| Gmina | Pisz |
| Liczba ludności (2010) | 191 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 87 |
| Kod pocztowy | 12-200 |
| Tablice rejestracyjne | NPI |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Trzonki | |
| Położenie na mapie Polski  Trzonki | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Trzonki (niem. Trzonken, od 1938 r. Mövenau) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Pisz. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. W 2010 roku wieś liczyła 191 mieszkańców[1]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Regina Ignaczuk-Franas[2].
Położenie
Wieś położona jest w południowo–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na Równinie Mazurskiej, 8 km na północ od Pisza, w pobliżu jeziora Roś, około 1 km na wschód od drogi krajowej nr 63.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała jako dobra służebne w 1513 roku, gdy zakupili je Stanisław Zegadło i Mikołaj Wróbel. Obejmowała ona 20 łanów na prawie magdeburskim. Wcześniej istniała w pobliżu buda rybacka. W 1547 roku przywilej na Trzonki został odnowiony przez księcia Albrechta. W wyniku epidemii dżumy, która dotarła do wsi latem 1710 roku, populacja miejscowości znacznie się zmniejszyła (zmarło 73 mieszkańców).
Szkoła we wsi powstała w 1737 roku. W 1935 roku uczęszczało do niej 94 dzieci, pracowało dwóch nauczycieli.
Przez wieś od 1905 roku przebiegała linia kolejowa Pisz – Orzysz, znajdował się tu dworzec składający się z czterech budynków: dworca, dwóch gospodarczych i magazynu spedycji kolejowej. Po zdemontowaniu linii w 1945 roku część zabudowań rozebrano; pozostałe dwa znajdują się obecnie w prywatnych rękach. Pierwszym wójtem we wsi po II wojnie światowej był Edward Müller.
Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.
Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach:
- 1857 r. – 155 osób
- 1864 r. – 210 osób
- 1867 r. – 216 osób
- 1933 r. – 284 osoby
- 1939 r. – 286 osób
- 1988 r. – 179 osób
Szkolnictwo
W Trzonkach działa szkoła podstawowa.
Zabytki
- budynek dworca kolejowego z początku XX wieku, wraz z budynkiem gospodarczym
- dawny cmentarz ewangelicki z pierwszej połowy XX wieku
Bibliografia:
Białuński Grzegorz, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
Białuński Grzegorz, Przyczynek do przebiegu zarazy dżumy w starostwie piskim w latach 1709-1711, Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, ss. 51–57.
von Hippel Rudolf, Przegląd statystycznych i innych uwarunkowań powiatu Johannisburg na podstawie przeprowadzonego spisu powszechnego w dniu 3 grudnia 1867 r. wg zestawienia starosty von Hippela w roku 1868, Znad Pisy, nr 19–20, 2010–2011, ss. 83–157.
Jasiński Stanisław, Żywiczyński Adam, Węzeł kolejowy w Piszu (Część I), Znad Pisy, nr 10, 2001, ss. 122–140.
Olszak Piotr, Przegląd budownictwa drewnianego na Ziemi Piskiej, Znad Pisy, nr 10, 2001, ss. 106–121.
Orłowicz Mieczysław, Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii, na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.
Pisz. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Worobiec Antoni, Worobiec Krzysztof A., Z dziejów szkolnictwa na Ziemi Piskiej, Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, ss. 73-90.
Deutsche Verwaltungsgeschichte [20.08.2013]
Bank Danych Lokalnych GUS [20.08.2013]
Strona Urzędu Gminy Pisz [20.08.2013]
Przypisy
- ↑ łącznie Trzonki i Czarny Róg
- ↑ Strona Urzędu Gminy Pisz [20.09.2013]
