Jabłonowo

Jabłonowo
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	olecki
Gmina	Kowale Oleckie
Liczba ludności (2010)	113
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Jabłonowo
Położenie na mapie Polski Jabłonowo
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Jabłonowo (dawniej Nowa Wieś, niem. Neuendorf) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie oleckim, w gminie Kowale Oleckie. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W latach 1999–2001 wieś wchodziła w skład powiatu olecko–gołdapskiego. Miejscowość w 2010 roku liczyła 113 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Henryk Baranowski.

Położenie

Wieś położona jest w północno–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na Mazurach Garbatych (Wzgórza Szeskie), 25 km na północny zachód od Olecka i 15 km na zachód od Kowali Oleckich, w pobliżu granicy z powiatem gołdapskim. W pobliżu wsi znajduje się Jezioro Rdzawe, obecnie w dużej części osuszone, a także strumyk Rdzawka.

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w ramach kolonizacji północno–wschodnich terenów Prus Książęcych. Ze względu na brak źródeł trudno jest ustalić datę jej założenia. Wiadomo, że istniała już w 1560 roku, jednak w późniejszym czasie uległa całkowitej zagładzie, być może wskutek zarazy lub najazdu tatarskiego. Lokację osady ponowiono w 1688 roku i zwano Nową Wsią (Neuendorf). Należała ona do parafii ewangelickiej w Cichach.

Szkołę we wsi założono w pierwszej połowie XVIII wieku (około 1737–1740). W 1935 roku zatrudnionych w niej było dwóch nauczycieli, a w ośmiu klasach uczęszczało do niej ogółem 70 uczniów.

W pierwszej połowie lat 50. XX wieku w Jabłonowie uruchomiono spółdzielnię produkcyjną.

Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:

• 1857 r. – 306 osób

• 1933 r. – 356 osób

• 1939 r. – 307 osób

• 1988 r. – 103 osoby

Zabytki

• budynek szkoły z początku XX wieku, murowany
• cmentarz ewangelicki z pierwszej połowy XX wieku
• cmentarz ewangelicki z XIX wieku, Łodygi

Turystyka

• szlak rowerowy "czerwony" – przebieg trasy: Kowale Oleckie – Sokółki – Cichy – Jezioro Szwałk Mały – jeziora:Łaźno i Litygajny – Czerwony Dwór – Jezioro Piłwąg – Jabłonowo – Stacze – Guzy – Kowale Oleckie

Bibliografia

Olecko. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1974.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Strona Urzędu Gminy Kowale Oleckie [12.11.2013]
Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
Vervaltugsgeschichte [12.11.2013]