Jelitki: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Bibliografia)
 
(Nie pokazano 5 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
|nazwa                = Jelitki
+
|nazwa                = Jelitki
 
  |herb wsi              =   
 
  |herb wsi              =   
 
  |flaga wsi            =   
 
  |flaga wsi            =   
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
  |dopełniacz wsi        =  
+
  |dopełniacz wsi        = Jelitek
  |zdjęcie              = Jelitki. Zimowy krajobraz.jpg  
+
  |zdjęcie              =   
  |opis zdjęcia          = Jelitki. Zimowy krajobraz 
+
  |opis zdjęcia          =  
  |rodzaj miejscowości  =  
+
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |powiat                = olecki
 
  |powiat                = olecki
Linia 29: Linia 29:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}<br/>
 
}}<br/>
''' Jelitki ''' (niem. ''Jelittken'', od 1938 r. ''Gelitten'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat olecki|powiecie oleckim]], w [[gmina Wieliczki|gminie Wieliczki]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[podział administracyjny|administracyjnie]] do [[województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W latach 1999-2001 wieś wchodziła w skład [[powiat olecko-gołdapski|powiatu olecko-gołdapskiego]].
+
''' Jelitki ''' (niem. ''Jelittken'', od 1938 r. ''Gelitten'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat olecki|powiecie oleckim]], w [[Wieliczki (gmina wiejska)|gminie Wieliczki]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny|administracyjnie]] do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W latach 1999–2001 wieś wchodziła w skład [[Powiat olecko-gołdapski|powiatu olecko–gołdapskiego]]. Wieś w 2010 roku liczyła 22 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą Jelitki i [[Gąsiorowo]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Tomasz Paulako]]<ref>[http://wieliczki.bipgmina.pl/jednostki_pomocnicze/1/solectwa/ Strona Urzędu Gminy Wieliczki] [05.12.2013]</ref>.
 
+
<br/><br/>
Miejscowość w 2010 roku liczyła 22 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie Jelitki i [[Gąsiorowo]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Tomasz Paulako]]<ref>http://wieliczki.bipgmina.pl/jednostki_pomocnicze/1/solectwa [data dostępu: 5.12.2013]</ref>.
 
 
 
<br/>
 
  
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Pojezierze Ełckie|Pojezierzu Ełckim]], nad strumykiem [[Czarna (strumień)|Czarna]], 19 km na południe od [[Olecko|Olecka]] i 11 km na południe od [[Wieliczki|Wieliczek]], na wschód od rzeki [[Lega (rzeka)|Legi]], przy granicy z [[powiat ełcki|powiatem ełckim]].
+
Wieś położona jest w północno–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na [[Pojezierze Ełckie|Pojezierzu Ełckim]], nad strumykiem [[Strumień Czarna |Czarna]], 19 km na południe od [[Olecko|Olecka]] i 11 km na południe od [[Wieliczki|Wieliczek]], na wschód od rzeki [[Rzeka Lega |rzeki Legi]], przy granicy z [[Powiat ełcki|powiatem ełckim]].
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
Wieś powstała w ramach kolonizacji północno-wschodnich terenów państwa [[Zakon Krzyżacki|Zakonu Krzyżackiego]]. W 1486 roku komtur [[Jan von Tieffen]] nadał mieszkańcom [[Płociczno|Płociczna]] cztery łany boru jako rekompensatę ziemi utraconej przez nich na rzecz młynarza i dworu w [[Straduny|Stradunach]]. Ów nadział początkowo występował w źródłach jako część Płociczna. Dopiero w 1540 roku wymieniono Jelitki jako odrębną osadę. Fakt wydzielenia Jelitek potwierdził w 1564 roku książę [[Albrecht Hohenzollern]]. Jednocześnie książę nadał mieszkańcom Jelitek - Michałowi, Janowi i Rafałowi - sześć łanów na [[prawo magdeburskie|prawie magdeburskim]] z obowiązkiem połowy służby zbrojnej. Z czasem dobra te znacznie się powiększyły, osiągając na początku XVIII wieku ponad 11 łanów. Jelitki należały do [[parafia ewangelicka w Wieliczkach|parafii ewangelickiej w Wieliczkach]].
+
Wieś powstała w ramach kolonizacji północno–wschodnich terenów państwa [[Zakon Krzyżacki|Zakonu Krzyżackiego]]. W 1486 roku komtur [[Jan von Tieffen]] nadał mieszkańcom [[Płociczno|Płociczna]] cztery łany boru jako rekompensatę ziemi utraconej przez nich na rzecz młynarza i dworu w [[Straduny|Stradunach]]. Ów nadział początkowo występował w źródłach jako część Płociczna. Dopiero w 1540 roku wymieniono Jelitki jako odrębną osadę. Fakt wydzielenia Jelitek potwierdził w 1564 roku książę [[Albrecht Hohenzollern]]. Jednocześnie książę nadał mieszkańcom Jelitek Michałowi, Janowi i Rafałowi sześć łanów na [[Prawo magdeburskie|prawie magdeburskim]] z obowiązkiem połowy służby zbrojnej. Z czasem dobra te znacznie się powiększyły, osiągając na początku XVIII wieku ponad 11 łanów. Jelitki należały do [[Parafia ewangelicka w Wieliczkach|parafii ewangelickiej w Wieliczkach]].
  
 
Szkoła we wsi istniała bardzo krótko na przełomie XIX i XX wieku.
 
Szkoła we wsi istniała bardzo krótko na przełomie XIX i XX wieku.
  
  
Liczba mieszkańców
+
Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:
  
1857 - 70 osób  
+
*1857 r. – 70 osób  
  
1933 - 107 osób
+
*1933 r. – 107 osób
  
1939 - 95 osób
+
*1939 r. – 95 osób
  
 +
== Religia ==
 +
Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Najświętszej Maryi Panny w Wieliczkach |parafii rzymskokatolickiej w Wieliczkach]].
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
#Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja "Wielkiej Puszczy" (do 1568 roku) - starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002.
+
Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja "Wielkiej Puszczy" (do 1568 roku) - starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002.<br/>
#''Olecko. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1974.
+
''Olecko. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1974.<br/>
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.
+
''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/>
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [data dostępu: 12.11.2013]
+
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [12.11.2013]<br/>
#[http://www.verwaltungsgeschichte.de/treuburg.html| Vervaltugsgeschichte] [data dostępu: 12.11.2013]
+
[http://www.verwaltungsgeschichte.de/treuburg.html| Vervaltugsgeschichte] [12.11.2013]<br/>
<br/>
+
[http://wieliczki.bipgmina.pl/ Strona Urzędu Gminy Wieliczki] [05.12.2013]
  
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
Linia 68: Linia 66:
 
<br/>
 
<br/>
  
== Zobacz też ==
+
[[Kategoria: Powiat olecki]]  
 
+
[[Kategoria: Wieliczki (gmina wiejska)]]  
<br/>
+
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]
 
+
[[Kategoria: 1401-1500]]
[[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat olecki]] [[Kategoria: Gmina Wieliczki]] [[Kategoria: Wieś sołecka]]
 

Aktualna wersja na dzień 13:11, 20 sty 2015

Jelitki

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat olecki
Gmina Wieliczki
Liczba ludności (2010) 22
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Jelitki
Jelitki
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Jelitki
Jelitki
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Jelitki (niem. Jelittken, od 1938 r. Gelitten) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie oleckim, w gminie Wieliczki. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W latach 1999–2001 wieś wchodziła w skład powiatu olecko–gołdapskiego. Wieś w 2010 roku liczyła 22 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą Jelitki i Gąsiorowo. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Tomasz Paulako[1].

Położenie

Wieś położona jest w północno–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na Pojezierzu Ełckim, nad strumykiem Czarna, 19 km na południe od Olecka i 11 km na południe od Wieliczek, na wschód od rzeki rzeki Legi, przy granicy z powiatem ełckim.

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w ramach kolonizacji północno–wschodnich terenów państwa Zakonu Krzyżackiego. W 1486 roku komtur Jan von Tieffen nadał mieszkańcom Płociczna cztery łany boru jako rekompensatę ziemi utraconej przez nich na rzecz młynarza i dworu w Stradunach. Ów nadział początkowo występował w źródłach jako część Płociczna. Dopiero w 1540 roku wymieniono Jelitki jako odrębną osadę. Fakt wydzielenia Jelitek potwierdził w 1564 roku książę Albrecht Hohenzollern. Jednocześnie książę nadał mieszkańcom Jelitek – Michałowi, Janowi i Rafałowi – sześć łanów na prawie magdeburskim z obowiązkiem połowy służby zbrojnej. Z czasem dobra te znacznie się powiększyły, osiągając na początku XVIII wieku ponad 11 łanów. Jelitki należały do parafii ewangelickiej w Wieliczkach.

Szkoła we wsi istniała bardzo krótko na przełomie XIX i XX wieku.


Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:

  • 1857 r. – 70 osób
  • 1933 r. – 107 osób
  • 1939 r. – 95 osób

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Wieliczkach.

Bibliografia

Białuński Grzegorz, Kolonizacja "Wielkiej Puszczy" (do 1568 roku) - starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
Olecko. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1974.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
Vervaltugsgeschichte [12.11.2013]
Strona Urzędu Gminy Wieliczki [05.12.2013]

Przypisy