Lipińskie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Dzieje miejscowości)
 
(Nie pokazano 17 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
 
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
 
  |nazwa                = Lipińskie   
 
  |nazwa                = Lipińskie   
Linia 7: Linia 5:
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        = Lipińskich   
 
  |dopełniacz wsi        = Lipińskich   
  |zdjęcie              = Pole-obowiązkowe 
+
  |zdjęcie              =  
  |opis zdjęcia          = Pole-obowiązkowe   
+
  |opis zdjęcia          =  
 
  |rodzaj miejscowości  =wieś sołecka
 
  |rodzaj miejscowości  =wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
Linia 30: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>''' Lipińskie''' (niem. ''Lipinsken'',od 1938 r. ''Eschenried'') – wieś w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Biała Piska.  
+
''' Lipińskie''' (niem. ''Lipinsken'',od 1938 r. ''Eschenried'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat piski|powiecie piskim]], w [[Biała Piska (gmina miejsko-wiejska)|gminie Biała Piska]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W 2010 roku wieś liczyła 68 mieszkańców. Aktualnie funkcję sołtysa sprawuje [[Dorota Staniszewska]]<ref>[http://www.bialapiska.eu/index.php?option=com_content&task=view&id=18&Itemid=22/ Strona Urzędu Gminy Biała Piska] [30.09.2014]</ref>.
 
+
<br/><br/>
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego.
 
  
 +
== Położenie ==
 +
Wieś położona jest na terenie [[Pojezierze Ełckie|Pojezierza Ełckiego]] wchodzącego w skład [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]]. Miejscowość leży w odległości około 10 km na wschód od [[Biała Piska|Białej Piskiej]], w pobliżu drogi w kierunku [[Prostki|Prostek]].
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
+
== Dzieje miejscowości ==
Wieś położona jest na terenie Pojezierza Ełckiego wchodzącego w skład Krainy Wielkich Jezior Mazurskich. Pod względem fizyczno-geograficznym obszar gminy położony jest w obrębie mezoregionu Pojezierze Ełckie wchodzącego w skład makroregionu Pojezierze Mazurskie. Miejscowość leży w odległości około 10 km na wschód od Białej Piskiej, w pobliżu drogi w kierunku Prostek.
+
Wzmianki na temat wsi pojawiły się już w 1452 roku, natomiast przywilej lokacyjny wystawiono w 1471 roku. Dobra rycerskie obejmujące 16 łanów na [[Prawo magdeburskie|prawie magdeburskim]] otrzymali Maciej i Marcin Lipińscy, od których wywodzi się nazwa osady. W XV i XVI wieku wieś występowała pod nazwami: ''Lipientzken'', ''Liepiensker'', ''Lipienssky''. W 1864 roku Lipińskie były zamieszkane przez 110 osób. W 1871 roku liczba mieszkańców wzrosła do 135 osób.
 +
Lipińskie długo należały do [[Parafia ewangelicka w Drygałach|parafii ewangelickiej w Drygałach]], a w 1902 roku zostały włączone do nowo utworzonej [[Parafia pw. Chrystusa Króla w Skarżynie|parafii w Skarżynie]]. W 1925 roku wieś liczyła 150 mieszkańców. W roku 1939 miejscowość była zamieszkana przez 109 osób.
  
 +
Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Dzieje miejscowości ===
+
== Religia ==
Wzmianki na temat wsi pojawiają się już w 1452 roku, natomiast przywilej lokacyjny nadano w 1471 roku. Dobra rycerskie obejmujące 16 łanów na prawie magdeburskim otrzymali tu Maciej i Marcin Lipińscy, od których wywodzi się nazwa osady. W XV i XVI wieku wieś występowała pod nazwami: Lipientzken, Liepiensker, Lipienssky.
+
Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Skarżynie.  
Lipińskie długo należały do parafii ewangelickiej w Drygałach, a w 1902 roku zostały włączone do nowo utworzonej parafii w Skarżynie.
+
<br/>
 
 
Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:
 
 
 
1864 – 110 osób
 
 
 
1867 – 132 osoby
 
 
 
1871 – 135 osób
 
 
 
1895 – 147 osób
 
 
 
1925 – 150 osób
 
 
 
1939 – 109 osób
 
  
<br/>
+
== Zabytki ==
 +
*dawny [[Cmentarz ewangelicki w Lipińskich |cmentarz ewangelicki]] z XIX wieku 
 +
*dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku, zlokalizowany na południe od wsi
 +
*obiekty wchodzące w skład [[Giżycki Rejon Umocniony|Giżyckiego Rejonu Umocnionego]] – Befestigungen bei Lötzen; prace rozpoczęto w 1935 roku, ogółem wybudowano 225 schronów bojowych
  
=== Zabytki: ===
+
== Bibliografia ==
*Dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku, we wsi
+
Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. I–II, Olsztyn 2011.<br/>
*Dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku, na południe od wsi
+
Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002.<br/>
*W pobliżu wsi – mimo zniszczeń – atrakcją turystyczną pozostają obiekty, które wchodziły w skład Giżyckiego Rejonu Umocnionego (początek budowy w 1935 roku, ogółem wybudowano 225 schronów bojowych)
+
von Hippel Rudolf, ''Przegląd statystycznych i innych uwarunkowań powiatu Johannisburg na podstawie przeprowadzonego spisu powszechnego w dniu 3 grudnia 1867 r. wg zestawienia starosty von Hippela w roku 1868'', Znad Pisy, nr 19–20, 2010-2011, ss. 83–157.<br/>
<br/>
+
Kossert Andreas, ''Mazury. Zapomniane Południe dawnych Prus Wschodnich'', przeł. Barbara Ostrowska, Warszawa 2004. <br/>
=== Bibliografia: ===
+
''Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany'', red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.<br/>
#Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. I-II, Olsztyn 2011.
+
''Pisz. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.<br/>
#Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002.
+
Sawicki Ryszard, ''Dzieje wsi i parafii Skarżyn. Monografia historyczno-pastoralna'', Znad Pisy, nr 15, 2006, ss. 52–77.<br/>
#Hippel Rudolf von, ''Przegląd statystycznych i innych uwarunkowań powiatu Johannisburg na podstawie przeprowadzonego spisu powszechnego w dniu 3 grudnia 1867 r. wg zestawienia starosty von Hippela w roku 1868'', Znad Pisy, nr 19-20, 2010-2011, s. 83-157.
+
''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen'', Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.<br/>
#Kossert Andreas, ''Mazury. Zapomniane Południe dawnych Prus Wschodnich'', przeł. Barbara Ostrowska, Warszawa 2004.  
+
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [17.08.2013]<br/>
#''Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany'', red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.
+
[http://www.verwaltungsgeschichte.de/johannisburg.html/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [17.08.2013]<br/>
#''Pisz. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.
+
[http://www.bip.bialapiska.pl/zalaczniki/art/050506130925.doc/ Strona Urzędu Gminy Biała Piska] [17.08.2013]<br/>
#Sawicki Ryszard, ''Dzieje wsi i parafii Skarżyn. Monografia historyczno-pastoralna'', Znad Pisy, nr 15, 2006, s. 52-77.
+
[http://bialapiska.eu/index.php/ Strona Gminy Biała Piska] [17.08.2013]<br/>
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen'', Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
+
[http://www.rygielpisz.eu/index.php?option=com_content&view=article&id=110:rys-historyczny-piskich-fortyfikacji&catid=47:fortyfikacje&Itemid=75/ Piska Pozycja Ryglowa]  [17.08.2013]
#Bank Danych Lokalnych GUS:http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu: 17.08.2013]
 
#Deutsche Verwaltungsgeschichte: http://www.verwaltungsgeschichte.de/johannisburg.html [data dostępu: 17.08.2013]
 
#Gminna Ewidencja Zabytków bip.bialapiska.pl/zalaczniki/art/050506130925.doc [data dostępu: 17.08.2013]
 
  
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
+
<references/>
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
== Zobacz też ==
+
[[Kategoria: Powiat piski]]
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 10:21, 24 wrz 2013 (CEST)
+
[[Kategoria: Biała Piska (gmina miejsko-wiejska)]]
 
+
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]
[[Kategoria: Miejscowość]]
+
[[Kategoria: 1401-1500]]
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 10:08, 24 wrz 2013 (CEST)
 

Aktualna wersja na dzień 14:54, 20 sty 2015

Lipińskie

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat piski
Gmina Biała Piska
Liczba ludności (2010) 68
Strefa numeracyjna (+48) 87
Kod pocztowy 12-230
Tablice rejestracyjne NPI
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Lipińskie
Lipińskie
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Lipińskie
Lipińskie
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Lipińskie (niem. Lipinsken,od 1938 r. Eschenried) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Biała Piska. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W 2010 roku wieś liczyła 68 mieszkańców. Aktualnie funkcję sołtysa sprawuje Dorota Staniszewska[1].

Położenie

Wieś położona jest na terenie Pojezierza Ełckiego wchodzącego w skład Krainy Wielkich Jezior Mazurskich. Miejscowość leży w odległości około 10 km na wschód od Białej Piskiej, w pobliżu drogi w kierunku Prostek.

Dzieje miejscowości

Wzmianki na temat wsi pojawiły się już w 1452 roku, natomiast przywilej lokacyjny wystawiono w 1471 roku. Dobra rycerskie obejmujące 16 łanów na prawie magdeburskim otrzymali Maciej i Marcin Lipińscy, od których wywodzi się nazwa osady. W XV i XVI wieku wieś występowała pod nazwami: Lipientzken, Liepiensker, Lipienssky. W 1864 roku Lipińskie były zamieszkane przez 110 osób. W 1871 roku liczba mieszkańców wzrosła do 135 osób. Lipińskie długo należały do parafii ewangelickiej w Drygałach, a w 1902 roku zostały włączone do nowo utworzonej parafii w Skarżynie. W 1925 roku wieś liczyła 150 mieszkańców. W roku 1939 miejscowość była zamieszkana przez 109 osób.

Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Skarżynie.

Zabytki

  • dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku
  • dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku, zlokalizowany na południe od wsi
  • obiekty wchodzące w skład Giżyckiego Rejonu Umocnionego – Befestigungen bei Lötzen; prace rozpoczęto w 1935 roku, ogółem wybudowano 225 schronów bojowych

Bibliografia

Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. I–II, Olsztyn 2011.
Białuński Grzegorz, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
von Hippel Rudolf, Przegląd statystycznych i innych uwarunkowań powiatu Johannisburg na podstawie przeprowadzonego spisu powszechnego w dniu 3 grudnia 1867 r. wg zestawienia starosty von Hippela w roku 1868, Znad Pisy, nr 19–20, 2010-2011, ss. 83–157.
Kossert Andreas, Mazury. Zapomniane Południe dawnych Prus Wschodnich, przeł. Barbara Ostrowska, Warszawa 2004.
Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany, red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.
Pisz. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.
Sawicki Ryszard, Dzieje wsi i parafii Skarżyn. Monografia historyczno-pastoralna, Znad Pisy, nr 15, 2006, ss. 52–77.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Bank Danych Lokalnych GUS [17.08.2013]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [17.08.2013]
Strona Urzędu Gminy Biała Piska [17.08.2013]
Strona Gminy Biała Piska [17.08.2013]
Piska Pozycja Ryglowa [17.08.2013]

Przypisy