Nowolatki: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 12: | Linia 12: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
| − | + | ''' Nowolatki ''' - ciasteczka z pytlowej mąki i wody, przygotowywane w [[Sylwester|Sylwestra]]. | |
| − | + | <br/><br/> | |
| − | ''' Nowolatki ''' - ciasteczka z pytlowej mąki i wody, przygotowywane w [[Sylwester|Sylwestra]].<br/> | ||
| − | |||
== Geneza == | == Geneza == | ||
Zgodnie ze zwyczajem część figurek z zjadano, co miało zapewnić pomyślność w Nowym Roku. Pozostałe były przechowywane dla zwierząt, wierzono bowiem, że mają właściwości uzdrawiające i wzmacniające. Poza tym nowolatki wkładano pod słomę roślin obwiązanych na zimę, co miało je chronić przed przemarznięciem. Nowolatki miały zapewnić dobrobyt, pomyślność i zdrowy chów zwierząt. | Zgodnie ze zwyczajem część figurek z zjadano, co miało zapewnić pomyślność w Nowym Roku. Pozostałe były przechowywane dla zwierząt, wierzono bowiem, że mają właściwości uzdrawiające i wzmacniające. Poza tym nowolatki wkładano pod słomę roślin obwiązanych na zimę, co miało je chronić przed przemarznięciem. Nowolatki miały zapewnić dobrobyt, pomyślność i zdrowy chów zwierząt. | ||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
== Sposób przygotowania == | == Sposób przygotowania == | ||
Mąkę zaczyniano z piwem kandyzowanym lub jałowcowym, przy czym oba składniki musiały być wcześniej poświęcone w trzeci dzień świąt [[Boże Narodzenie|Bożego Narodzenia]]. Z ciasta wylepiano zwierzęta, kłosy zboża,drzewa, ptactwo i postaci, którym przypisywano właściwości magiczne.Najważniejszymi figurkami byli trzej królowie, wyobrażeni zazwyczaj jako trzy paluszki z ciasta zagniecione na krzyż. Ciasteczek nie piekło się tylko suszyło na rozgrzanej blasze kuchni. | Mąkę zaczyniano z piwem kandyzowanym lub jałowcowym, przy czym oba składniki musiały być wcześniej poświęcone w trzeci dzień świąt [[Boże Narodzenie|Bożego Narodzenia]]. Z ciasta wylepiano zwierzęta, kłosy zboża,drzewa, ptactwo i postaci, którym przypisywano właściwości magiczne.Najważniejszymi figurkami byli trzej królowie, wyobrażeni zazwyczaj jako trzy paluszki z ciasta zagniecione na krzyż. Ciasteczek nie piekło się tylko suszyło na rozgrzanej blasze kuchni. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
| − | |||
== Przepis == | == Przepis == | ||
| − | ''Nowolatki pieczone'' <ref>http://warmia-browarnictwo.pl/wszystko-o-piwie/fafernuchy-nowolatki.html [ | + | ''Nowolatki pieczone'' <ref>[http://warmia-browarnictwo.pl/wszystko-o-piwie/fafernuchy-nowolatki.html warmia-browarnictwo.pl] [16.06.2014]</ref> |
50 dkg mąki krupczatki, 1 jajko, 1 żółtko, 25 dkg masła, 5 łyżek śmietany, czubata łyżeczka proszku do piecznia, czubata łyżka grubej soli kamiennej | 50 dkg mąki krupczatki, 1 jajko, 1 żółtko, 25 dkg masła, 5 łyżek śmietany, czubata łyżeczka proszku do piecznia, czubata łyżka grubej soli kamiennej | ||
| − | |||
''Wszystkie składniki połączyć i wyrobić ciasto. Musi być na tyle elastyczne by dało się rozwałkować na grubość ok. 5 mm. Wykrawać ciasteczka – w okresie karnawału obowiązkowo w kształcie ptaków – wypiekać na niesmarowanej tłuszczem blaszce.'' | ''Wszystkie składniki połączyć i wyrobić ciasto. Musi być na tyle elastyczne by dało się rozwałkować na grubość ok. 5 mm. Wykrawać ciasteczka – w okresie karnawału obowiązkowo w kształcie ptaków – wypiekać na niesmarowanej tłuszczem blaszce.'' | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | + | Chłosta Jan, ''Doroczne zwyczaje i obrzędy na Warmii'', Olsztyn 2009.<br/> | |
| − | + | Hochleitner Janusz, ''Kuchnia świąteczna na Warmii'', [w:] ''Życie codzienne na dawnych ziemiach pruskich. Kuchnia dawnych ziem pruskich - tradycja i nowoczesność'', red. Tomasz Chrzanowski, Olsztyn 2011, s. 132-148.<br/> | |
| − | + | Jankowska-Buttitta Małgorzata K., ''Niezapomniana kuchnia Warmii i Mazur'', Zakroczym 2007.<br/> | |
| − | + | ''Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany'', red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.<br/> | |
| − | + | ''Smak Mazur. Kuchnia dawnych Prus Wschodnich'', wybór Tadeusz Ostojski, opracowanie Rafał Wolski, Dąbrówno 2006.<br/> | |
| − | + | Szyfer Anna, ''Zwyczaje, obrzędy i wierzenia Mazurów i Warmiaków'', Olsztyn 1968.<br/> | |
| − | + | ''Warmiacy i Mazurzy. Życie codzienne ludności wiejskiej w I połowie XIX wieku'', red. Bogumił Kuźniewski, Olsztynek 2002. | |
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
Wersja z 22:52, 19 wrz 2014
| Nowolatki | |
| | |
 Tradycyjne Nowolatki
| |
Nowolatki - ciasteczka z pytlowej mąki i wody, przygotowywane w Sylwestra.
Spis treści
Geneza
Zgodnie ze zwyczajem część figurek z zjadano, co miało zapewnić pomyślność w Nowym Roku. Pozostałe były przechowywane dla zwierząt, wierzono bowiem, że mają właściwości uzdrawiające i wzmacniające. Poza tym nowolatki wkładano pod słomę roślin obwiązanych na zimę, co miało je chronić przed przemarznięciem. Nowolatki miały zapewnić dobrobyt, pomyślność i zdrowy chów zwierząt.
Sposób przygotowania
Mąkę zaczyniano z piwem kandyzowanym lub jałowcowym, przy czym oba składniki musiały być wcześniej poświęcone w trzeci dzień świąt Bożego Narodzenia. Z ciasta wylepiano zwierzęta, kłosy zboża,drzewa, ptactwo i postaci, którym przypisywano właściwości magiczne.Najważniejszymi figurkami byli trzej królowie, wyobrażeni zazwyczaj jako trzy paluszki z ciasta zagniecione na krzyż. Ciasteczek nie piekło się tylko suszyło na rozgrzanej blasze kuchni.
Przepis
Nowolatki pieczone [1]
50 dkg mąki krupczatki, 1 jajko, 1 żółtko, 25 dkg masła, 5 łyżek śmietany, czubata łyżeczka proszku do piecznia, czubata łyżka grubej soli kamiennej
Wszystkie składniki połączyć i wyrobić ciasto. Musi być na tyle elastyczne by dało się rozwałkować na grubość ok. 5 mm. Wykrawać ciasteczka – w okresie karnawału obowiązkowo w kształcie ptaków – wypiekać na niesmarowanej tłuszczem blaszce.
Bibliografia
Chłosta Jan, Doroczne zwyczaje i obrzędy na Warmii, Olsztyn 2009.
Hochleitner Janusz, Kuchnia świąteczna na Warmii, [w:] Życie codzienne na dawnych ziemiach pruskich. Kuchnia dawnych ziem pruskich - tradycja i nowoczesność, red. Tomasz Chrzanowski, Olsztyn 2011, s. 132-148.
Jankowska-Buttitta Małgorzata K., Niezapomniana kuchnia Warmii i Mazur, Zakroczym 2007.
Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany, red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.
Smak Mazur. Kuchnia dawnych Prus Wschodnich, wybór Tadeusz Ostojski, opracowanie Rafał Wolski, Dąbrówno 2006.
Szyfer Anna, Zwyczaje, obrzędy i wierzenia Mazurów i Warmiaków, Olsztyn 1968.
Warmiacy i Mazurzy. Życie codzienne ludności wiejskiej w I połowie XIX wieku, red. Bogumił Kuźniewski, Olsztynek 2002.
Przypisy
- ↑ warmia-browarnictwo.pl [16.06.2014]
<references>
