Gubławki: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Dzieje miejscowości) |
|||
| Linia 28: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }} |
| − | ''' Gubławki ''' (niem. ''Gablauken'') – | + | ''' Gubławki ''' (niem. ''Gablauken'') – wieś niesołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat iławski|powiecie iławskim]], w [[Zalewo (gmina miejsko-wiejska)|gminie Zalewo]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. W latach 1946–1975 wieś wchodziła w skład powiatu morąskiego. |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| + | Miejscowość w 2010 roku liczyła 128 mieszkańców. Wieś wchodzi w skład sołectwa [[Wieprz (gmina Zalewo)|Wieprz]], w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie [[Stefan Ciechanowski]<ref> [http://www.zalewo.bil-wm.pl/index.php?inf=10&idsl=7&id=67 zalewo.bil-wm.pl] [05.03.2014]</ref>. | ||
| + | <br/><br/> | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Pojezierze Iławskie|Pojezierzu Iławskim]], nad jeziorem [[Jezioro Jeziorak|Jeziorak]], 14 km na południe od [[Zalewo|Zalewa]]. | Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Pojezierze Iławskie|Pojezierzu Iławskim]], nad jeziorem [[Jezioro Jeziorak|Jeziorak]], 14 km na południe od [[Zalewo|Zalewa]]. | ||
| Linia 40: | Linia 38: | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | Nazwa miejscowości wywodzi się z języka [[Prusowie|pruskiego]]. Stanowi połączenie imienia ''Guby'' ze słowem ''lauken'' | + | Nazwa miejscowości wywodzi się z języka [[Prusowie|pruskiego]]. Stanowi połączenie imienia ''Guby'' ze słowem ''lauken'' oznaczającym pole. Miejscowość została założona w roku 1392 przez polskich osadników pochodzących ze szlacheckiego rodu Przyjemskich herbu Rawicz. Po Przyjemskich kolejnym właścicielem wsi został August von Dovgerloch. Od 1660 do 1747 roku Gubławki razem z Wieprzem stanowiły część dóbr należących do rodu Jaskich mających swą siedzibę w pobliskim [[Jaśkowo (gmina Zalewo)|Jaśkowie]]. |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | W 1880 roku majątek został zakupiony przez Karla Fincka von Finckensteina, który wybudował w Gubławkach rezydencję. Dwór miał służyć zarządcy dóbr i jego rodzinie. We wnętrzu znajdowały się spiżarnia, pomieszczenia kuchenne, jadalnia, biura zarządcy, pokoje mieszkalne, sypialnie oraz pokoje gościnne. Całości dopełniały dwa ogrody oraz zabudowania gospodarczo-inwentarskie, m.in. stajnia, powozownia, obora, świniarnia. W sąsiedztwie dworu zlokalizowano domy dla robotników i oficjalistów. W 1912 roku, po śmierci Karla Finckensteina, w Gubławkach mieszkała jego małżonka Helene. Ostatnim właścicielem majątku był syn Karla i Helene, Hans Joachim, który odziedziczył Gubławki w 1925 roku. | |
| − | + | Po wojnie majątek został przekształcony w Państwowe Gospodarstwo Rolne Gubławki. Obecnie dwór stoi niezamieszkały. | |
| + | Liczba mieszkańców i budynków mieszkalnych w następujących latach wynosiła: | ||
| + | *1782 – 16 domów | ||
| + | *1858 – 85 osób, 5 domów | ||
| + | *1939 – 103 osoby | ||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | *[[lkwim:Dwór w Gubławkach|Dwór]] | + | *[[lkwim:Dwór w Gubławkach|Dwór]] wzniesiony na początku XX wieku. |
| − | < | + | Do czasów dzisiejszych zachowały się pozostałości parku oraz fragmenty podwórza gospodarczego |
| − | + | {{Przypisy}} | |
| + | <references/> | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | + | Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, ''Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich'', Olsztyn 1999.<br/> | |
| − | + | ''Morąg. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1973.<br/> | |
| − | + | Niesiobędzki Wiesław, ''Powiat iławski. Dzieje, zabytki, pejzaż i kultura. Szkice historyczne'', wydanie II, poprawione i poszerzone, Iława 2008.<br/> | |
| − | + | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Westpreussen, Commission bei Leon Saunier'', Danzig und Elbing 1858.<br/> | |
| − | + | [http://www.wuoz.olsztyn.pl/| Wojewódzka ewidencja zabytków] [05.03.2014]<br/> | |
| − | + | [http://www.zalewo.f117.pl/modules.php?name=Sections&op=printpage&artid=2125| zalewo.f117.pl, Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Zalewo] [05.03.2014]<br/> | |
| − | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/> | |
| − | + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/rosenberg.html| verwaltungsgeschichte.de] [05.03.2014]<br/> | |
| − | + | [http://www.ciekawemazury.pl/info.htm#315/pl/i/gublawki_-_zabytkowy_dwor| ciekawemazury.pl] [05.03.2014]<br/> | |
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat iławski]] [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat iławski]] [[Kategoria: Zalewo (gmina miejsko-wiejska)]] [[Kategoria: Wsie niesołeckie]] [[Kategoria: 1301-1400]] |
Wersja z 06:32, 23 paź 2014
| Gubławki | |
| | |
 Dwór w Gubławkach
| |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | iławski |
| Gmina | Zalewo |
| Sołectwo | Wieprz |
| Liczba ludności (2010) | 128 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Gubławki | |
| Położenie na mapie Polski  Gubławki | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Gubławki (niem. Gablauken) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Zalewo. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. W latach 1946–1975 wieś wchodziła w skład powiatu morąskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 128 mieszkańców. Wieś wchodzi w skład sołectwa Wieprz, w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie [[Stefan Ciechanowski][1].
Położenie
Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Pojezierzu Iławskim, nad jeziorem Jeziorak, 14 km na południe od Zalewa.
Dzieje miejscowości
Nazwa miejscowości wywodzi się z języka pruskiego. Stanowi połączenie imienia Guby ze słowem lauken oznaczającym pole. Miejscowość została założona w roku 1392 przez polskich osadników pochodzących ze szlacheckiego rodu Przyjemskich herbu Rawicz. Po Przyjemskich kolejnym właścicielem wsi został August von Dovgerloch. Od 1660 do 1747 roku Gubławki razem z Wieprzem stanowiły część dóbr należących do rodu Jaskich mających swą siedzibę w pobliskim Jaśkowie.
W 1880 roku majątek został zakupiony przez Karla Fincka von Finckensteina, który wybudował w Gubławkach rezydencję. Dwór miał służyć zarządcy dóbr i jego rodzinie. We wnętrzu znajdowały się spiżarnia, pomieszczenia kuchenne, jadalnia, biura zarządcy, pokoje mieszkalne, sypialnie oraz pokoje gościnne. Całości dopełniały dwa ogrody oraz zabudowania gospodarczo-inwentarskie, m.in. stajnia, powozownia, obora, świniarnia. W sąsiedztwie dworu zlokalizowano domy dla robotników i oficjalistów. W 1912 roku, po śmierci Karla Finckensteina, w Gubławkach mieszkała jego małżonka Helene. Ostatnim właścicielem majątku był syn Karla i Helene, Hans Joachim, który odziedziczył Gubławki w 1925 roku.
Po wojnie majątek został przekształcony w Państwowe Gospodarstwo Rolne Gubławki. Obecnie dwór stoi niezamieszkały.
Liczba mieszkańców i budynków mieszkalnych w następujących latach wynosiła:
- 1782 – 16 domów
- 1858 – 85 osób, 5 domów
- 1939 – 103 osoby
Zabytki
- Dwór wzniesiony na początku XX wieku.
Do czasów dzisiejszych zachowały się pozostałości parku oraz fragmenty podwórza gospodarczego
Przypisy
- ↑ zalewo.bil-wm.pl [05.03.2014]
Bibliografia
Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 1999.
Morąg. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1973.
Niesiobędzki Wiesław, Powiat iławski. Dzieje, zabytki, pejzaż i kultura. Szkice historyczne, wydanie II, poprawione i poszerzone, Iława 2008.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Westpreussen, Commission bei Leon Saunier, Danzig und Elbing 1858.
Wojewódzka ewidencja zabytków [05.03.2014]
zalewo.f117.pl, Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Zalewo [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
verwaltungsgeschichte.de [05.03.2014]
ciekawemazury.pl [05.03.2014]
