Gutowo

Gutowo
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	iławski
Gmina	Lubawa
Liczba ludności (2010)	222
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Gutowo
Położenie na mapie Polski Gutowo
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Gutowo (niem. Guttowo) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Lubawa. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.

Miejscowość w 2010 roku liczyła 222 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Jadwiga Kasprowicz.

Położenie

Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na pograniczu Garbu Lubawskiego i Pojezierza Iławskiego, 32 km na południowy wschód od Iławy i 16 km na południowy wschód od Lubawy, w pobliżu granic z powiatami nowomiejskim i działdowskim.

Dzieje miejscowości

Miejscowość została założona w XV wieku. W tym czasie w Gutowie istniał również folwark. W 1566 roku biskup Stanisław Żelisławski zapisał miejscowy folwark swojemu krewnemu Feliksowi Konarskiemu. W 1594 roku ówczesny biskup Piotr Kostka osadził w Gutowie chłopów z Tynwałdu. W 1629 roku w okresie oblężenia Lubawy przez szwedzkiego marszałka Hermana Wrangela Gutowo zostało spalone.

Od 1756 roku majątek dzierżawił cześnik wyszogrodzki Michał, do którego należała także Rumienica oraz Rumian. W 1773 roku folwark stał się własnością pruskiego króla.

W 1881 roku wieś składała się z 44 chałup i była zamieszkana przez 166 osób. Cztery lata później we wsi i folwarku żyło 260 osób. Miejscowe dzieci uczęszczały do szkoły w Rumianie.

PO 1920 roku Gutowo wraz z powiatem lubawskim znalazło się w granicach Polski. W okresie międzywojennym miejscowość liczyła 400 mieszkańców, posiadała również własną dwuklasową szkołę. W 1928 roku uczęszczało do niej 64 dzieci. W latach 1944–1945 w Gutowie hitlerowcy założyli obóz dla kobiet żydowskiego pochodzenia.

Zabytki

• grodzisko datowane na okres między IX a XI wiekiem, zlokalizowane 0,5 km w kierunku południowym od Gutowa. Znane jest pod nazwą "Szwedzki Szańiec" lub "Korzonko".

Bibliografia

Niesiobędzki Wiesław, Powiat iławski. Dzieje, zabytki, pejzaż i kultura. Szkice historyczne, wydanie II, poprawione i poszerzone, Iława 2008.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Westpreussen, Commission bei Leon Saunier, Danzig und Elbing 1858.
Śliwiński Jóżef, Lubawa. Z dziejów miasta i okolic, Olsztyn 1982.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
bip.gminalubawa.pl, Plan rozwoju lokalnego gminy Lubawa [05.03.2014]
bip.gminalubawa.pl, Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Lubawa [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [05.03.2014]