Rumian

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
Rumian

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat działdowski
Gmina Rybno
Liczba ludności (2010) 327
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Rumian
Rumian
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Rumian
Rumian
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Rumian (niem. Rumian) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie działdowskim, w gminie Rybno. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa ciechanowskiego. W 2010 roku liczyła 327 mieszkańców[1]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Elżbieta Rozentalska[2].

Położenie

Wieś położona jest w południowej części województwa warmińsko–mazurskiego, na pograniczu Pojezierza Mazurskiego i Niziny Mazowieckiej, nad Strugą Rumiańską, na północny zachód od jeziora Rumian, 4 km na północ od Rybna, w pobliżu granicy z powiatami nowomiejskim i iławskim.

Dzieje miejscowości

Wieś została założona na terenie dóbr należących do biskupa chełmińskiego. Po raz pierwszy pojawiła się w źródłach z 1303 roku jako Romna, a w 1341 roku jako Roman; od połowy XVI wieku utrwaliła się forma Rumian. Pierwszą niewielką kapliczkę wybudowano tu w XVI wieku, a nieco później drewniany kościół i założono parafię. Na początku XVII wieku Rumian obejmował 60 łanów ziemi, znajdowała się tu karczma oraz młyn wodny. Według danych z 1706 roku do tutejszego proboszcza należało sześć łanów ziemi, posiadał on również cztery woły, cztery krowy, jałówkę, cztery konie robocze i dwa zaprzęgowe, sześć owiec, jedenaście owiec, dziewięć jagniąt, cztery świnie oraz drób. Szkołę założono zapewne wraz z parafią. Na początku XVIII wieku uczęszczało do niej 30 dzieci, a nauczycielem był organista. Na miejscu zniszczonego drewnianego kościoła w 1714 roku wzniesiono nową - również drewnianą - świątynię w stylu barokowym.

W 1919 roku na mocy traktatu wersalskiego wieś przyznana została Rzeczpospolitej Polskiej; do 1932 roku wchodziła w skład powiatu lubawskiego. W 1939 roku znalazła się pod okupacją niemiecką. W połowie lat 50. Rumian był krótko siedzibą gromady.


Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:

  • 1858 r. – 356 osób
  • 1868 r. – 411 osób
  • 1885 r. – 485 osób
  • 1905 r. – 525 osób
  • 1910 r. – 519 osób

Szkolnictwo


Religia

We wsi znajduje się siedziba parafii rzymskokatolickiej.

Zabytki

  • kościół pw. św. Barbary z 1714 roku, drewniany, na kamiennym cokole
  • budynek plebanii z początku XX wieku oraz zabytkowa kostnica i przykościelny cmentarz
  • budynek szkoły z końca XIX wieku
  • młyn z 1940 roku, obecnie nieczynny

Turystyka

Ludzie związani z miejscowością

Bibliografia

Działdowo. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1966.
Przewodnik po zabytkach kultury materialnej Welskiego Parku Krajobrazowego, tekst Jarosław Kapiński, Wanda Grodzka, Lidzbark 2001.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Westpreussen, Commission bei Leon Saunier, Danzig und Elbing 1858.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Wojewódzka Ewidencja Zabytków [12.11.2013]
Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
Westpreussen.de [12.11.2013]

Przypisy

  1. łącznie Rumian i Lesiak
  2. Strona Gminy Rybno