Kamień (gmina Iława): Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
| (Nie pokazano 3 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika) | |||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = | |dopełniacz wsi = | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 14: | Linia 14: | ||
|sołectwo = Wola Kamieńska | |sołectwo = Wola Kamieńska | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
| − | |liczba ludności = 168<ref>Łącznie Kamień Duży i Kamień Mały.</ref> | + | |liczba ludności = 168<ref>Łącznie: Kamień Duży i Kamień Mały.</ref> |
|rok = 2010 | |rok = 2010 | ||
|strefa numeracyjna = | |strefa numeracyjna = | ||
| Linia 28: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }} |
| − | ''' Kamień ''' (niem. ''Stein'') – | + | ''' Kamień ''' (niem. ''Stein'') – wieś niesołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat iławski|powiecie iławskim]], w [[Iława (gmina wiejska)|gminie Iława]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. |
| − | Miejscowość w 2010 roku liczyła 168 mieszkańców (łącznie Kamień Duży i Kamień Mały). Wieś wchodzi w skład sołectwa [[Wola Kamieńska]], w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie [[Beta Grzechnik]]<ref>http://www.gmina-ilawa.pl/dla_mieszkanca/jednostki-podlegle/ [ | + | Miejscowość w 2010 roku liczyła 168 mieszkańców (łącznie [[Kamień Duży]] i [[Kamień Mały]]). Wieś wchodzi w skład sołectwa [[Wola Kamieńska]], w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie [[Beta Grzechnik]]<ref>[http://www.gmina-ilawa.pl/dla_mieszkanca/jednostki-podlegle/ gmina-ilawa.pl] [05.03.2014]</ref>. |
| − | + | <br/><br/> | |
| − | <br/> | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
| Linia 40: | Linia 39: | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | Miejscowość została założona w 1335 roku na [[prawo chełmiński|prawie | + | Miejscowość została założona w 1335 roku na [[prawo chełmiński|prawie chełmińskim]]. Odbiorcą nadania był [[Prusowie|Prus]] Gekelo Stein, od którego nazwiska wieś przyjęła swą nazwę. W 1645 roku Kamień otrzymał z rąk elektora Fryderyka Wilhelma I Hohenzollerna polski szlachcic Tomasz Księżopolski. W 1718 roku Kamień oraz [[Karłowo]] stały się własnością Albrechta Krzysztofa Finck von Finckensteina. |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | W XIX wieku rozróżniano trzy miejscowości o tej nazwie: A, B i C. Pierwsza z nich miała charakter dóbr ziemskich, obejmujących obszar 288,4 ha. Dwie pozostałe funkcjonowały jako wolne sołectwa. W 1895 roku zostały przyłączone do Woli Kamieńskiej. W 1933 roku majątek Kamień był zamieszkany przez 368 osób (łącznie z [[Kwiry|Kwirami]], Wolą Kamieńską i [[Windyki|Windykami]]). | |
| − | 1871 | + | Liczba mieszkańców i budynków mieszkalnych w majątku Kamień w następujących latach wynosiła: |
| − | + | *1817 – 55 osób, 7 domów | |
| − | 1885 | + | *1831 – 94 osoby, 6 domów |
| − | + | *1864 – 126 osób, 8 domów | |
| − | 1895 | + | *1871 – 133 osoby,10 domów |
| − | + | *1885 – 118 osób, 6 domów | |
| − | 1905 | + | *1895 – 118 osób, 6 domów |
| − | + | *1905 – 113 osób, 3 domy | |
| − | |||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | * | + | *Kamień Duży: zespół dworsko-pałacowy i folwarczny z przełomu XIX i XX wieku; pierwotna kompozycja zespołu w części gospodarczej nieczytelna, na obszarze podwórza zbudowano nowe obiekty wśród zachowanej dawnej stajni i obory |
| − | * | + | * Kamień Duży: dom ogrodnika (nr 1) z czwartej ćwierci XVIII wieku; budynek murowany z cegły, otynkowany, na planie prostokąta, podpiwniczony, parterowy |
| − | * | + | *[[Dwór w Kamieniu Dużym|dwór w Kamieniu Dużym]]; zachowany w niewielkiej części |
| − | + | *park dworski z przełomu XIX i XX wieku, zaniedbany, z nieczytelnym układem ścieżek spacerowych | |
| − | + | *cmentarz ewangelicki z połowy XIX wieku, w centrum wsi, po zachodniej stronie szosy, własność parafii ewangelickiej; obiekt nieczynny, powierzchnia 0,18 ha | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references/> | <references/> | ||
| − | |||
| − | |||
== Zobacz też == | == Zobacz też == | ||
| − | *[[Kamień | + | *[[Kamień (gmina Ruciane-Nida)]] |
| − | *[[Kamień ( | + | *[[Kamień (gmina Korsze)]] |
| + | == Bibliografia == | ||
| + | ''Iława. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1972.<br/> | ||
| + | Niesiobędzki Wiesław, ''Powiat iławski. Dzieje, zabytki, pejzaż i kultura. Szkice historyczne'', wydanie II, poprawione i poszerzone, Iława 2008.<br/> | ||
| + | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Westpreussen, Commission bei Leon Saunier'', Danzig und Elbing 1858.<br/> | ||
| + | Plan zagospodarowania przestrzennego gminy Iława 2003, [http://gmina-ilawa.mpzp.org/| Uchwała Nr XIII/108/2003 z dnia 3 grudnia 2003 gmina-ilawa.mpzp.org] [05.03.2014]<br/> | ||
| + | [http://bip.warmia.mazury.pl/ilawa_gmina_wiejska/76/172/STRATEGIA_ROZWOJU_GMINY_ILAWA_2000-2015/| bip.warmia.mazury.pl, Strategia rozwoju gminy Iława 2000-2015] [05.03.2014]<br/> | ||
| + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/> | ||
| + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/rosenberg.html| verwaltungsgeschichte.de] [05.03.2014]<br/> | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | [[Kategoria: Miejscowość]] | + | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat iławski]] [[Kategoria: Iława (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wsie niesołeckie]] [[Kategoria: 1301-1400]] |
Aktualna wersja na dzień 19:55, 27 lis 2014
| Kamień | |
| | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | iławski |
| Gmina | Iława |
| Sołectwo | Wola Kamieńska |
| Liczba ludności (2010) | 168[1] |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Kamień | |
| Położenie na mapie Polski  Kamień | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Kamień (niem. Stein) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Iława. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 168 mieszkańców (łącznie Kamień Duży i Kamień Mały). Wieś wchodzi w skład sołectwa Wola Kamieńska, w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie Beta Grzechnik[2].
Położenie
Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Pojezierzu Iławskim, nad jeziorem Łabędź, 4,5 km na północ od Iławy.
Dzieje miejscowości
Miejscowość została założona w 1335 roku na prawie chełmińskim. Odbiorcą nadania był Prus Gekelo Stein, od którego nazwiska wieś przyjęła swą nazwę. W 1645 roku Kamień otrzymał z rąk elektora Fryderyka Wilhelma I Hohenzollerna polski szlachcic Tomasz Księżopolski. W 1718 roku Kamień oraz Karłowo stały się własnością Albrechta Krzysztofa Finck von Finckensteina.
W XIX wieku rozróżniano trzy miejscowości o tej nazwie: A, B i C. Pierwsza z nich miała charakter dóbr ziemskich, obejmujących obszar 288,4 ha. Dwie pozostałe funkcjonowały jako wolne sołectwa. W 1895 roku zostały przyłączone do Woli Kamieńskiej. W 1933 roku majątek Kamień był zamieszkany przez 368 osób (łącznie z Kwirami, Wolą Kamieńską i Windykami).
Liczba mieszkańców i budynków mieszkalnych w majątku Kamień w następujących latach wynosiła:
- 1817 – 55 osób, 7 domów
- 1831 – 94 osoby, 6 domów
- 1864 – 126 osób, 8 domów
- 1871 – 133 osoby,10 domów
- 1885 – 118 osób, 6 domów
- 1895 – 118 osób, 6 domów
- 1905 – 113 osób, 3 domy
Zabytki
- Kamień Duży: zespół dworsko-pałacowy i folwarczny z przełomu XIX i XX wieku; pierwotna kompozycja zespołu w części gospodarczej nieczytelna, na obszarze podwórza zbudowano nowe obiekty wśród zachowanej dawnej stajni i obory
- Kamień Duży: dom ogrodnika (nr 1) z czwartej ćwierci XVIII wieku; budynek murowany z cegły, otynkowany, na planie prostokąta, podpiwniczony, parterowy
- dwór w Kamieniu Dużym; zachowany w niewielkiej części
- park dworski z przełomu XIX i XX wieku, zaniedbany, z nieczytelnym układem ścieżek spacerowych
- cmentarz ewangelicki z połowy XIX wieku, w centrum wsi, po zachodniej stronie szosy, własność parafii ewangelickiej; obiekt nieczynny, powierzchnia 0,18 ha
Przypisy
- ↑ Łącznie: Kamień Duży i Kamień Mały.
- ↑ gmina-ilawa.pl [05.03.2014]
Zobacz też
Bibliografia
Iława. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1972.
Niesiobędzki Wiesław, Powiat iławski. Dzieje, zabytki, pejzaż i kultura. Szkice historyczne, wydanie II, poprawione i poszerzone, Iława 2008.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Westpreussen, Commission bei Leon Saunier, Danzig und Elbing 1858.
Plan zagospodarowania przestrzennego gminy Iława 2003, Uchwała Nr XIII/108/2003 z dnia 3 grudnia 2003 gmina-ilawa.mpzp.org [05.03.2014]
bip.warmia.mazury.pl, Strategia rozwoju gminy Iława 2000-2015 [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
verwaltungsgeschichte.de [05.03.2014]
