Kamień (gmina Ruciane-Nida)
To jest | Kamień | |
| | |
 Kamień zimą.
Źródło: www.kamien.spanie.pl | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | piski |
| Gmina | Ruciane-Nida |
| Sołectwo | Iznota |
| Liczba ludności (2010) | 54[1] |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Kamień | |
| Położenie na mapie Polski  Kamień | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Kamień (niem. Kamien, od 1938 r. Keilern) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Ruciane-Nida. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W latach 1946–1972 wieś wchodziła w skład powiatu mrągowskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 54 mieszkańców (łącznie z Iznotą, Bartlewem i Gąsiorem). Wieś wchodzi w skład sołectwa Iznota, w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie Józef Sater[2].
Położenie
Wieś położona jest we wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, w Puszczy Piskiej, na zachodnim brzegu jeziora Bełdany, 7 km na północ od Rucianego-Nidy, 14 km na południe od Mikołajek. Około 1,5 km na północny wschód od osady znajduje się niewielkie (ok. 4 ha) jeziorko Gryżewko. Binduga położona ok. 1 km na południe od Kamienia nosi nazwę Siekierniak (tak samo jak znajdująca się w pobliżu wysepka na Bełdanach).
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji południowo-wschodnich obszarów Prus Królewskich jako osada szkatułowa. Jej nazwa wywodzi się od dużego głazu narzutowego, który wedle miejscowego podania miał niegdyś służyć do składania ofiar. W 1707 roku pastor Rafał Skierło z Rozóg w powiecie szczycieńskim założył wieś na prawie chełmińskim, która objęła cztery łany. Pastor otrzymał siedem lat wolnizny, a po tym czasie miał płacić czynsz roczny w wysokości 12 marek od łanu. Przyznano mu ponadto prawo do pozyskiwania budulca z lasów królewskich oraz wolne rybołówstwo w jeziorze Bełdany na własne potrzeby. Około 1740 roku założono we wsi szkołę, jednak działała ona krótko. W 1785 roku w Kamieniu było dziewięć gospodarstw, w roku 1839 osiem budynków mieszkalnych i 87 mieszkańców, zaś w 1857 roku – 80 mieszkańców. W początkach następnego stulecia (1925) mieszkało tu 30 osób. Do 1945 roku wieś należała do parafii ewangelickiej w Ukcie.
Po II wojnie światowej Kamień włączono do sołectwa Iznota; do 1972 roku należał on najpierw do gminy, a później gromady Ukta w powiecie mrągowskim. Warto jednak zaznaczyć, że wieś została ponownie zasiedlona dopiero w maju 1953 roku. W powojennych spisach powszechnych Kamień był ujmowany łącznie z Iznotą i pozostałymi miejscowościami sołectwa: Bartlewem i Gąsiorem. W tym czasie w dalszym ciągu była to niewielka osada, która z czasem przekształciła się w miejscowość letniskową. W Kamieniu i okolicach zakładano liczne zakładowe ośrodki sportowo-wypoczynkowe. Miejscowy Ośrodek Turystyki Wodnej w 1984 roku dysponował 40 stałymi oraz 300 sezonowymi miejscami noclegowymi. W sezonie czynna tu była wypożyczalnia sprzętu turystycznego oraz przystań Żeglugi Mazurskiej.
Obecnie Kamień jest istotnym punktem na szlaku żeglarskim Wielkich Jezior Mazurskich (odcinek Ruciane-Nida – Mikołajki). Znajduje się tu ośrodek wypoczynkowy oferujący miejsca noclegowe, jadalnię, bufet, wypożyczalnię sprzętu wodnego i turystycznego.
Zabytki
- dawny cmentarz ewangelicki
Przypisy
- ↑ Łącznie: Iznota, Bartlewo, Gąsior i Kamień.
- ↑ bip.ruciane-nida.pl [05.03.2014]
Zobacz też
Bibliografia
Mrągowo. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1975.
Pisz. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Śliwiński Józef, Z dziejów Rucianego-Nidy i okolic, Olsztyn 1993.
Warmia i Mazury. Przewodnikilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Wojewódzka ewidencja zabytków [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
verwaltungsgeschichte.de [05.03.2014]
