Osiek

Osiek
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	elbląski
Gmina	Godkowo
Liczba ludności (2010)	229
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Osiek
Położenie na mapie Polski Osiek
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Osiek (niem. ') – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie elbląskim, w gminie Godkowo. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego.

Miejscowość w 2010 roku liczyła 229 mieszkańców.

Położenie

Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Wysoczyzny Elbląskiej, 5 km na północny zachód od Godkowa, w pobliżu granicy z powiatem braniewskim.

Dzieje miejscowości

Wieś położona 5 km od Godkowa. Do 1945 r. nosiła nazwę Hermsdorf. Założona wg dokumentów źródłowych ok.1320-1331 r. była w posiadaniu rodziny zu Dohna. We wsi znajdowało się wiele domów podcieniowych, do dzisiaj zachowały się trzy, na ogół w ruinie. Na zabytkowych domach świadczących o dawnym pięknie tej wsi uwiły sobie gniazda bociany. Liczba bocianich gniazd w Osieku jest największa w tej części Warmii i wynosi ok. 30, w tym także na wieży Kościoła.

Do najcenniejszych zabytków należy zaliczyć Kościół p.w. Św. Stanisława zbudowany w 1709 r. przez jednego z Dohnów , o czym świadczy do dzisiaj zachowany przy bocznej ścianie pamiątkowy kamień z herbem rodowym.

Wieś zajęta przez wojska radzieckie 5.02.1945 r. stosunkowo mało zniszczona prezentuje się w zwartej ciekawej zabudowie.

Obecnie wieś liczy 229 mieszkańców, posiada dwa sklepy spożywczo-przemysłowe oraz świetlicę wiejską , w której również mieści się mała gastronomia, działa również OSP.

Dzisiaj Osiek z uwagi na swe ładne położenie, ciekawą architekturę i liczne bocianie gniazda zasługuje na promocję jako atrakcja turystyczna gminy.

Zabytki

• Dom podcieniowy nr 21 z pierwszej połowy XIX wieku
• Kościół parafialny pw. św. Stanisława z XVIII wieku; Pierwotny Kościół w Osieku istniał już w czasach zakonnych. W okresie przedluterańskim kościół w Osieku był filią Dobrego i podporządkowany archiprezbiterowi z Ornety. Od 1612r. w rękach ewangelików. Zburzony w czasie wojen szwedzkich. W latach 1636-1709 każdorazowy pastor z Osieka świadczył przemiennie z pastorem z Wilcząt usługi duszpasterskie w kaplicy reformowanej w Karwinach.

Drugi kościół z drewnianą wieżą ufundował w XVII w. Abraham von Dohna. Obecnie istniejący kościół ufundował w 1709r. Krzysztof von Dohna, a nadzorcą budowy był chłop z Osieka Georg Jordan. Przy ścianie wschodniej znajduje się wejście do kruchty Dohnów, były tu kiedyś herby i dwie tablice memorialne budowniczego kościoła i jego żony. Do dzisiaj przy bocznej ścianie znajduje się pamiątkowy kamień z herbem zu Dohna, upamiętniający dawnych patronów kościoła.

Wieża murowana została wybudowana na miejscu drewnianej w latach 1788-1791, po pożarze odbudowana w 1832r., wysokość 18,8m. Niegdyś były tu trzy dzwony, zachowały się dwa odlane przez Johanna Kreisela w Elblągu z ok. 1730r. Kościół barokowy, orientowany, murowany z cegły o wiązaniach krzyżowych, na podmurowaniu z kamienia polnego. Wnętrze salowe, zamknięte ścianą prostą, chór muzyczny w partii zachodniej na drewnianych słupach. Pięć łukowatych otworów okiennych. Na chorągiewce wiatrowej data renowacji kościoła – 1832, w czasie której zrekonstruowano sufit i resztki starych malowideł.

Ołtarz główny, barokowy z 1735r. przerobiony i wymieniony częściowo w 1927r. zachowane figury anioła i alegorie cnót. Organy z 1850r. pedałowe z 12 registrami, niestety zaginęły po wojnie i używano tylko fisharmonii.

Kościół został odrestaurowany pod koniec lat 90 XX w. przez proboszcza ks. Andrzeja Gazdę.

Bibliografia

1. Strategia zrównoważonego rozwoju gminy Godkowo na lata 2013-2020 [data dostępu: 12.06.2014]
2. Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 12.06.2014]
3. Baza Informacji Lokalnej [data dostępu: 12.06.2014]