Henryk III Sorbom: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 21: | Linia 21: | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
| − | ''' Henryk III Sorbom ''' (ur. ok. 1340 r. w [[Elbląg| Elblągu]], zm. 12 stycznia 1401 r. w [[Lidzbark Warmiński|Lidzbarku Warmińskim]]) – biskup warmiński w latach 1373–1401. <br/> | + | ''' Henryk III Sorbom ''' (ur. ok. 1340 r. w [[Elbląg| Elblągu]], zm. 12 stycznia 1401 r. w [[Lidzbark Warmiński|Lidzbarku Warmińskim]]) – [[biskup warmiński]] w latach 1373–1401. <br/> |
== Życiorys == | == Życiorys == | ||
| Linia 32: | Linia 32: | ||
=== Praca === | === Praca === | ||
| − | Henryk w 1365 r. był pisarzem dworskim, a od 1366 r. do 1373 pełnił funkcję sekretarza króla Karola IV Luksemburczyka. Dzięki jego protekcji otrzymał w 1365 r. prowizję na kanonię warmińską. W 1372 r. został proboszczem w Weidenau na Śląsku | + | Henryk w 1365 r. był pisarzem dworskim, a od 1366 r. do 1373 pełnił funkcję sekretarza króla Karola IV Luksemburczyka. Dzięki jego protekcji otrzymał w 1365 r. prowizję na kanonię warmińską. W 1372 r. został proboszczem w Weidenau na Śląsku Austriackim, 26 marca kanonikiem wrocławskim, a 15 kwietnia kanonikiem przy katedrze św. Piotra w Wyszehradzie koło Pragi. Papież Grzegorz XI powołał Henryka III Sorboma na biskupa warmińskiego 5 września 1373 r. |
<br/> | <br/> | ||
=== Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna === | === Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna === | ||
| − | Henryk przejął [[biskupstwo warmińskie]] po [[Jan Stryprock|Janie Stryprock]]. Musiał załagodzić konflikt z [[Zakon Krzyżacki|Zakonem Krzyżackim]]. Ostatecznie udało się to w 1374 r. w [[Elbląg|Elblągu]]. [[Biskupstwo warmińskie]] utraciło wówczas wiele kilometrów swojego terytorium. | + | Henryk przejął [[biskupstwo warmińskie]] po [[Jan Stryprock|Janie Stryprock]]. Musiał załagodzić konflikt z [[Zakon Krzyżacki|Zakonem Krzyżackim]]. Ostatecznie udało się to w 1374 r. w [[Elbląg|Elblągu]]. [[Archidiecezja warmińska| Biskupstwo warmińskie]] utraciło wówczas wiele kilometrów swojego terytorium. |
<br/> | <br/> | ||
Sorbom popadł w konflikt z mieszkańcami [[Braniewo|Braniewa]]. Wygrał go jednak, gdyż miasto musiało zapłacić na rzecz biskupa grzywnę. W 1349 r. po raz kolejny mieszczanom z [[Braniewo|Braniewa]] nie spodobała się polityka gospodarcza biskupa, który kazał połączyć Stare Miasto z Nowym Miastem. W [[Braniewo|Braniewie]] wybuchł bunt, który Henryk stłumił zbrojnie. Ostatecznie uchylił swoją decyzję o połączeniu obu części miasta. | Sorbom popadł w konflikt z mieszkańcami [[Braniewo|Braniewa]]. Wygrał go jednak, gdyż miasto musiało zapłacić na rzecz biskupa grzywnę. W 1349 r. po raz kolejny mieszczanom z [[Braniewo|Braniewa]] nie spodobała się polityka gospodarcza biskupa, który kazał połączyć Stare Miasto z Nowym Miastem. W [[Braniewo|Braniewie]] wybuchł bunt, który Henryk stłumił zbrojnie. Ostatecznie uchylił swoją decyzję o połączeniu obu części miasta. | ||
| Linia 42: | Linia 42: | ||
Biskup dbał o rozwój nauki i sztuki. Troszczył się także o wykształcenie kapłanów pochodzenia pruskiego. Gościł na swoim dworze wielu znanych uczonych: Mateusza z Krakowa, Mikołaja z Poznania. | Biskup dbał o rozwój nauki i sztuki. Troszczył się także o wykształcenie kapłanów pochodzenia pruskiego. Gościł na swoim dworze wielu znanych uczonych: Mateusza z Krakowa, Mikołaja z Poznania. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | Sorbom dokończył budowę [[lkwim: Zamek w Lidzbarku Warmińskim|zamku lidzbarskiego]], [[lkwim: Bazylika Archikatedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Andrzeja we Fromborku |katedry fromborskiej]] oraz rozbudował [[lkwim: Bazylika Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych w Dobrym Mieście| zespół kolegiacki w Dobrym Mieście]]. Konsekrował m.in. kościoły w [[lkwim:Kościół | + | Sorbom dokończył budowę [[lkwim: Zamek w Lidzbarku Warmińskim|zamku lidzbarskiego]], [[lkwim: Bazylika Archikatedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Andrzeja we Fromborku |katedry fromborskiej]] oraz rozbudował [[lkwim: Bazylika Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych w Dobrym Mieście| zespół kolegiacki w Dobrym Mieście]]. Konsekrował m.in. kościoły w [[lkwim: Kościół pw. św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Ornecie|Ornecie]] i [[lkwim: Kościół pw. św. Macieja Apostoła i Najdroższej Krwi Chrystusa w Bisztynku|Bisztynku]]. |
<br/> | <br/> | ||
| − | W 1348 r. zatwierdził nowe statuty [[ | + | W 1348 r. zatwierdził nowe statuty [[Kapituła warmińska|kapituły warmińskiej]], a w 1395 r. przeprowadził synod diecezjalny. |
<br/> | <br/> | ||
==Ciekawostki== | ==Ciekawostki== | ||
| − | Rodzicami Henryka byli: Henryk i Udilia. Nazwisko Sorbom wywodziło się od nazwy wsi - Sauerbaum położonej niedaleko [[Elbląg|Elbląga]]. Biskup obsadzał swoimi krewnymi stanowiska na terenie [[ | + | Rodzicami Henryka byli: Henryk i Udilia. Nazwisko Sorbom wywodziło się od nazwy wsi - Sauerbaum położonej niedaleko [[Elbląg|Elbląga]]. Biskup obsadzał swoimi krewnymi stanowiska na terenie [[Archidiecezja warmińska|biskupstwa warmińskiego]]. |
<br/> | <br/> | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | Obłąk Jan, Kopiczko Andrzej,''Historia Diecezji i Archidiecezji Warmińskiej'', Olsztyn 2010, 261 ss. | + | [[Jan Obłąk |Obłąk Jan]], Kopiczko Andrzej,''Historia Diecezji i Archidiecezji Warmińskiej'', Olsztyn 2010, 261 ss. |
''Poczet biskupów warmińskich'', pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss. | ''Poczet biskupów warmińskich'', pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss. | ||
| Linia 58: | Linia 58: | ||
| − | [[Kategoria: Osoba]][[Kategoria: | + | [[Kategoria: Osoba|Sorbom, Henryk III]][[Kategoria: Duchowni katoliccy|Sorbom, Henryk III]][[Kategoria: biskup warmiński|Sorbom, Henryk III]][[Kategoria: Powiat elbląski|Sorbom, Henryk III]][[Kategoria: Gmina Elbląg|Sorbom, Henryk III]][[Kategoria: Powiat lidzbarski|Sorbom, Henryk III]][[Kategoria: Gmina Lidzbark Warmiński|Sorbom, Henryk III]] |
Wersja z 11:43, 12 lut 2014
| Henryk III Sorbom | |
| | |
 Henryk III Sorbom, źródło:Poczet biskupów warmińskich, pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss.
| |
| Data i miejsce urodzenia | ok. 1340 Elbląg |
| Data i miejsce śmierci | 12 styczeń 1401 Lidzbark Warmiński |
| Miejsce spoczynku | katedra fromborska |
| Zawód | biskup warmiński |
Henryk III Sorbom (ur. ok. 1340 r. w Elblągu, zm. 12 stycznia 1401 r. w Lidzbarku Warmińskim) – biskup warmiński w latach 1373–1401.
Spis treści
Życiorys
Szkoła i wykształcenie
Henryk III Sorbom studiował w Pradze.
Praca
Henryk w 1365 r. był pisarzem dworskim, a od 1366 r. do 1373 pełnił funkcję sekretarza króla Karola IV Luksemburczyka. Dzięki jego protekcji otrzymał w 1365 r. prowizję na kanonię warmińską. W 1372 r. został proboszczem w Weidenau na Śląsku Austriackim, 26 marca kanonikiem wrocławskim, a 15 kwietnia kanonikiem przy katedrze św. Piotra w Wyszehradzie koło Pragi. Papież Grzegorz XI powołał Henryka III Sorboma na biskupa warmińskiego 5 września 1373 r.
Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna
Henryk przejął biskupstwo warmińskie po Janie Stryprock. Musiał załagodzić konflikt z Zakonem Krzyżackim. Ostatecznie udało się to w 1374 r. w Elblągu. Biskupstwo warmińskie utraciło wówczas wiele kilometrów swojego terytorium.
Sorbom popadł w konflikt z mieszkańcami Braniewa. Wygrał go jednak, gdyż miasto musiało zapłacić na rzecz biskupa grzywnę. W 1349 r. po raz kolejny mieszczanom z Braniewa nie spodobała się polityka gospodarcza biskupa, który kazał połączyć Stare Miasto z Nowym Miastem. W Braniewie wybuchł bunt, który Henryk stłumił zbrojnie. Ostatecznie uchylił swoją decyzję o połączeniu obu części miasta.
Biskup dbał o rozwój nauki i sztuki. Troszczył się także o wykształcenie kapłanów pochodzenia pruskiego. Gościł na swoim dworze wielu znanych uczonych: Mateusza z Krakowa, Mikołaja z Poznania.
Sorbom dokończył budowę zamku lidzbarskiego, katedry fromborskiej oraz rozbudował zespół kolegiacki w Dobrym Mieście. Konsekrował m.in. kościoły w Ornecie i Bisztynku.
W 1348 r. zatwierdził nowe statuty kapituły warmińskiej, a w 1395 r. przeprowadził synod diecezjalny.
Ciekawostki
Rodzicami Henryka byli: Henryk i Udilia. Nazwisko Sorbom wywodziło się od nazwy wsi - Sauerbaum położonej niedaleko Elbląga. Biskup obsadzał swoimi krewnymi stanowiska na terenie biskupstwa warmińskiego.
Bibliografia
Obłąk Jan, Kopiczko Andrzej,Historia Diecezji i Archidiecezji Warmińskiej, Olsztyn 2010, 261 ss.
Poczet biskupów warmińskich, pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss.
