Józef Ambroży Geritz: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 19: | Linia 19: | ||
|wikicytaty = | |wikicytaty = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }} |
''' Józef Ambroży Geritz ''' (3 kwietnia 1783 r. w [[Jeziorany| Jezioranach]], zm. 16 sierpnia 1867 r.) – [[Duchowni katoliccy| duchowny katolicki]], [[biskup warmiński]] w latach 1842-1867. | ''' Józef Ambroży Geritz ''' (3 kwietnia 1783 r. w [[Jeziorany| Jezioranach]], zm. 16 sierpnia 1867 r.) – [[Duchowni katoliccy| duchowny katolicki]], [[biskup warmiński]] w latach 1842-1867. | ||
| − | + | <br/><br/> | |
== Życiorys == | == Życiorys == | ||
| − | |||
| − | |||
=== Szkoła i wykształcenie === | === Szkoła i wykształcenie === | ||
Józef Ambroży Geritz początkowe nauki pobierał w szkółce parafialnej. W 1794 r. uczęszczał do gimnazjum reszelskiego. W 1800 r. rozpoczął studia w [[Braniewo|Braniewie]]. W 1802 r. otrzymał z rąk [[Andrzej Stanisław Von Hatten|Andrzeja Stanisława von Hattena]] niższe święcenia kapłańskie. Kontynuował studia w Warszawie przy zakonie pijarów. W 1843 r. uzyskał doktorat z teologii na uniwersytecie w Münster. | Józef Ambroży Geritz początkowe nauki pobierał w szkółce parafialnej. W 1794 r. uczęszczał do gimnazjum reszelskiego. W 1800 r. rozpoczął studia w [[Braniewo|Braniewie]]. W 1802 r. otrzymał z rąk [[Andrzej Stanisław Von Hatten|Andrzeja Stanisława von Hattena]] niższe święcenia kapłańskie. Kontynuował studia w Warszawie przy zakonie pijarów. W 1843 r. uzyskał doktorat z teologii na uniwersytecie w Münster. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | === Działalność === | |
| − | === | ||
Geritz był nauczycielem w gimnazjum reszelskim. W 1806 r. otrzymał wyższe święcenia kapłańskie. W 1812 r. Józef został sekretarzem [[kapituła warmińska|kapituły warmińskiej]]. W 1823 r. mianowano go kanonikiem i kustoszem [[kapituła warmińska|kapituły warmińskiej]]. W 1835 r. został dziekanem, a w 1840 r. biskupem tytularnym Abdery i biskupem pomocniczym warmińskim. | Geritz był nauczycielem w gimnazjum reszelskim. W 1806 r. otrzymał wyższe święcenia kapłańskie. W 1812 r. Józef został sekretarzem [[kapituła warmińska|kapituły warmińskiej]]. W 1823 r. mianowano go kanonikiem i kustoszem [[kapituła warmińska|kapituły warmińskiej]]. W 1835 r. został dziekanem, a w 1840 r. biskupem tytularnym Abdery i biskupem pomocniczym warmińskim. | ||
<br/> | <br/> | ||
Sakrę biskupią przyjął w Królewcu w obecności króla pruskiego Fryderyka Wilhelma IV. Po śmierci biskupa [[Andrzej Stanisław Von Hatten |Andrzeja Stanisława von Hattena]], 21 czerwca 1841 r. został wybrany na biskupa warmińskiego. | Sakrę biskupią przyjął w Królewcu w obecności króla pruskiego Fryderyka Wilhelma IV. Po śmierci biskupa [[Andrzej Stanisław Von Hatten |Andrzeja Stanisława von Hattena]], 21 czerwca 1841 r. został wybrany na biskupa warmińskiego. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
| − | |||
Biskup otoczył opieką duszpasterską katolików w diasporze mazurskiej i kłajpedzkiej. W diasporach budował kościoły i erygował parafie. | Biskup otoczył opieką duszpasterską katolików w diasporze mazurskiej i kłajpedzkiej. W diasporach budował kościoły i erygował parafie. | ||
Zwracał się do władz państwowych o zakaz publikowania artykułów atakujących Kościół katolicki. Geritz znał język polski. W 1844 r. rozdał w polskich parafiach 289 egzemplarzy polskiego katechizmu. Zaangażował się w prowadzenie polskich śpiewników i modlitewników. Nie pozwolił na usunięcie polskich duchownych i błogosławionych z rubryceli. | Zwracał się do władz państwowych o zakaz publikowania artykułów atakujących Kościół katolicki. Geritz znał język polski. W 1844 r. rozdał w polskich parafiach 289 egzemplarzy polskiego katechizmu. Zaangażował się w prowadzenie polskich śpiewników i modlitewników. Nie pozwolił na usunięcie polskich duchownych i błogosławionych z rubryceli. | ||
| Linia 43: | Linia 38: | ||
Za jego czasów rozwinęła się działalność bractw i stowarzyszeń religijnych: Bractwa Rotarowego, Koła Związku Boromeusza, Związku św. Elżbiety, Związku św. Wincentego a Paulo. Biskup założył Stowarzyszenie św. Wojciecha (Albertusverein), które wspierało budownictwo kościelne. Otaczał opieką chorych i potrzebujących. Ufundował dla sierot i ociemniałych zakład opiekuńczy św. Józefa w [[Lidzbark Warmiński |Lidzbarku Warmińskim]]. Nowocześnie wyposażył szpitale w [[Braniewo |Braniewie]], [[Frombork |Fromborku]] i [[Lidzbark Warmiński |Lidzbarku Warmińskim]]. W [[Jeziorany |Jezioranach]] zainicjował budowę szkoły dla dziewcząt i domu dla biednych. Geritz posiadał duże uposażenie, które przeznaczał na działania społeczne. | Za jego czasów rozwinęła się działalność bractw i stowarzyszeń religijnych: Bractwa Rotarowego, Koła Związku Boromeusza, Związku św. Elżbiety, Związku św. Wincentego a Paulo. Biskup założył Stowarzyszenie św. Wojciecha (Albertusverein), które wspierało budownictwo kościelne. Otaczał opieką chorych i potrzebujących. Ufundował dla sierot i ociemniałych zakład opiekuńczy św. Józefa w [[Lidzbark Warmiński |Lidzbarku Warmińskim]]. Nowocześnie wyposażył szpitale w [[Braniewo |Braniewie]], [[Frombork |Fromborku]] i [[Lidzbark Warmiński |Lidzbarku Warmińskim]]. W [[Jeziorany |Jezioranach]] zainicjował budowę szkoły dla dziewcząt i domu dla biednych. Geritz posiadał duże uposażenie, które przeznaczał na działania społeczne. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
==Ciekawostki== | ==Ciekawostki== | ||
Geritz był synem kupca Józefa i Barbary z domu Krämer. Jego dwaj jego bracia, starszy Roch i młodszy Franciszek, zostali również kapłanami i [[wikariusz katedralny| wikariuszami katedralnymi]]. | Geritz był synem kupca Józefa i Barbary z domu Krämer. Jego dwaj jego bracia, starszy Roch i młodszy Franciszek, zostali również kapłanami i [[wikariusz katedralny| wikariuszami katedralnymi]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
Obłąk Jan, Kopiczko Andrzej,''Historia Diecezji i Archidiecezji Warmińskiej'', Olsztyn 2010, 261 ss. | Obłąk Jan, Kopiczko Andrzej,''Historia Diecezji i Archidiecezji Warmińskiej'', Olsztyn 2010, 261 ss. | ||
| Linia 53: | Linia 46: | ||
''Poczet biskupów warmińskich'', pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss. | ''Poczet biskupów warmińskich'', pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
[[Kategoria: Osoba|Geritz, Józef Ambroży]][[Kategoria: Duchowni katoliccy|Geritz, Józef Ambroży]][[Kategoria: biskup warmiński|Geritz, Józef Ambroży]]<br/> | [[Kategoria: Osoba|Geritz, Józef Ambroży]][[Kategoria: Duchowni katoliccy|Geritz, Józef Ambroży]][[Kategoria: biskup warmiński|Geritz, Józef Ambroży]]<br/> | ||
Wersja z 00:40, 25 lut 2014
| Józef Ambroży Geritz | |
| | |
 Józef Ambroży Geritz, źródło:Poczet biskupów warmińskich, pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss.
| |
| Data i miejsce urodzenia | 3 kwiecień 1783 Jeziorany |
| Data i miejsce śmierci | 16 sierpień 1867 |
| Miejsce spoczynku | katedra formborska - kaplica Szembeka |
| Zawód | biskup warmiński |
Józef Ambroży Geritz (3 kwietnia 1783 r. w Jezioranach, zm. 16 sierpnia 1867 r.) – duchowny katolicki, biskup warmiński w latach 1842-1867.
Życiorys
Szkoła i wykształcenie
Józef Ambroży Geritz początkowe nauki pobierał w szkółce parafialnej. W 1794 r. uczęszczał do gimnazjum reszelskiego. W 1800 r. rozpoczął studia w Braniewie. W 1802 r. otrzymał z rąk Andrzeja Stanisława von Hattena niższe święcenia kapłańskie. Kontynuował studia w Warszawie przy zakonie pijarów. W 1843 r. uzyskał doktorat z teologii na uniwersytecie w Münster.
Działalność
Geritz był nauczycielem w gimnazjum reszelskim. W 1806 r. otrzymał wyższe święcenia kapłańskie. W 1812 r. Józef został sekretarzem kapituły warmińskiej. W 1823 r. mianowano go kanonikiem i kustoszem kapituły warmińskiej. W 1835 r. został dziekanem, a w 1840 r. biskupem tytularnym Abdery i biskupem pomocniczym warmińskim.
Sakrę biskupią przyjął w Królewcu w obecności króla pruskiego Fryderyka Wilhelma IV. Po śmierci biskupa Andrzeja Stanisława von Hattena, 21 czerwca 1841 r. został wybrany na biskupa warmińskiego.
Biskup otoczył opieką duszpasterską katolików w diasporze mazurskiej i kłajpedzkiej. W diasporach budował kościoły i erygował parafie.
Zwracał się do władz państwowych o zakaz publikowania artykułów atakujących Kościół katolicki. Geritz znał język polski. W 1844 r. rozdał w polskich parafiach 289 egzemplarzy polskiego katechizmu. Zaangażował się w prowadzenie polskich śpiewników i modlitewników. Nie pozwolił na usunięcie polskich duchownych i błogosławionych z rubryceli.
Za jego czasów rozwinęła się działalność bractw i stowarzyszeń religijnych: Bractwa Rotarowego, Koła Związku Boromeusza, Związku św. Elżbiety, Związku św. Wincentego a Paulo. Biskup założył Stowarzyszenie św. Wojciecha (Albertusverein), które wspierało budownictwo kościelne. Otaczał opieką chorych i potrzebujących. Ufundował dla sierot i ociemniałych zakład opiekuńczy św. Józefa w Lidzbarku Warmińskim. Nowocześnie wyposażył szpitale w Braniewie, Fromborku i Lidzbarku Warmińskim. W Jezioranach zainicjował budowę szkoły dla dziewcząt i domu dla biednych. Geritz posiadał duże uposażenie, które przeznaczał na działania społeczne.
Ciekawostki
Geritz był synem kupca Józefa i Barbary z domu Krämer. Jego dwaj jego bracia, starszy Roch i młodszy Franciszek, zostali również kapłanami i wikariuszami katedralnymi.
Bibliografia
Obłąk Jan, Kopiczko Andrzej,Historia Diecezji i Archidiecezji Warmińskiej, Olsztyn 2010, 261 ss.
Poczet biskupów warmińskich, pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss.
