Józef Ambroży Geritz: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Krzysztofk (dyskusja | edycje) |
Krzysztofk (dyskusja | edycje) |
||
| Linia 6: | Linia 6: | ||
|opis grafiki = Józef Ambroży Geritz | |opis grafiki = Józef Ambroży Geritz | ||
|podpis = | |podpis = | ||
| − | |data urodzenia = 3 | + | |data urodzenia = 3 kwietnia 1783 r. |
|miejsce urodzenia = Jeziorany | |miejsce urodzenia = Jeziorany | ||
|imię przy narodzeniu = | |imię przy narodzeniu = | ||
| − | |data śmierci = 16. | + | |data śmierci = 16 lipca 1867 r. |
|miejsce śmierci = | |miejsce śmierci = | ||
|przyczyna śmierci = | |przyczyna śmierci = | ||
| − | |miejsce spoczynku = | + | |miejsce spoczynku = katedra fromborska – kaplica Szembeka |
| − | |urząd = | + | |urząd = biskup warmiński |
|odznaczenia = | |odznaczenia = | ||
|commons = | |commons = | ||
| Linia 21: | Linia 21: | ||
}} | }} | ||
| − | ''' Józef Ambroży Geritz ''' (3 | + | ''' Józef Ambroży Geritz ''' (3 kwietnia 1783 r. w [[Jeziorany| Jezioranach]], zm. 16 lipca 1867 r.) – [[Duchowni katoliccy| duchowny katolicki]], [[Biskup warmiński|biskup warmiński]] w latach 1842-1867. |
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
== Życiorys == | == Życiorys == | ||
| Linia 29: | Linia 29: | ||
<br/> | <br/> | ||
=== Działalność === | === Działalność === | ||
| − | Geritz był nauczycielem w gimnazjum reszelskim. W 1806 r. otrzymał wyższe święcenia kapłańskie. W 1812 r. Józef został sekretarzem [[Kapituła warmińska|kapituły warmińskiej]]. W 1823 r. mianowano go kanonikiem i kustoszem | + | Geritz był nauczycielem w gimnazjum reszelskim. W 1806 r. otrzymał wyższe święcenia kapłańskie. W 1812 r. Józef został sekretarzem [[Kapituła warmińska|kapituły warmińskiej]]. W 1823 r. mianowano go kanonikiem i kustoszem kapituły warmińskiej. W 1835 r. został dziekanem, a w 1840 r. biskupem tytularnym Abdery i biskupem pomocniczym warmińskim. |
| − | + | ||
| − | Sakrę biskupią przyjął w Królewcu w obecności króla pruskiego Fryderyka Wilhelma IV. Po śmierci biskupa [[Andrzej Stanisław Von Hatten |Andrzeja Stanisława von Hattena]], 21 czerwca 1841 r., został wybrany na biskupa warmińskiego. | + | Sakrę biskupią przyjął w [[Królewiec | Królewcu]] w obecności króla pruskiego Fryderyka Wilhelma IV. Po śmierci biskupa [[Andrzej Stanisław Von Hatten |Andrzeja Stanisława von Hattena]], 21 czerwca 1841 r., został wybrany na biskupa warmińskiego. |
| − | + | ||
| − | Biskup otoczył opieką duszpasterską katolików w diasporze mazurskiej i kłajpedzkiej. W diasporach budował kościoły i erygował parafie. | + | Biskup otoczył opieką duszpasterską katolików w diasporze mazurskiej i kłajpedzkiej. W diasporach budował kościoły i erygował parafie. Zwracał się do władz państwowych o zakaz publikowania artykułów atakujących Kościół katolicki. Geritz znał język polski. W 1844 r. rozdał w polskich parafiach 289 egzemplarzy polskiego katechizmu. Zaangażował się w opracowanie i wydanie polskich śpiewników i modlitewników. Nie pozwolił na usunięcie polskich duchownych i błogosławionych z rubryceli. |
| − | Zwracał się do władz państwowych o zakaz publikowania artykułów atakujących Kościół katolicki. Geritz znał język polski. W 1844 r. rozdał w polskich parafiach 289 egzemplarzy polskiego katechizmu. Zaangażował się w opracowanie i wydanie polskich śpiewników i modlitewników. Nie pozwolił na usunięcie polskich duchownych i błogosławionych z rubryceli. | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | Za jego czasów rozwinęła się działalność bractw i stowarzyszeń religijnych: Bractwa Rotarowego, Koła Związku Boromeusza, Związku św. Elżbiety, Związku św. Wincentego a Paulo. Biskup założył [[Stowarzyszenie św. Wojciecha]] (Albertusverein), które wspierało budownictwo kościelne. Otaczał opieką chorych i potrzebujących. Ufundował dla sierot i ociemniałych zakład opiekuńczy św. Józefa w [[Lidzbark Warmiński |Lidzbarku Warmińskim]]. Nowocześnie wyposażył szpitale w [[Braniewo |Braniewie]], [[Frombork |Fromborku]] i Lidzbarku Warmińskim. W [[Jeziorany |Jezioranach]] zainicjował budowę szkoły dla dziewcząt i domu dla biednych. Geritz posiadał duże uposażenie, które przeznaczał na działania społeczne. | |
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
Wersja z 00:06, 2 maj 2014
| Józef Ambroży Geritz | |
| | |
 Józef Ambroży Geritz
| |
| Data i miejsce urodzenia | 3 kwietnia 1783 r. Jeziorany |
| Data śmierci | 16 lipca 1867 r. |
| Miejsce spoczynku | katedra fromborska – kaplica Szembeka |
Józef Ambroży Geritz (3 kwietnia 1783 r. w Jezioranach, zm. 16 lipca 1867 r.) – duchowny katolicki, biskup warmiński w latach 1842-1867.
Życiorys
Szkoła i wykształcenie
Józef Ambroży Geritz początkowe nauki pobierał w szkółce parafialnej. W 1794 r. uczęszczał do gimnazjum reszelskiego. W 1800 r. rozpoczął studia w Braniewie. W 1802 r. otrzymał z rąk Andrzeja Stanisława von Hattena niższe święcenia kapłańskie. Kontynuował studia w Warszawie przy zakonie pijarów. W 1843 r. uzyskał doktorat z teologii na uniwersytecie w Münster.
Działalność
Geritz był nauczycielem w gimnazjum reszelskim. W 1806 r. otrzymał wyższe święcenia kapłańskie. W 1812 r. Józef został sekretarzem kapituły warmińskiej. W 1823 r. mianowano go kanonikiem i kustoszem kapituły warmińskiej. W 1835 r. został dziekanem, a w 1840 r. biskupem tytularnym Abdery i biskupem pomocniczym warmińskim.
Sakrę biskupią przyjął w Królewcu w obecności króla pruskiego Fryderyka Wilhelma IV. Po śmierci biskupa Andrzeja Stanisława von Hattena, 21 czerwca 1841 r., został wybrany na biskupa warmińskiego.
Biskup otoczył opieką duszpasterską katolików w diasporze mazurskiej i kłajpedzkiej. W diasporach budował kościoły i erygował parafie. Zwracał się do władz państwowych o zakaz publikowania artykułów atakujących Kościół katolicki. Geritz znał język polski. W 1844 r. rozdał w polskich parafiach 289 egzemplarzy polskiego katechizmu. Zaangażował się w opracowanie i wydanie polskich śpiewników i modlitewników. Nie pozwolił na usunięcie polskich duchownych i błogosławionych z rubryceli.
Za jego czasów rozwinęła się działalność bractw i stowarzyszeń religijnych: Bractwa Rotarowego, Koła Związku Boromeusza, Związku św. Elżbiety, Związku św. Wincentego a Paulo. Biskup założył Stowarzyszenie św. Wojciecha (Albertusverein), które wspierało budownictwo kościelne. Otaczał opieką chorych i potrzebujących. Ufundował dla sierot i ociemniałych zakład opiekuńczy św. Józefa w Lidzbarku Warmińskim. Nowocześnie wyposażył szpitale w Braniewie, Fromborku i Lidzbarku Warmińskim. W Jezioranach zainicjował budowę szkoły dla dziewcząt i domu dla biednych. Geritz posiadał duże uposażenie, które przeznaczał na działania społeczne.
Bibliografia
Obłąk Jan, Kopiczko Andrzej, Historia Diecezji i Archidiecezji Warmińskiej, Olsztyn 2010, 261 ss.
Poczet biskupów warmińskich, pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss.
