Przygiełka biała: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Roślina infobox | {{Roślina infobox | ||
|Nazwa rośliny = Przygiełka biała | |Nazwa rośliny = Przygiełka biała | ||
| − | |Nazwa łacińska = Rhynchospora alba | + | |Nazwa łacińska = ''Rhynchospora alba'' |
|L = (L.) Vahl. | |L = (L.) Vahl. | ||
|Pusta linia = <br/> | |Pusta linia = <br/> | ||
|grafika = Rhynchosporaalba1.jpg | |grafika = Rhynchosporaalba1.jpg | ||
| − | |podpis grafiki = Przygiełka biała | + | |podpis grafiki = Przygiełka biała – pokrój, źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Rhynchosporaalba1.jpg commons.wikimedia.org] [10.07.2014] |
|Systematyka = Systematyka | |Systematyka = Systematyka | ||
|Domena = eukarionty | |Domena = eukarionty | ||
| Linia 22: | Linia 22: | ||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
== Morfologia == | == Morfologia == | ||
| − | Bylina tworząca luźne darnie. Łodyga prosto wzniesiona, trójkanciasta do obłej, wysokości (10)15-40(60) cm. Blaszka liściowa szydlasta i rynienkowata, szerokości do 2 mm, pochwa liściowa szara. Kwiaty obupłciowe, zebrane w 2-3 kwiatowe jajowate kłosy długości 4-5 mm, skupione w główkę. Wyrastają w kątach jajowato-lancetowatych przysadek, początkowo białawych później blado brązowych do różowych. Podsadka dolnego kłoska nie dłuższa od główki. Okwiat w postaci 9-13 wstecznie ząbkowanych szczecinek. Słupek jeden o dwóch znamionach | + | Bylina tworząca luźne darnie. Łodyga prosto wzniesiona, trójkanciasta do obłej, wysokości (10)15-40(60) cm. Blaszka liściowa szydlasta i rynienkowata, szerokości do 2 mm, pochwa liściowa szara. Kwiaty obupłciowe, zebrane w 2-3 kwiatowe jajowate kłosy długości 4-5 mm, skupione w główkę. Wyrastają w kątach jajowato-lancetowatych przysadek, początkowo białawych później blado brązowych do różowych. Podsadka dolnego kłoska nie dłuższa od główki. Okwiat w postaci 9-13 wstecznie ząbkowanych szczecinek. Słupek jeden o dwóch znamionach i 2. lub 3. pręcikach. Kwitnie w Polsce od czerwca do września. Owoc – odwrotnie jajowaty orzeszek, długości ok. 3 mm. |
<br/> | <br/> | ||
== Rozmieszczenie i ekologia == | == Rozmieszczenie i ekologia == | ||
| Linia 28: | Linia 28: | ||
W Polsce występuje na terenie całego niemal kraju, najliczniej na Pomorzu, [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierzu Mazurskim]], Roztoczu, w zachodniej Wielkopolsce, w Kotlinie Sandomierskiej, ma Wyżynie Małopolskiej, Dolnym i Górnym Śląsku. W górach znana jest tylko z pojedynczych stanowisk. | W Polsce występuje na terenie całego niemal kraju, najliczniej na Pomorzu, [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierzu Mazurskim]], Roztoczu, w zachodniej Wielkopolsce, w Kotlinie Sandomierskiej, ma Wyżynie Małopolskiej, Dolnym i Górnym Śląsku. W górach znana jest tylko z pojedynczych stanowisk. | ||
| − | Występuje głownie na torfowiskach przejściowych i wilgotnych zagłębieniach torfowisk wysokich oraz mokrych wrzosowiskach. Tworzy fitocenozy budujące pło zarastające jeziora humotroficzne (humusowe). Są to jeziora, | + | Występuje głownie na torfowiskach przejściowych i wilgotnych zagłębieniach torfowisk wysokich oraz mokrych wrzosowiskach. Tworzy fitocenozy budujące pło zarastające jeziora humotroficzne (humusowe). Są to jeziora, których chemizm wód zdominowany jest przez substancje humusowe – kwasy huminowe, kwasy fulwowe, huminy. Substancje te nadają wodzie barwę od żółtawej do ciemnobrązowej i (najczęściej) kwaśny odczyn. |
<br/> | <br/> | ||
== Wartość użytkowa == | == Wartość użytkowa == | ||
Przygiełka biała ''Rhynchospora alba'' odgrywa istotną rolę w procesie zarastania jezior oligo-humotroficznych. Jej obfite występowanie oraz silnie rozwinięte systemy kłączowo-korzeniowe utrwalają pło torfowcowe. | Przygiełka biała ''Rhynchospora alba'' odgrywa istotną rolę w procesie zarastania jezior oligo-humotroficznych. Jej obfite występowanie oraz silnie rozwinięte systemy kłączowo-korzeniowe utrwalają pło torfowcowe. | ||
| + | <br/> | ||
| + | == Zobacz też == | ||
| + | [http://pl.wikipedia.org/wiki/Przygiełka_biała pl.wikipedia.org, Przygiełka biała] [20.04.2014] | ||
<br/> | <br/> | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | + | Namura-Ochalska Anna, ''Śródleśne jeziora oligo-humotroficzne jako naturalne zbiorniki retencyjne''. "Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej" 2008, R. 10, z. 2, s. 125-139. | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
| − | |||
[[Kategoria: Przyroda]][[Kategoria:Rośliny]][[Kategoria:Rośliny Warmii i Mazur]] | [[Kategoria: Przyroda]][[Kategoria:Rośliny]][[Kategoria:Rośliny Warmii i Mazur]] | ||
Wersja z 11:50, 29 lip 2014
| Przygiełka biała | |
| | |
| Rhynchospora alba | |
| (L.) Vahl. | |
![Przygiełka biała – pokrój, źródło: commons.wikimedia.org [10.07.2014]](/index.php/Plik:Rhynchosporaalba1.jpg) Przygiełka biała – pokrój, źródło: commons.wikimedia.org [10.07.2014] | |
| Systematyka | |
| Królestwo | rośliny |
| Podkrólestwo | rośliny naczyniowe |
| Gromada | okrytonasienne |
| Klasa | jednoliścienne |
| Rząd | wiechlinowce |
| Rodzina | ciborowate |
| Rodzaj | przygiełka |
| Gatunek | przygiełka biała |
| Synonimy | |
| Rhynchospora luquillensis Britt. | |
Przygiełka biała (Rhynchospora alba (L.) Vahl.) – gatunek rośliny należący do rodziny ciborowatych (Cyperaceae).
Morfologia
Bylina tworząca luźne darnie. Łodyga prosto wzniesiona, trójkanciasta do obłej, wysokości (10)15-40(60) cm. Blaszka liściowa szydlasta i rynienkowata, szerokości do 2 mm, pochwa liściowa szara. Kwiaty obupłciowe, zebrane w 2-3 kwiatowe jajowate kłosy długości 4-5 mm, skupione w główkę. Wyrastają w kątach jajowato-lancetowatych przysadek, początkowo białawych później blado brązowych do różowych. Podsadka dolnego kłoska nie dłuższa od główki. Okwiat w postaci 9-13 wstecznie ząbkowanych szczecinek. Słupek jeden o dwóch znamionach i 2. lub 3. pręcikach. Kwitnie w Polsce od czerwca do września. Owoc – odwrotnie jajowaty orzeszek, długości ok. 3 mm.
Rozmieszczenie i ekologia
Występuje w Azji, Europie i Ameryce Północnej. Najliczniej występuje w Europie, gdzie zwarty zasięg występowania obejmuje Półwysep Skandynawski, środkową i zachodnią Europę oraz Wyspy Brytyjskie. W Polsce występuje na terenie całego niemal kraju, najliczniej na Pomorzu, Pojezierzu Mazurskim, Roztoczu, w zachodniej Wielkopolsce, w Kotlinie Sandomierskiej, ma Wyżynie Małopolskiej, Dolnym i Górnym Śląsku. W górach znana jest tylko z pojedynczych stanowisk.
Występuje głownie na torfowiskach przejściowych i wilgotnych zagłębieniach torfowisk wysokich oraz mokrych wrzosowiskach. Tworzy fitocenozy budujące pło zarastające jeziora humotroficzne (humusowe). Są to jeziora, których chemizm wód zdominowany jest przez substancje humusowe – kwasy huminowe, kwasy fulwowe, huminy. Substancje te nadają wodzie barwę od żółtawej do ciemnobrązowej i (najczęściej) kwaśny odczyn.
Wartość użytkowa
Przygiełka biała Rhynchospora alba odgrywa istotną rolę w procesie zarastania jezior oligo-humotroficznych. Jej obfite występowanie oraz silnie rozwinięte systemy kłączowo-korzeniowe utrwalają pło torfowcowe.
Zobacz też
pl.wikipedia.org, Przygiełka biała [20.04.2014]
Bibliografia
Namura-Ochalska Anna, Śródleśne jeziora oligo-humotroficzne jako naturalne zbiorniki retencyjne. "Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej" 2008, R. 10, z. 2, s. 125-139.
