Tajęża jednostronna: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 32: | Linia 32: | ||
=== Rozmieszczenie i ekologia === | === Rozmieszczenie i ekologia === | ||
| + | |||
| + | Tajęża jednostronna występuje w Europie, Ameryce Północnej i w Azji. W Polsce bardzo rzadko na niżu i w górach po regiel górny. | ||
Rośnie w cienistych borach sosnowych oraz w borach świerkowych. W Polsce występuje zwłaszcza na północy kraju (zwłaszcza w nadmorskich borach bażynowych). Na południu w Sudetach i w Karpatach, zwykle w jedlinach i rzadko w borach świerkowych. Preferuje gleby kwaśne; świeże, ubogie i umiarkowanie żyzne. Gatunek charakterystyczny dla acydofilnych borów z klasy ''Vaccinio-Piceetea''. | Rośnie w cienistych borach sosnowych oraz w borach świerkowych. W Polsce występuje zwłaszcza na północy kraju (zwłaszcza w nadmorskich borach bażynowych). Na południu w Sudetach i w Karpatach, zwykle w jedlinach i rzadko w borach świerkowych. Preferuje gleby kwaśne; świeże, ubogie i umiarkowanie żyzne. Gatunek charakterystyczny dla acydofilnych borów z klasy ''Vaccinio-Piceetea''. | ||
<br/> | <br/> | ||
Wersja z 18:35, 10 kwi 2014
| Tajęża jednostronna | |
| | |
| Goodyera repens | |
| (L.) R. Br. | |
 Tajęża jednostronna w nadleśnictwie Nowe Ramuki | |
| Systematyka | |
| Królestwo | rośliny |
| Podkrólestwo | rośliny naczyniowe |
| Gromada | okrytonasienne |
| Klasa | jednoliścienne |
| Rząd | szaparagowce |
| Rodzina | storczykowate |
| Rodzaj | tajęża |
| Gatunek | tajęża jednostronna |
| Synonimy | |
Tajęża jednostronna (Goodyera repens (L.) R. Br.) – gatunek byliny kłączowej z rodziny storczykowatych (Orchidaceae).
Spis treści
Morfologia
Tajęża jednostronna to wysmukła, mała roślina osiągająca od 8-25(-30) cm wysokości, o gałęzistym, czołgającym się podziemnym kłączu. Łodyga jest zielona, w górnej części gęsto, gruczołowato owłosiona. W dolnej partii ulistniona. Liście owalne do sercowatych, ciemnozielone z jasnymi plamami, mięsiste. Siatkowato unerwione, zebrane u dołu w rozetkę. Mają oskrzydlony ogonek liściowy. Listki łodygowe mniejsze, przylegające do łodygi. Kwiatostan jest wąski, kłosokształtny i wydłużony, składa się z wielu gęsto osadzonych, owłosionych, drobnych, białych i pachnących kwiatów, osadzonych na skręconych szypułkach w kątach przysadek. Poza dwoma, lekko rozchylonymi bocznymi działkami, płatki są stulone. Wewnątrz gardzieli znajduje się pomarańczowa plamka. Warżka nie ma ostrogi, u nasady jest workowato rozdęta. Zalążnia nie ulega skręceniu, jest walcowata i omszona. Kwitnie od czerwca do sierpnia. Owocem jest rozdęta, brązowa torebka.
Rozmieszczenie i ekologia
Tajęża jednostronna występuje w Europie, Ameryce Północnej i w Azji. W Polsce bardzo rzadko na niżu i w górach po regiel górny.
Rośnie w cienistych borach sosnowych oraz w borach świerkowych. W Polsce występuje zwłaszcza na północy kraju (zwłaszcza w nadmorskich borach bażynowych). Na południu w Sudetach i w Karpatach, zwykle w jedlinach i rzadko w borach świerkowych. Preferuje gleby kwaśne; świeże, ubogie i umiarkowanie żyzne. Gatunek charakterystyczny dla acydofilnych borów z klasy Vaccinio-Piceetea.
Wartość użytkowa
Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. Umieszczona na "Czerwonej Liście" w grupie gatunków wymierających (kategoria zagrożenia E).
Wszystkie części rośliny są trujące.
Ciekawostki
Rodzaj został nazwany na cześć angielskiego botanika Johna Goodyera (1592–1664), autora i tłumacza licznych publikacji botanicznych. Nazwa gatunkowa pochodzi od łacińskiego słowa "repo" – "czołgać się" i nawiązuje do pełzającego kłącza tajęży.
Bibliografia
K. Zarzycki, Z. Szeląg: Red list of the vascular plants in Poland. W: Z. Mirek, . Zarzycki, W. Wojewoda Z. Szelag (red.), Red lists of plants and fungi in Poland. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2006, 11-20.
