Tarczynka dziurkowana: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Rozmieszczenie i ekologia) |
(→Rozmieszczenie i ekologia) |
||
Linia 27: | Linia 27: | ||
Gatunek ten występuje na korze drzew liściastych i szpilkowych, rzadziej na innych podłożach (drewno, skały), w dobrze zachowanych zbiorowiskach leśnych. Podawana z różnych regionów, ale obecnie najczęściej znajdowana w południowej i wschodniej Polsce (Bieszczady, Puszcza Białowieska, Puszcza Knyszyńska). | Gatunek ten występuje na korze drzew liściastych i szpilkowych, rzadziej na innych podłożach (drewno, skały), w dobrze zachowanych zbiorowiskach leśnych. Podawana z różnych regionów, ale obecnie najczęściej znajdowana w południowej i wschodniej Polsce (Bieszczady, Puszcza Białowieska, Puszcza Knyszyńska). | ||
− | Na [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazurach]] gatunek ten występuje niezwykle rzadko. Współcześnie znany jest jedynie z [[Puszcza Borecka|Puszczy Boreckiej]]. Większość jej obszaru leży w granicach [[Powiat ełcki|powiatu ełckiego]] | + | Na [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazurach]] gatunek ten występuje niezwykle rzadko. Współcześnie znany jest jedynie z [[Puszcza Borecka|Puszczy Boreckiej]]. Większość jej obszaru leży w granicach [[Powiat ełcki|powiatu ełckiego]] i [[Powiat olecki|oleckiego]], lecz jej fragmenty znajdują się także w powiatach [[Powiat węgorzewski|węgorzewskim]], [[Powiat gołdapski|gołdapskim]], [[Powiat piski|piskim]], [[Powiat węgorzewski|węgorzewskim]] [[Powiat giżycki|giżyckim]] oraz augustowskim i grajewskim. |
== Wartość użytkowa == | == Wartość użytkowa == |
Wersja z 22:11, 6 sie 2014
Tarczynka dziurkowana (Pleurosticta acetabulum (Hoffm.) A. Massal ) – gatunek zlichenizowanego grzyba workowego (porostu) z rodziny tarczownicowatych (Parmeliaceae), rzędu misecznicowców (Lecanorales).
Plecha
Plecha tarczynki dziurkowanej jest listkowata, zwykle regularnie rozetkowata, osiągająca do 10 cm średnicy, szara (w różnych odcieniach), w miejscach wilgotnych zielonkawa. Czasem na końcach odcinków brunatnieje. Odcinki plechy ściśle przylegają do podłoża i do siebie. Na ich górnej stronie widoczne są (zwykle liczne) charakterystyczne okrągłe lub wydłużone otworki. Dolna strona plechy jest czarna, tylko na obwodzie brunatniejąca, bez chwytników. Soralia zwykle obecne, wypukłe, białawe.
Rozmieszczenie i ekologia
Gatunek ten występuje na korze drzew liściastych i szpilkowych, rzadziej na innych podłożach (drewno, skały), w dobrze zachowanych zbiorowiskach leśnych. Podawana z różnych regionów, ale obecnie najczęściej znajdowana w południowej i wschodniej Polsce (Bieszczady, Puszcza Białowieska, Puszcza Knyszyńska).
Na Warmii i Mazurach gatunek ten występuje niezwykle rzadko. Współcześnie znany jest jedynie z Puszczy Boreckiej. Większość jej obszaru leży w granicach powiatu ełckiego i oleckiego, lecz jej fragmenty znajdują się także w powiatach węgorzewskim, gołdapskim, piskim, węgorzewskim giżyckim oraz augustowskim i grajewskim.
Wartość użytkowa
Gatunek ginący, umieszczony na czerwonej liście jako porost krytycznie zagrożony wymarciem (kategoria CR). W Polsce podlega ścisłej ochronie.
Zobacz też
en.wikipedia.org, Pleurosticta [25.05.2014]
species.wikimedia.org, Pleurosticta acetabulum [25.05.2014]
Bibliografia
Cieśliński Stanisław, Atlas rozmieszczenia porostów (Lichenes) w Polsce północno-wschodniej, Phytocoenosis 15 (N.S.), Suppl. Cartograph. Geobot. 2003, z. 15.
Czyżewska Krystyna, Cieśliński Stanisław, Porosty – wskaźniki niżowych lasów puszczańskich w Polsce, "Monographiae Botanicae" 2003, z. 91, s. 223–239.
Cieśliński Stanisław, Czyżewska Krystyna, Fabiszewski Jerzy, Czerwona lista porostów w Polsce. Red list of the lichens in Poland, [w:] Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Red lists of plants and fungi in Poland, red. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda i Zbigniew Szeląg, Kraków 2006, s. 71–89.
Fałtynowicz Wiesław, Porosty w lasach. Przewodnik terenowy dla leśników i taksatorów, Warszawa, 2012.